Фирузя мяммядли

a) Dildə mövcud qarĢılığına semantik 
cəhətdən ekvivalent olmayan okkazinalizmlər.
Bədii ədəbiyyatda elə okkazionalizmlərə 
təsadüf edilir ki, onlar ümumdil neologizmləri 
kimi, bilavasitə dilədki alınma sözü əvəz etmək 
məqsədi ilə düzəldilmişdir. Lakin bu və ya digər 
yazıçı tərəfindən düzəldilən yeni sözlərin bu qismi 
mənanı təhrif edir və dilin ifadəlilik imkanlarının 
genişlənməsinə təsir göstərə bilmir. Bu cəhətdən 

---

585 
Сечилмиш ясярляри 
lX 
bədii 
əsərlərdə 
təsadüf edilən 
sığalsızlıq,
dincliksiz, yöndəmləmək; ömürlük, soyutmaz
, 
alıĢ, ölgün, didiĢ, biliĢ, veriĢ
və s. kimi sözlər 
xüsusilə səciyyəvidir. 
Sığalsızlıq
sözü ədəbi dildə kökü ərəb 
mənşəli 
səliqəsizlik
sözünü əvəz etmək üçün 
işlədilmişdir: «
Hər səmtdə sərtlik, dəmir qarıĢıqlı 
sığalsızlıq, hökmfərman idi»
Sığalsızlıq
sözünün 
kökü olan 
sığal
heç də eynilə 
səliqə
mənası da-
şımır. Bunlardan birində 
hamarlıq, 
digərində 
təmizlik
çaları üstünlük təşkil edir. 
Bununla da 
sığalsızlıq
sözünün ədəbi dildə 
səliqəsizlik
sözü yerinə işlədilməsi ehtimalı və 
imkanları azalmış olur. 
Eyni fikri 
dincliksiz
sözü barədə də demək 
olar. 
Dincliksiz
sözünün işlədilməsi ilə yazıçı ərəb 
mənşəli 
istirahətsiz
sözünü əvəz etmək istəmişdir: 
«Övlad istəyən 
ana özünə əzab istəyir, yuxusuz 
gecələri, dincliksiz gündüzləri istəyir.»
Bədii ədəbiyyatda ədəbi dildəki 
tərcümeyi-
hal
sözünün