Фирузя мяммядли

Сечилмиш ясярляри 
lX 
– Alma toxumu əkirəm, bala. Bu toxumlardan 
xırda ağaclar bitəcək, sonra mən onları peyvənd 
edəcəyəm. 
Cavan deyir: 
– Ay baba, axı sənin yüz yaşın var. Bu 
ağaclardan bar götürməyə ömür lazımdır. 
Qoca gülümsəyərək cavab verir: 
– Əzizim, əkiblər – yemişik, əkərik – yeyərlər. 
Dördüncü 
sinfin 
«Azərbaycan 
dili» 
dərsliyinin axırıncı bölməsi «Sözün tərkibi və söz 
yaradıcılığı» mövzusundan ibarətdir. 
Bu bölmədə sözün mənalı hissələri – kök və 
şəkilçilər, sözdə məna dəyişikliyi və forma 
dəyişikliyi yaradan şəkilçilər (leksik və qrammatik 
şəkilçilər), sözün başlanğıc forması, quruluşu, 
mürəkkəb sözlər və onların yazılışı və s. məsələlər 
öyrədilir. Diqqət yetirilsə, bu mövzuların hər 
birində özlüyündə hər cür başqa əlaqə və 
münasibətlərdən təcrid edilmiş söz, işarə, leksik 
vahidin tərkibi öyrədilir. Sözlərin kökü ən müxtəlif 
mənaları ifadə etmə imkanına malik olduğundan bu 
vahidlər vasitəsi ilə xalq təsərrüfatının müxtəlif 
sahələrinə dair istehsal vasitələri, məhsullar və 
məhsuldar qüvvələr, həmçinin peşə və peşə 
münasibətlərinin adını çəkmək, bunları cümlədə, 
mətndə və sairədə işlətmək olar. Elə buna görə də 
bu mövzular üzrə verilmiş çalışmalar arasında 
tədqiqat işimizin mövzusuna və məqsədinə uyğun 
mətnlərə rast gəlmək mümkündür. Bu mənada 

---

428 
Фирузя Мяммядли 
«Sözün mənalı hissələri» mövzusu üzrə verilmiş 
335 və 337 nömrəli çalışmalarda pambıqçılıq 
peşəsinə dair söhbət aparmaq, uşaqları onların 
əmək tərbiyəsinə müsbət təsir edə biləcək cümlələr 
üzərində çalışdırmaq faydalıdır. 
«Eyniköklü sözlər və eyni sözün müxtəlif 
formaları» mövzusunun tədrisi ilə əlaqədar verilmiş 
341 nömrəli çalışmada «kombayançı» peşəsinə dair 
informasiyanın verilməsi zəruridir. Dərsin əsas 
məqsədi ödənildikdən sonra bu məqsədlə ayırılmış 
kiçik vaxtdan istifadə edərək «kombayançı» 
peşəsinin tarixi, kombayanların yaradılması ilə 
kənd təsərrüfatımızın məhsuldarlığında nəzərə 
çarpan dəyişikliklər, kombayançılar üzərinə düşən 
məsul və şərəfli vəzifələr, partiya və dövlətimizin 
bu zəhmət adamlarına diqqət və qayğısı, xam 
torpaqların 
fəthində 
kombayançıların 
rolu, 
ölkəmizdə 
adlı-sanlı 
kombaynçılar 
nəslinin 
yetişməsi haqqında lirik bir üslubda danışmaq, taxıl 
toplanışı işinin bugünü ilə keçmişi arasında 
müqayisə aparmaqla şagirdlərə bu peşənin 
zəruriyyəti və daimiliyi barədə məlumat vermək 
lazımdır. 
343 
nömrəli 
çalışmada 
«kolkozçu», 
«dənizçi», «suçu», «pambıqçı» peşələrinə dair 
şagirdlərin 
bildiklərini 
yoxlamaq, 
onları 
maraqlandıran suallara cavab vermək münasibdir. 
Müşahidələr 
göstərir 
ki, 
kiçik 
yaşlı 
məktəblilərdə dənizçilik peşələrinə xüsusi meyl və 

---

429