FİZİk tedavi ve rehabiLİtasyon kliNİĞİ Şef: Dr. M. Hayri ÖZGÜzel postür analiZİnde symmetrigraf ile orthoröntgenogram sonuçlarinin değerlendiRİlmesi
Yüklə 3,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- (Uzmanlık Tezi) Dr. Öznur ECERKALE İstanbul–2006 İÇİNDEKİLER
- GENEL BİLGİLER 2.1 OMURGA VE POSTÜR 2.1.1. OMURGANIN ANATOMİSİ
- 2. 1. 1. Vertebraların Genel Özellikleri
- Kolumna Vertebralisin Eklemleri
- İki Vertebra Gövdesi Arasındaki Eklemler
- İki Arkus Vertebranın Eklemleşmesi
- Sırt Kasları: 1.
- 2.2.OMURGANIN BİYOMEKANİĞİ
|
T.C SAĞLIK BAKANLIĞI OKMEYDANI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON KLİNİĞİ Şef: Dr. M. Hayri ÖZGÜZEL POSTÜR ANALİZİNDE SYMMETRİGRAF İLE ORTHORÖNTGENOGRAM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (Uzmanlık Tezi) Dr. Öznur ECERKALE İstanbul–2006 İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
6 1. GİRİŞ VE AMAÇ 7 2. GENEL BİLGİLER 8 2.1. OMURGA VE POSTÜR
8 2.1.1. Omurganın Anatomisi 8 2.1.2. Omurganın Biyomekaniği 16 2.1.3. Omurga Ve Postür İlişkisi 19 2.2.
POSTÜR
23 21.2.. Postürün Tanımı 23 22.2.. İyi Postür (Standart Postür) 24 23.2.. İdeal Ayakta Duruş Postürü 25 24.2.. İdeal Oturma Postürü 26 25.2.. Omurganın Postür Bozuklukları 29
Postür Analizi 36 2.2.7. Postürün Yaş Ve Cinsiyetle İlişkisi 43 3. GEREÇ VE YÖNTEM 45 4. BULGULAR 50 5. TARTIŞMA 63 6. ÖZET 67 KAYNAKLAR 68
2
ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil–1: Kolumna vertebralisin bölümleri
8
9 Şekil–3: (A) Kolumna vertebralisin lateralden görünüşü, (B) Çeşitli vertebraların genel özellikleri 10 Şekil–4: İntervertebral diskin yapısı 11 Şekil–5: Kolumna vertebralisin eklemleri ve ligamentleri 13 Şekil–6: İdeal postür yan görünüş 26 Şekil–7: İdeal postür 27 Şekil–8: Kifoz açısı ölçümü 29 Şekil–9: Skolyoz 30 Şekil–10: Skolyotik eğriliğin Cobb yöntemiyle ölçülmesi
33
34 Şekil–12: Symmetrigraf 42 Şekil–13: Symmetrigraf ile değerlendirmede lateral görünüş 46 Şekil–14: Symmetrigraf ile değerlendirmede arkadan görünüş 46 Şekil–15: Lomber lordoz açısı ile hastanın yaşı arasındaki ilişki (scatterplot) grafiği 59 Şekil–16: Kifoz açısı ile hastanın yaşı arasındaki ilişki (scatterplot) grafiği 59 3
TABLOLAR DİZİNİ Tablo–1: Lokalizasyona göre skolyoz sınıflaması 33 Tablo–2: Bragg postür tablosu 47 Tablo–3: Hastaların yaş analizi 50 Tablo–4: Hastaların cinsiyet analizi 51 Tablo–5: Hastaların eğitim seviyesi analizi 51 Tablo–6: Hastaların şikayet analizi 52 Tablo–7: Fizik muayenede kısalık analizi 52 Tablo–8: Hastaların gibbosite analizi 53 Tablo–9: Orthoröntgenogram ile açı değerlendirmesi sonuçları 53 Tablo–10: Orthoröntgenogram ile tespit edilen kifoz açısı ile Symmetrigraf sırt bulgularının karşılaştırılması 54 Tablo–11: Orthoröntgenogram ile tespit edilen lomber lordoz açısı ile Symmetrigraf bel bulgularının karşılaştırılması 55 Tablo–12: Orthoröntgenogram ile tespit edilen skolyoz açısı ile Symmetrigraf omurga bulgularının karşılaştırılması 