Kifoz açısı
20–40
41–50
51–60
61–70
Toplam
Toplam %
18–30 yaş arası
14
15
3
2
34
100%
Normal
11
2
0
0
13
38,25%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
3
13
2
0
18
52,94%
İleri derecede bozukluk
0
0
1
2
3
8,81%
31–45 yaş arası
18
17
4
0
39
100%
Normal
12
5
0
0
17
43,58%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
6
11
3
0
20
51,28%
İleri derecede bozukluk
0
1
1
0
2
5,14%
46–60 yaş arası
13
10
4
0
27
100%
Normal
8
1
0
0
9
33,33%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
5
9
1
0
15
55,55%
İleri derecede bozukluk
0
0
3
0
3
11,12%
Toplam
(Symmetrigraf)
Normal
31
8
0
0
39
39%
Hafif derecede
bozukluk
14
33
6
0
53
53%
İleri derecede bozukluk
0
1
5
2
8
8%
Genel Toplam
45
42
11
2
100
100%
Tablo–10: Orthoröntgenogram ile tespit edilen kifoz açısı ile Symmetrigraf sırt
bulgularının karşılaştırılması
Symmetrigraf bel bulguları yaş gruplarına göre lomber lordoz açıları bakımından
karşılaştırılmış olup Tablo–11 deki değerlere ulaşıldı. Lomber lordoz açısı ölçümlerinin
sonucu 20˚ ile 40˚ arası olan toplam 17 hastanın % 76,5 inin (13 hasta) Symmetrigraf
bulguları normal olarak tespit edildi. Lomber lordoz açısı 41˚ ile 50˚ arasında olan 48
hastanın % 64,58 inin (31 hasta) Symmetrigraf bulguları hafif derecede bozukluk, 51˚ ile
54
60˚ arası olan açılara sahip 25 hastanın % 72 sinin (18 hasta) Symmetrigraf bulguları hafif
derecede bozukluk ve lomber lordoz açısı 61˚ ile 72˚ arası olan 10 hastanın %70 i (7 hasta)
hasta ileri derecede bozukluk olarak değerlendirildi.
Orthoröntgenogram
Lomber lordoz açısı
20–40
41–50
51–60
61–72
Toplam
Toplam %
18–30 yaş arası
8
18
7
1
34
100%
Normal
7
9
3
0
19
55,88%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
1
9
3
0
13
38,23%
İleri derecede bozukluk
0
0
1
1
2
5,89%
31–45 yaş arası
6
16
11
6
39
100%
Normal
3
4
2
0
9
23,07%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
3
12
9
2
26
66,66%
İleri derecede bozukluk
0
0
0
4
4
10,27%
46–60 yaş arası
3
14
7
3
27
100%
Normal
3
4
1
0
8
29,63%
Symmetrigraf
Hafif derecede bozukluk
0
10
6
1
17
62,96%
İleri derecede bozukluk
0
0
0
2
2
7,41%
Toplam
(Symmetrigraf)
Normal
13
17
6
0
36
36%
Hafif derecede
bozukluk
4
31
18
3
56
56%
İleri derecede bozukluk
0
0
1
7
8
8%
Genel Toplam
17
48
25
10
100
100%
Tablo–11: Orthoröntgenogram ile tespit edilen lomber lordoz açısı ile symmetrigraf bel
bulgularının karşılaştırılması
Symmetrigraf omurga bulguları yaş gruplarına göre skolyoz açıları bakımından
karşılaştırılmış olup Tablo–12 deki değerlere ulaşıldı. Skolyoz açısı ölçümlerinin sonucu 0˚
ile 9˚ arası olan toplam 20 hastanın % 60 ının (12 hasta) Symmetrigraf bulguları normal
olarak tespit edildi. Skolyoz açısı 10˚ ile 20˚ arasında olan 67 hastanın % 92,53 ünün (62
hasta) Symmetrigraf bulguları hafif derecede bozukluk, 21˚ ile 32˚ arası olan açılara sahip
13 hastanın tamamı hafif derecede bozukluk olarak değerlendirildi.
