Fiskal siyosat, davlаt byudjeti va uning taqchilligi

% 
Yuridik 
shaxslar foyda 
solig‘i 
stavkasining 
o‘zgarish 
dinamikasi
1
 

---

Fiskal siyosat, davlat byudjeti va uning taqchilligi
. 
469 
Aytish mumkinki, ushbu soliqning umumiy stavkalari 1998 yilga nisbatan 
2016 yilda ikki barobarga pasaytirilganligi bevosita aholining real daromadlari va 
xarid qobiliyatining oshishiga xizmat qilmoqda. 
O‘zbekistonda boshqa majburiy to‘lovlar tarkibiga kiradigan yagona ijtimoiy 
to‘lov yuridik shaxslarning mehnatga haq to‘lash fondiga nisbatan qo‘llaniladi va u 
tegishli byudjetdan tashqari jamg‘armalarning daromad manbai hisoblanadi. 
YAgona ijtimoiy to‘lov stavkasi 1996 yilda 40 foizni tashkil qilgan bo‘lsa, so‘nggi 
2010-2016 yillarda bu to‘lovning bazaviy stavkasi 25 foizni tashkil etdi. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli qarorlari asosida yagona ijtimoiy 
to‘lov mikrofirma, kichik korxona va fermer xo‘jaliklari uchun 2015 yildan 15 foiz 
miqdorida amal qilib kelmoqda (7-rasm). Bu esa, kichik biznes sub’ektlarining ish 
haqi tarzidagi daromadlariga nisbatan yagona ijtimoiy to‘lov yukining qariyb 3 
barobarga kamayishini ta’minladi. Mikrofirma, kichik korxona va fermer 
xo‘jaliklari uchun yagona ijtimoiy to‘lov stavkasining bunday keskin pasaytirilishi 
ularning ish haqiga doir soliq yukini maqsadli kamaytirish va mehnatga haq to‘lash 
miqdorini oshirishda alohida ahamiyat kasb etadi. 
45 
40 
36 
33 32 
31 30 
29 
25 
22 22 22 22 22 22 23 23 
40 
36 
25 
23 22 
21 21 20 
18 17 17 
16 16 16 16 17 17 
35 
25 
12 13 13 13 13 13 13 12 11 
10 9 
8 7,5 8,5 7,5 
25 
15 
0 
15 
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50