56 Tablo–13: Skolyoz mevcudiyeti ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 56 Tablo–14: Hastanın yaşı ile tepe noktası çapraz tablosu (Crosstabulation) 57 Tablo–15: Kifoz açısı ile Symmetrigraf sırt değerlendirmesinin korelasyonu 57 Tablo–16: Lomber lordoz açısı ile Symmetrigraf bel değerlendirmesinin korelasyonu 58 Tablo–17: Skolyoz açısı ile Symmetrigraf omurga değerlendirmesinin korelasyonu 58 Tablo–18: Symmetrigraf baş değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 60 Tablo–19: Symmetrigraf omuz değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 60 Tablo–20: Symmetrigraf posterior görünüm omurga değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 60 Tablo–21: Symmetrigraf kalça değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 61 4 Tablo–22: Symmetrigraf boyun değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 61 Tablo–23: Symmetrigraf sırt değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 61 Tablo–24: Symmetrigraf bel değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 62 Tablo–25: Symmetrigraf karın değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 62 Tablo–26: Symmetrigraf diz değerlendirmesi ile hasta yaşının çapraz tablo ile gösterimi (Crosstabulation) 62 5 ÖNSÖZ Uzmanlık eğitimim süresince hastanemizin her türlü imkanlarından faydalanma olanağı sağlayan, bilgi ve tecrübelerinden yararlandığım, her konuda yakın ilgi ve desteğini gördüğüm başhekimimiz ve değerli hocam Sayın Dr. M. Hayri ÖZGÜZEL’ e, Bu tez konusunun belirlenip oluşturulmasında yardımcı olan ve eleştirileri ile çalışmaya yön veren, her konuda yakın ilgi ve desteğini gördüğüm tez danışmanım Kliniğimiz Başasistanı Dr. Canan BERKER’ e, Rotasyonlarım süresince yanlarında bilgi ve deneyimlerimi arttırdığım hastanemiz Nöroloji Klinik Şefi Prof. Dr. Osman TANIK, Ortopedi ve Travmatoloji Klinik Şefi Doç. Dr. Okan YALAMAN ve 4. Dahiliye Klinik Şefi Doç. Dr. Laika KARABULUT’ a, Uzmanlık eğitimim süresince her konuda yakın ilgi ve desteklerini gördüğüm Kliniğimiz Uzmanları Dr. Gülçin GÜREL, Dr. Cemal KOCABAŞOĞLU, Dr. Nilnur KONURALP ve Kliniğimiz Başasistanları Dr. Aliye YILDIRIM GÜZELANT ve Dr. Berrin SENDİNÇ’ e Tezimin her aşamasında sağladıkları destek ve katkılarından dolayı asistan arkadaşlarım Dr. Sevgi ATAR ve Dr. Sezgin HACIOĞLU’ na, Birlikte çalıştığım asistan arkadaşlarım Dr. Ali Rıza AYDOĞAN, Dr. İlyas TUTAR, Dr. F. Devrim MEYDAN OCAK, Dr. Leyla KILIÇ ATAKANLI, Dr. Börteçine ARSLAN, Dr. Dilek ÜN, Dr. Meral AKMAN ve Kliniğimiz fizyoterapistlerine, Eğitimim süresince saygı ve sevgilerini esirgemeyen diğer tüm klinik çalışanlarına, eğitimimin ve tezimin her aşamasında hiçbir zaman desteğini esirgemeyen eşim Kubilay ECERKALE’ ye ve burada ismini sayamadığım diğer insanlara teşekkür ederim. Dr. Öznur ECERKALE 6