55
Orthoröntgenogram
Skolyoz açısı
0–9
10–20
21–32
Toplam
Toplam %
18–30 yaş arası
4
24
6
34
100%
Symmetrigraf
Normal
3
2
0
5
14,7%
Hafif derecede bozukluk
1
22
6
29
85,3%
31–45 yaş arası
8
29
2
39
100%
Symmetrigraf
Normal
6
2
0
8
20,51%
Hafif derecede bozukluk
2
27
2
31
79,49%
46–60 yaş arası
8
14
5
27
100%
Symmetrigraf
Normal
3
1
0
4
14,81%
Hafif derecede bozukluk
5
13
5
23
85,19%
Toplam
(Symmetrigraf)
Normal
12
5
0
17
17%
Hafif derecede
bozukluk
8
62
13
83
83%
Genel Toplam
20
67
13
100
100%
Tablo–12: Orthoröntgenogram ile tespit edilen skolyoz açısı ile symmetrigraf omurga
bulgularının karşılaştırılması
Çalışmaya alınan hastaların orthoröntgenogram ölçümlerine göre %80 inde (80 hasta)
skolyoz tespit edildi. % 20 sinde (20 hasta) skolyoz mevcut değildi (Tablo–13).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Toplam
skolyoz durumu
skolyoz var
30
31
19
80
skolyoz yok
4
8
8
20
Toplam
34
39
27
100
Tablo–13: Skolyoz mevcudiyeti ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(Crosstabulation)
Araştırma grubundaki hastaların tepe noktasına göre skolyoz sınıflandırılması yapıldı ve
hasta yaşı ile arasındaki ilişki Tablo–14’ te gösterildi. Buna göre hastaların %22 sinde
torakal, %8’ inde torakolomber, %32 sinde lomber, %18 inde S skolyoz tespit edildi ve
%20 sinde ise skolyoz olmadığı görüldü.
56
Tepe noktası
Toplam
(%)
T
TL
L
S
YOK
18–30
10
0
11
9
4
34
Hastanın yaşı
31–45
8
5
12
6
8
39
46–60
4
3
9
3
8
27
Toplam (%)
22
8
32
18
20
100
Tablo–14: Hastanın yaşı ile tepe noktası çapraz tablosu (Crosstabulation)
Pearson Korelasyon Analizi
Kifoz açısı ile Symmetrigraf sırt değerlendirmesi arasında bir ilişki olabileceği düşünülerek
aralarındaki ilişki değerlendirildi. Tablo–15 te korelasyon katsayısı 0,732>0,05 ve 1 e
yakın olduğu için kifoz açısı ile Symmetrigraf sırt değerlendirmesi arasında bir ilişki
olduğu söylenebilir. Sig (2-tailed) (Anlamlılık düzeyi) 0,000<0,05 olduğu için ilişkinin
pozitif yani doğrusal olduğu söylenebilir. Yani kifoz açısı arttıkça Symmetrigraf sırt
değerlendirmesindeki bozukluk seviyesinin de artacağı söylenebilir.
kifoz açısı
Symmetrigraf sırt
kifoz açısı
Pearson Correlation
1
,732(**)
Sig. (2-tailed)
.
,000
N
100
100
Symmetrigraf
sırt
Pearson Corr
elation
,732(**)
1
Sig. (2-tailed)
,000
.
N
100
100
**
Korelasyon 0,01 seviyesinde anlamlıdır (2-tailed).
Tablo–15: Kifoz açısı ile symmetrigraf sırt değerlendirmesinin korelasyonu
Lomber lordoz açısı ile Symmetrigraf bel değerlendirmesi arasında bir ilişki olabileceği
düşünülerek aralarındaki ilişki test edildi. Tablo–16 da korelasyon katsayısı 0,619>0,05 ve
1 e yakın olduğu için lomber lordoz açısı ile Symmetrigraf bel değerlendirmesi arasında bir
ilişki olduğu söylenebilir. Sig (2-tailed) (Anlamlılık düzeyi) 0,000<0,05 olduğu için
ilişkinin pozitif yani doğrusal olduğu söylenebilir. Yani lomber lordoz açısı arttıkça
Symmetrigraf bel değerlendirmesindeki bozukluk seviyesinin de artacağı söylenebilir.
57
lordoz açısı
Symmetrigraf bel
lordoz açısı
Pearson Correlation
1
,619(**)
Sig. (2-tailed)
.
,000
N
100
100
Symmetrigraf
bel
Pearson Corr
elation
,619(**)
1
Sig. (2-tailed)
,000
.
N
100
100
**
Korelasyon 0,01 seviyesinde anlamlıdır (2-tailed).
Tablo–16:Lomber lordoz açısı ile symmetrigraf bel değerlendirmesinin korelasyonu
Skolyoz açısı ile Symmetrigraf omurga değerlendirmesi arasında bir ilişki olabileceği
düşünülerek aralarındaki ilişki test edildi. Tablo–17 de korelasyon katsayısı 0,482>0,05 ve
1 e yakın olduğu için skolyoz açısı ile Symmetrigraf omurga değerlendirmesi arasında bir
ilişki olduğu söylenebilir. Sig (2-tailed) (Anlamlılık düzeyi) 0,000<0,05 olduğu için
ilişkinin pozitif yani doğrusal olduğu kabul edilebilir. Yani skolyoz açısı arttıkça
Symmetrigraf omurga değerlendirmesindeki bozukluk seviyesinin de artacağı söylenebilir.
skolyoz açısı
Symmetrigraf
omurga
skolyoz açısı
Pearson Correlation
1
,482(**)
Sig. (2-tailed)
.
,000
N
100
100
Symmetrigraf
omurga
Pearson Corr
elation
,482(**)
1
Sig. (2-tailed)
,000
.
N
100
100
**
Korelasyon 0,01 seviyesinde anlamlıdır (2-tailed).
Tablo–17: Skolyoz açısı ile symmetrigraf omurga değerlendirmesinin korelasyonu
İlişki (Scatterplot) Grafikleri
İlişki (Scatterplot) grafikleri kullanılarak veriler değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme
sayesinde görsel açıdan kifoz ve lomber lordoz açılarının hastaların yaşı ile cinsiyeti
açısından dağılımını göstermek mümkün olmuş ve yığılma bölgelerinin tespiti
kolaylaşmıştır. Şekil–15 te lomber lordoz açısı ile hastaların yaş dağılımı grafik olarak
gösterilmiş ve lejand yardımıyla cinsiyetlerini görmek mümkün olmuştur. Genelde çalışma
kapsamındaki hastaların lomber lordoz açılarının ilk bakışta 42˚ ile 57˚ arasında
yoğunlaştığı söylenebilir.
58
Şekil–16 da kifoz açısı ile hastaların yaş dağılımı grafik olarak gösterilmiştir. Çalışma
kapsamındaki hastaların çoğunun kifoz açılarının 35˚ ile 50˚ arasında olduğunu söylemek
mümkündür.
6
0
5
6
5
2
4
8
4
4
4
0
3
6
3
2
2
8
2
4
2
0
1
6
1
2
8
h
a
s
t
a
n
ı
n
y
a
ş
ı
8
0
7
6
7
2
6
8
6
4
6
0
5
6
5
2
4
8
4
4
4
0
3
6
3
2
2
8
2
4
2
0
l
o
r
d
o
z
a
ç
ı
s
ı
E
R
K
E
K
K
A
D
I
N
H
a
s
t
a
n
ı
n
c
i
n
s
i
y
e
t
i
Şekil–15: Lomber lordoz açısı ile hastanın yaşı ilişki (scatterplot) grafiği
6
0
5
6
5
2
4
8
4
4
4
0
3
6
3
2
2
8
2
4
2
0
1
6
1
2
8
h
a
s
t
a
n
ı
n
y
a
ş
ı
7
2
6
8
6
4
6
0
5
6
5
2
4
8
4
4
4
0
3
6
3
2
2
8
2
4
2
0
k
i
f
o
z
a
ç
ı
s
ı
E
R
K
E
K
K
A
D
I
N
H
a
s
t
a
n
ı
n
c
i
n
s
i
y
e
t
i
Şekil–16: Kifoz açısı ile hastanın yaşı ilişki (scatterplot) grafiği
59
Symmetrigraf ile baş değerlendirmesinde:
Hastaların %13 ünde boyunda 1. derece bozukluk (lateral fleksiyon) mevcuttu (Tablo–18).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf baş
Normal
29
34
24
87
1. derecede
bozukluk
5
5
3
13
Total
34
39
27
100
Tablo–18: Symmetrigraf baş değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile omuz değerlendirmesinde:
Hastaların %88 inde 1. derece bozuluk (omuz asimetrisi) mevcuttu (Tablo–19).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf
omuzlar
Normal
3
4
5
12
1. derecede
bozukluk
31
35
22
88
Total
34
39
27
100
Tablo–19: Symmetrigraf omuz değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile omurga değerlendirmesinde:
Hastaların %83 ünün omurgasında 1. derece bozukluk (skolyoz) mevcuttu (Tablo–20).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf
omurga
Normal
5
8
4
17
1. derecede
bozukluk
29
31
23
83
Total
34
39
27
100
Tablo–20: Symmetrigraf posterior görünüm omurga değerlendirmesi ile hasta yaşının
çapraz tablo ile gösterimi (crosstabulation)
60
Symmetrigraf ile kalça değerlendirmesinde:
Hastaların %14 ünde 1. derece bozukluk (kalça asimetrisi) mevcuttu (Tablo–21).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf kalça
Normal
29
35
22
86
1. derecede
bozukluk
5
4
5
14
Total
34
39
27
100
Tablo–21: Symmetrigraf kalça değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile boyun değerlendirmesinde:
Hastaların % 94 ünde 1. derece bozukluk (boyun antefleksiyonu), % 4 ünde 2. derece
bozukluk (boyun antefleksiyonu) mevcuttu (Tablo–22)
.
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Normal
0
2
0
2
1. derecede
bozukluk
33
34
27
94
2. derecede
bozukluk
1
3
0
4
Total
34
39
27
100
Tablo–22: Symmetrigraf boyun değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile sırt değerlendirmesinde:
Hastaların % 53 ünde 1. derece bozukluk (kifoz artışı), % 8 inde 2. derece bozukluk (kifoz
artışı) tespit edildi (Tablo–23).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Normal
13
17
9
39
1. derecede
bozukluk
18
20
15
53
2. derecede
bozukluk
3
2
3
8
Total
34
39
27
100
Tablo–23: Symmetrigraf sırt değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
61
Symmetrigraf ile bel değerlendirmesinde:
Hastaların % 56 sında 1. derece bozukluk (lomber lordoz artışı), % 8 inde 2. derece
bozukluk (lomber lordoz artışı) tespit edildi (Tablo–24).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf
bel
Normal
19
9
8
36
1. derecede bozukluk
13
26
17
56
2. derecede bozukluk
2
4
2
8
Total
34
39
27
100
Tablo–24: Symmetrigraf bel değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile karın değerlendirmesinde:
Hastaların %40 ında 1. derece bozukluk (karın sarkıklığı) % 27sinde 2. derece bozukluk
(karın sarkıklığı) mevcuttu (Tablo–25).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Total
Symmetrigraf karın
Normal
23
7
3
33
1. derecede
bozukluk
9
22
9
40
2. derecede
bozukluk
2
10
15
27
Total
34
39
27
100
Tablo–25: Symmetrigraf karın değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
Symmetrigraf ile diz değerlendirmesinde:
Hastaların % 73 ünde 1. derece bozukluk tespit edildi (50 hastada genuvarus, 23 hastada
genuvalgus deformitesi) ve % 1 inde ise 2. derece bozukluk (genuvarus) tespit edildi
(Tablo–26).
Hastanın yaşı
18–30 yaş
31–45 yaş
46–60 yaş
Toplam
Symmetrigraf
diz
Normal
14
5
7
26
1. derecede bozukluk
20
34
19
73
2. derecede bozukluk
0
0
1
1
Toplam
34
39
27
100
Tablo–26: Symmetrigraf diz değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi
(crosstabulation)
62
5. TARTIŞMA
Bu çalışmaya 18 ile 60 yaş arasında 100 hasta alındı. Hastalar 18–30, 31–45 ve 46–60
olmak üzere üç gruba ayrılarak incelendi. En fazla 31–45 yaş arası hasta olmasına rağmen
sayı olarak gruplar arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Çalışmaya alınan hastaların % 87
si kadın, % 13 ü ise erkekti. Adolesan skolyozun birçok kaynakta kadınlarda erkeklere
oranla daha fazla görüldüğü belirtilmektedir. Bu durum major skolyoz için geçerli olup,
minör skolyozda böyle bir oransal farklılık olmadığı çeşitli araştırmacılar tarafından
vurgulanmıştır. Minör eğriliklerde kadın erkek oranı eşit olup tedavi gerektiren ileri
derecelerdeki eğriliklerde kadın erkek oranı 1/8 lere kadar çıkar (46). Bizim çalışmamızda
kadın hasta oranının yüksekliği polikliniğe müracaat eden hasta popülasyonunun ortalama
% 80,7 nin kadın olmasıyla izah edilebilir.
Hastalar eğitim seviyeleri bakımından incelendiğinde % 53 gibi bir oranının ilkokul
mezunu olması dikkat çekicidir. Eğitim seviyesinin düşük olmasının sebebinin
hastanemizin hizmet verdiği hasta gurubunun sosyo kültürel profili ile ilişkili olduğunu
düşünmekteyiz. Hastaların % 65 inde bel ağrısı, % 13 ünde ise sırt ve bel ağrısı şikayetine
rastlanılmıştır. Toplamda % 78 inde bel ağrısı şikayeti vardır. Çalışmamız tarama şeklinde
olmayıp polikliniğimize şikayeti olup müracaat eden hasta grubunu içerdiğinden hastalarda
ağrı şikayetine sıklıkla rastlanıldı.
Kifoz açısının orthoröntgenogram üzerinden yapılan ölçüme göre değerlendirilmesinde
açılar minimum 22˚ ile maksimum 65˚ arasında bulundu. Ortalaması 41,66˚ ve standart
sapması 8,86 olarak bulundu. 20˚-40˚ arası normal kifoz açısı olarak kabul edildi. Toros’
un tezinde de belirttiği gibi kifoz açısı normal değeri 20˚-40˚ aralığında kabul edilmektedir
(31).Ayrıca başka bir makalede de kifoz açısının normal değeri 20˚ ile 40˚ arasında olduğu
ifade edilmiştir (47).
Lundberg ve Gerdle, ev işlerinde çalışan yaş ortalaması 40,5 olan 21 ile 64 yaş arası 607
kadın üzerinde yapılan çalışmalarında, Debrunner Kifometresi ile ölçülen kifoz açıları
ortalaması 34˚ ve standart sapması 7,6 olarak bulmuşlardır. Değerler 10˚ ile 64˚ arası
değişmektedir (48).
63
Vialle ve arkadaşlarının yapmış olduğu çalışmada, 110 u kadın ve 190 ı erkek olmak üzere
yaşları 20 ile 70 arasında değişen toplam 300 hastanın radyografi üzerinden yaptıkları
ölçümlerinde kifoz açısının ortalamasını 40,6˚ ve standart sapmasını 10 olarak
bulmuşlardır (49).Her iki çalışmanın değerleri bizim sonuçlarımızla uyumludur.
Çalışmamızda orthoröntgenogram üzerinden yapılan ölçüme göre lomber lordoz açıları 20˚
ile 72˚ arasında tespit edilmiş olup ortalaması 48,12˚ ve standart sapması 9,3 olarak
bulundu. Hastaların % 65 i 40˚ ile 55˚ arasında yoğunlaştığı tespit edildi. Rowe ve
Yochum’ un “Essential Skeletal Radiology” kitabında lomber lordoz açısı 50˚-60˚ arası
normal kabul edilmektedir (32).
Okçu ve arkadaşlarının yapmış olduğu çalışmaya göre, askerlik görevini yapmakta olan
yaş ortalaması 21,1 olan 120 genç erişkin hastanın L1 vertebra cismi üst plağı ile L5
vertebra cismi alt plağı arasında yapılan ölçümler sonucunda lomber lordoz değerleri
ortalama 47,74˚ ve standart sapma 13,2 olarak saptanmıştır. Çalışmada lomber lordoz
açısının normal sınırları oldukça geniş olarak bulunmuştur. Normal sınırların geniş
olmasından dolayı, yapılan ölçümlerde sonuçların ortalama değerlere göre değil normal
dağılım genişliği dikkate alınarak yorumlanmasının yerinde olduğu belirtilmiştir (50). Bu
değerlerin bizim çalışma grubumuzla da uyumlu olduğu gözlendi.
Lundberg ve Gerdle yaptıkları çalışmada, ev işlerinde çalışan yaş ortalaması 40,5 olan 21
ile 64 yaş arası 607 kadında lomber lordoz açıları ortalamasını 32,9˚ ve standart sapmasını
6,5 olarak bulmuşlardır. Değerler 10˚ ile 55˚ arası değişmektedir. Bu çalışmada 39˚
üzerindeki değerler hiperlordoz olarak kabul edilmiştir (48).
Vialle ve arkadaşları yapmış oldukları çalışmada 110 u kadın ve 190 ı erkek olmak üzere
yaşları 20 ile 70 arasında değişen toplam 300 hastanın radyografi üzerinden yaptıkları
ölçümlerinde lordoz açısının ortalamasını 43˚ ve standart sapmasını 11,2 olarak
bulmuşlardır (49).
Hastaların % 80 inde orthoröntgenogram üzerinden yapılan ölçüme göre skolyoz tespit
edilmiştir. Cobb açısı 10˚ üzerinde olanlar skolyoz olarak kabul edilmiştir. Yapılan
literatür taramasında da genellikle 10˚ üzeri açılarda skolyoz mevcudiyetinden
bahsedilmiştir (51).
64
Çalışmamızda hastaların % 32 sinde lomber skolyoz, %22 sinde torakal skolyoz ve % 18
inde S skolyoz tespit edildi. Lenke ve arkadaşlarının 315 hasta üzerinde yaptıkları
çalışmada hastaların %40 ında (maksimum) major torasik kurve tespit etmişlerdir (52).
Newton ve arkadaşları 532 genç kız ve 99 erkek adölesan idiyopatik skolyozu olan hastada
yaptıkları çalışmada, Lenke sınıflandırmasına göre hastaların 394’ ü yani % 62 sinde Type
I (major torakal minör non structural lomber kurve) tespit etmişlerdir (53).
Leroux ve arkadaşları yaş ortalaması 13,5 olan 124 kız hastada yaptıkları çalışmada en
fazla S skolyoz ve 2. olarak da torakalomber skolyoz tespit etmişlerdir. Lomber skolyoz
sadece 5 hastada tespit etmişler ve değerlerini 30˚ nin altında bulmuşlardır. Diğer
gruplarda ileri derece skolyoz tespit etmişlerdir (54).
Çalışmamızda hastalarda yapılan postür analizinde % 98 oranında boyun antefleksiyonu
bulundu. İkinci sıklıkla % 88 oranında omuz asimetrisi tespit edildi. Ünlü ve arkadaşları
tarafından yapılan sırt, boyun, omuz ağrısı olan kişilerde postür incelemesinde en sık
postüral bozukluk omuzlarda gözlenmiştir (13). Şendur ve arkadaşları tarafından yapılan
hastane çalışanlarını postüral yönden inceleyen çalışmada %50,5 asimetrik omuz, %46
hiperlordoz, %34,8 dorsal kifoz ve boyun antefleksiyonu tespit edilmiştir (55).
Sonuçlarımız her iki çalışma ile de uyumludur.
Postür analizinde Symmetrigraf ve orthoröntgenogram ile yapılan değerlendirme
sonuçlarının karşılaştırıldığı bir çalışma literatürde tespit edilemedi. Bu nedenle bu
çalışmanın bir ilk olduğu varsaymaktayız. Symmetrigraf, spinograf ile birlikte Benzion
tarafından tezinde kullanılmıştır. Ancak bu tez çocuklar üzerinde bir tarama biçiminde
yapılmıştır (43).
Orthoröntgenogram ölçümlerinde skolyoz tespit edilen 80 hastanın sadece 5 tanesinde
Symmetrigraf ile skolyoz tespit edilemedi. Bu hastaların skolyoz açıları da 10˚ ile 20˚
arasındaydı. 20˚ üzeri açısı olan skolyoz hastalarının tamamı tespit edilmiştir. Kifoz
açısının normali 20˚ - 40˚ olarak değerlendirildi. 20˚ altında hasta olmadığı için dorsal
65
kifozu azalmış hasta yoktu. Kifoz açısı ölçümlerinin sonucu 20˚ ile 40˚ arası olan
hastaların büyük çoğunluğunda Symmetrigraf bulguları normal olarak tespit edildi. Kifoz
açısı 40˚ üstünde olan hastalarda derece arttıkça Symmetrigraf bulgularında da bozukluk
derecesi artmaktadır. Pearson korelasyon analizi sonuçlarına göre de kifoz açısı arttıkça
Symmetrigraf sırt değerlendirmesindeki bozukluk seviyesinin de artacağı söylenebilir.
Bu çalışmada orthoröntgenogramda lomber lordozu 20˚–40˚ arası olan hastaların büyük
çoğunluğunun Symmetrigraf bulguları normal olarak bulunmuştur. 40˚–60˚ arası hafif 60˚
nin üzeri ileri bozukluk tespit edilmiştir. Eğer lomber lordoz açısının normal değeri 50˚–
60˚ olarak kabul edilirse Symmetrigraf lomber lordozu değerlendirmede yetersiz gibi
görünmektedir. Fakat değişik çalışmalarda lomber lordoz açısının normal değerleri farklı
değerlendirilmektedir. Okçu ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada lomber lordoz açısının
normal sınırları oldukça geniş olarak bulunmuştur (50). Normal sınırların geniş olmasından
dolayı, yapılan ölçümlerde sonuçların ortalama değerlere göre değil normal dağılım
genişliği dikkate alınarak yorumlanmasının yerinde olduğu belirtilmiştir. Lundberg ve
Gerdlenin yaptığı çalışmada da lomber lordozu 39˚ üzerindeki ölçümler hiperlordoz olarak
değerlendirilmiştir (48).
Sonuç olarak Symmetrigrafın basit bir ölçüm gereci olması ve kolay uygulanabilirliği
sebebiyle postür taramalarında kullanılabileceğini düşünmekteyiz.
66
6. ÖZET
Bu çalışmada, postür analizinde Symmetrigraf ve orthoröntgenogram sonuçlarını
değerlendirmeyi amaçladık.
Bu çalışmada, Ocak 2005-Ekim 2005 tarihleri arasında S.B. Okmeydanı Eğitim ve
Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon polikliniğinde inspeksiyonla skolyotik
görünüm tespit edilen, daha önce skolyoz tanısı almamış 18–60 yaş arası 100 hasta,
Symmetrigraf ve spinal orthoröntgenogram vasıtasıyla incelemeye tabi tutulmuştur.
Daha sonraki aşamada çalışma kapsamındaki Symmetrigrafın arkasında ayakta duran
hastalara posterior ve lateral postür analizi yapıldı ve bu analizler için Bragg postür tablosu
kullanıldı. Postürün değerlendirmesi üçlü ölçek üzerinden yapıldı. Spinal
orthoröntgenogramda kifoz, skolyoz ve lomber lordoz açıları hesaplandı.
Sonuç olarak; bu çalışmaya katılan 100 (%100) hastada, Symmetrigraf ile elde edilen
veriler ve spinal orthoröntgenogram değerleri karşılaştırıldı. Özellikle orthoröntgenogram
üzerinde hesaplanan skolyoz ve kifoz açıları ile Symmetrigraf bulguları arasında anlamlı
bir doğrusal ilişki tespit edildi. Symmetrigrafın basit bir ölçüm gereci olması ve kolay
uygulanabilirliği sebebiyle postür taramalarında kullanılabileceğini düşünmekteyiz.
67
KAYNAKLAR
1. Cailliet R. Bel Ağrısı Sendromları. Çev Ed: Tuna N. 4. Baskı, İstanbul, Nobel Tıp
Kitabevi,1994: 1–36–37–56
2. Kapandji I.A. The Physiology of the Joints. Edinburg, Churchill Livingstone, Vol 3,
1974: 10–74.
3. Snell RS. Klinik Anatomi. Çev Ed: Yıldırım M. 5. baskı, Nobel Tıp Kitabevi,
1998:823–824–828–829.
4. Beyazova M, Gökçe KY (ed): Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Güneş Kitabevi,
Ankara, 2000: 156–177–178–179–181–182–330–459–477–2493–2494.
5. Sonoda T: Studies on the strength for compression, tension and torsion of the human
vertebral column. Kyoto. Med. Univ. 71,1962:659.
6. Patwardhan A, Vanderby R, Knight G, Gogan W, Levine P: Biomechanic of the spine.
Atlas of orthotics. 2nd ed. Vol 7, 1985: 46.
7. Çimen A. Anatomi. Uludağ Üniversitesi Basımevi, 3.Baskı.1992: 504–543.
8. Andersson GBJ. Ortengren R, Herberts P: Quantitative electromyographic studies of
back muscle activity releted to posture loading. Ortho Clin Nort Am 1977: 8: 85.
9. Lindh M. Biomechanics of the lumbar spine. Nordin M, Frankel VH(ed), Basic
Biomechanics of the Musculoskeletal System. Lea and Sebiger, Philadelphia,
1989:183–209.
10. Nachemson A. Lumbar intradiscal pressure. Acta Orthop Scand 1960 Suppl. 43: 1:
140–147.
11. Farfan HF. Torsion and compression. Farfan HF(ed). Mechanical disorders of the low
back pain. LEA Febiger Philadelphia,1973: 62–69.
12. White AA, Panjabi MM. Physical properties and functional biomechanics of the spine.
White AA, Panjabi MM(ed): Clinical Biomechanics of the Spine, 2nd ed. JB
Lippincott Company, Philadelphia,1990: 1–83.
13. Ünlü Z, Yorgancıoğlu R. Sırt-boyun-omuz bölgesinde ağrı olan kişilerde postür analizi.
Romatoloji Tıbbi Rehabilitasyon Dergisi. 1993: 4: 166–169.
14. Griegel-Morris P, Larson K, Mueller- Klaus K.Incidence of common postural
abnormalities in the servikal, shoulder, and thoracic regions and their association with
pain in two age groups of healthy subjects. Phys Ther 1992: 72: 425–431.
15. Adams MA, Hutton WC. The effects of posture on the lumbar spine. J Bone Joint Sur.
1985: 67: 625–629.
16. Oğuz H. Romatizmal ağrılar. Konya. Atlas Tıp Kitabevi. 1992: 47.
68
17. Pope HM. Biomechanics of the lumbar spine. Annals Medicine 1989: 21: 347–351.
18. Çakırgil GS, Dinçer MD, Turan S, Ocaklılar MG, Barlas HS. Omurganın
biyomekaniği. Acta Orthop. Traum. Turc. 1986: 20: 1–18.
19. Rothman HR, Wisneski JR, Spinuzza JP: Biomechanics. In: Low back pain.
Charlottesville. Virginia. 1989: 51.
20. Frank JS, Earl M. Coordination of posture and movement. Phys Ther 1990: 70: 855–
863.
21. Hoi E. Roentgenographic analysis of posture in spinal osteoporotics. Spine 1991; 16:
750–6.
22. Dere F. Anatomi Ders Kitabı. Adana Okullar Kitabevleri II. Baskı 1990: 279.
23. Tachdjian MO. Pediatric orthopaedics. Philedelphia. WB Saunders Co. 1990: 3: 2187.
24. Jacob J. Medical management of scoliosis. In: Goodgold J. (Edit.). Rehabilitation
Medicine. The CV Mosby Co. 1988: 492–4.
25. Caillet R. Soft tissue pain and disability. Philadelphia. F. A. Dawis Co. 1982: 15.
26. Otman A S, Demirel H, Sade A: Tedavi Hareketlerinde Temel Değerlendirme
Prensipleri, Hacettepe Yayınları, Ankara, 1995: 11–12.
27. Howe T, Oldham J: Posture and Balance. Trew M, Everett T (Ed) : Human Movement.
Churchill Livingstone, New York, 1997:105–108.
28. Grimmer K, Dansie B, Milanese S, Pirunsan U, et al. Adolescent standing postural
response to backpack loads: A randomised controlled experimental study. BMC
Musculoskeletal Disorders 2002; 3(1): 10.
29. Occhipinti E, Colombini D, Frigo C, Pedotti A, Grieco A. Sitting posture analysis of
lumbar stresses with upper limbs supported. Ergonomics 1985: 28: 1333-1346.
30. Keim AH, Hensinger NR Spinal deformities. Clinical Symposia 1989:41:13–15.
31. Toros H. Postmenopozal osteoporozlu kadınlarda dorsal kifoz açısının ve fonksiyonel
durumun değerlendirilmesi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi FTR ABD. Uzmanlık tezi.
2002: 26–16.
32. Lindsay J. Rowe, Terry R. Yochum. Essential Skeletal Radioloji. Cilt–1, ikinci baskı,
1996: 307–159–156.
33. Caillet R. Spine disorders and deformities. In: Kottke Lehman (Edit.). Krusen’s
handbook of physical medicine and rehabilitation. Philadelphia. WB Saunders Co.
34. Kalyon AT. Spor hekimliği. Ankara GATA Basımevi 1994:132.
35. Oğuz H. Dursun E. Dursun N. Tıbbi Rehabilitasyon. Nobel Tıp Kitabevleri 2004: 867–
922.
36. Kutsal YG. Mekanik bel ağrısı ve bel mobilitesi (Uzmanlık Tezi). Ankara 1985.
69
37. Kendal FP, Mc Creary EK, Provancee PG. Muscle testing and function with posture
and pain baltimore. Williams Wilkins 1993: 71.
38. Basmajian JU, De Luca DJ. Muscle alive. Baltimore. Williams Wilkins. 1985: 255.
39. Mc Rae R. Clinical Orthopedic Examination. Edinburgh. Churchill livingstone. 3rd ed.
1989: 182.
40. Çakmak M. Ortopedik Muayene. İstanbul. Nobel tıp kitabevi, 1989: 198.
41. Çetin A. Ayak deformiteleri ve düzeltilmesi. Romatoloji ve Tıbbi Rehabilitasyon
Dergisi. 1994: 5: 207–19.
42. Üremek G. Trabzon ilindeki 7–9 yaş grubu çocuklarda postür analizi. KTÜ, Morfoloji
ABD. Yüksek Lisans tezi. Trabzon, 1988: 14-15.
43. Ben-Zion Adar, Risk Factors Of Prolonged Sitting And Lack Of Physical Activity İn
Relate To Postural Deformities, Muscles Tension And Backache Among İsraeli
Children. Semmelweis University Budapest Doctoral School. Uzmanlık tezi. 2004: 66.
44. Gündüz H. Yaşlılarda Postür ve Yürüme. Turkish Journal of Geriatrics. 2000. 3: 4:
156–157.
45. Randall L.Braddom Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon El Kitabı Çev ed: Arasıl T. Güneş
Kitabevi 2005: 911.
46. Akaya T. Acaroğlu E. Adolesanlarda Sık Görülen Omurga Sorunları. Ergen Sağlığı ve
Gelişimi Kaynak Kitabı. Hacettepe Ünv. Tıp Fakültesi Ortopedi Ve Travmatoloji
A.B.D.: 272.
47. Lunn J. Byrne S. Morris S. Mc Cormack D. The Orthopaedic Management Of
Scheurman’s Kyphosis Irish Journal Of Orthopaedic Surgery And Travma. 2000.
Volüme 5, issue 1: 87–93.
48. Gunnar Lundberg, Bjo¨Rn Gerdle. The Relationships Between Spınal Sagıttal
Confıguratıon, Joınt Mobılıty, General Low Back Mobılıty And Segmental Mobılıty In
Female Homecare Personel
.
Scand J Rehab Med, 1999. 31: 197–206.
49. Raphaël Vialle, Md, Nıcolas Levassor, Md, Ludovıc Rıllardon, Md, Alexandre
Templıer, Md, Wafa Skallı, Md, And Pıerre Guıguı. Radiographic Analysis of the
Sagittal Alignment and Balance of the Spine in Asymptomatic Subjects. The Journal
Of Bone And Joint Surgery. February 2005.Vol:87, Number 2: 260–267.
50. Okçu G. Yercan H. Yorulmaz İ. Erkan S. Öziç U. Lomber Omurganın Sagittal Planda
Radyolojik Analizi. Journal Of Arthroplasty Arthroscopic Surgery, 2000. vol.11, no 2:
146–150.
51. Aebi M. The Adult Scoliosis.
Eur Spine Journal.
Dec 2005. Vol.14, Issue 10: 925–948.
70
52. Lawrence G. Lenke, Randal R. Betz, Jürgen Harms, Keıth H. Brıdwell, Davıd H.
Clements, Thomas G. Lowe, Kathy Blanke. Adolescent Idiopathic Scoliosis A New
Classification To Determine Extent Of Spinal Arthrodesis. The Journal Of Bone And
Joint Surgery. August 2001. Vol:83-A, Number 8: 1169–1181.
53. Peter O. Newton, Frances D. Faro, Sohrab Gollogly, Randal R. Betz, Lawrence G.
Lenke, Thomas G. Lowe. Incorporated Results Of Preoperative Pulmonary Function
Testing Of Adolescents With Idiopathic Scoliosis. The Journal Of Bone And Joınt
Surgery, September 2005. Volume 87-A, Number 9: 1937–1946.
54. Michel A. Leroux, Karl Zabjek, Genevieve Simard, Johanne Badeaux, Christine
Coillard, Charles H. Rivard. A Noninvasive Anthropometric Technique for Measuring
Kyphosis and Lordosis. An Application for Idiopathic Scoliosis. Spine. 2000. Volume
25, Number 13: 1689–1694.
55. Şendur F. Demir F. Özerbil Ö.M. Hastane Çalışanlarında Postür Analizi. 1996. Ege
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi. 2: 4: 267–270.
71
Document Outline - İÇİNDEKİLER
- 2.2.6.Postür Analizi
- 2.2.7.Postürün Yaş Ve Cinsiyetle İlişkisi
- 3.GEREÇ VE YÖNTEM
- 4.BULGULAR
- 5.TARTIŞMA
- 6. ÖZET
-
-
Dostları ilə paylaş: |