1. GİRİŞ VE AMAÇ Postür analizi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon alanında yapılan klinik değerlendirmeler için son derece önemlidir. Bu konuda yapılmış kapsamlı araştırmalar, konunun önemine oranla kısıtlıdır. Özellikle toplumumuzda görülen postüral bozuklukların incelenmesi ve tedavi yöntemlerinin etkinliği açısından yapılmış çalışmaların sınırlı oluşu, konuya verilmesi gereken önemin yeterli seviyede olmadığını göstermektedir. Amerikan Ortopedi Akademisi Postür Komitesinin 1947 yılındaki tanımına göre postür, iskelet öğelerinin, vücudun destek yapılarını zedelenme ve ilerleyici deformasyondan koruyacak şekilde düzgün ve dengeli dizilişidir (1). Cailliet , “statik spinal konfigürasyon dik duruşta belirli bir zaman diliminde yorgunluğa, ağrıya yol açmıyor ve estetik yönden kabul edilebilir ölçülerde ise uygun postürden söz edilebilir”, demiştir. Kendall ise ideal postürü “vücudun minimal stress ve yüklenme ile denge halinde olmasıdır”, diye ifade etmiştir. Postür, kişinin fiziksel ve ruhsal durumunu yaşantısı boyunca etkileyen önemli etkenlerden biridir. İnsanlarda postür çeşitli faktörlerin etkisi altındadır. Bunlardan ailesel faktörler, yapısal bozukluklar ve alışkanlıklar postür üzerinde belirleyici olmaktadır. Bu çalışmada, postür analizinde kullanılan metodlardan Symmetrigraf ve orthoröntgenogramdan elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Her iki yöntemin de postür analizinde kullanılabileceği değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu çalışmanın bir amacı da Türk toplumunda postür bilincinin oluşmasına katkı sağlamaktır. Bu konuda yapılacak akademik çalışmalar için de postür analizi konusunda bir uygulama örneği olması açısından önemli bir çalışma olacağı kanısındayım . 7
2. GENEL BİLGİLER 2.1 OMURGA VE POSTÜR 2.1.1. OMURGANIN ANATOMİSİ Kolumna vertebralis, gövdenin merkezi kemik sütunudur. Kafatasını pektoral kavşağı, üst extremiteleri ve göğüs kafesini taşır ve pelvik kavşak aracılığı ile vücut ağırlığını alt extremitelere iletir. Kolumna vertebralis kavitesi içinde (kanalis vertebralis), medulla spinalis, spinal sinirlerin kökleri ve onları örten meniksler bulunur. Şekil-1’de gösterildiği gibi, vertebral kolon 7 servikal, 12 torakal, 5 lomber, 5 sakral ve 4 koksigeal olmak üzere 33 vertebradan oluşur. Yetişkinde 5 sakral omur os sakrum 4 koksigeal omur os koksigis olarak birleşmiştir. Şekil–1. Kolumna vertebralisin bölümleri Doğumda omurga, fleksiyonda C şeklinde bir yaydan ibarettir. Kafa kontrolünün sağlanmasından sonra sagital düzlemde ilk olarak, servikal lordoz oluşur. Ayakta durmaya başlamasının ardından lomber lordoz gelişir. Böylece sagital düzlemde servikal ve lomber 8
lordoz, torakal ve sakral kifoz olmak üzere dört yay oluşur (Şekil–2) (1). Genel olarak lordozdaki segmentler, kifozdaki segmentlere göre daha hareketlidir. Vücut, esnekliğini bu dört yayın, şok absorbe etme kapasitesine borçludur (2). Şekil–2: Kolumna vertebralisin yandan görünümü Kolumna vertebralise önden veya arkadan bakıldığı zaman düz bir hat olarak görülür. Yandan bakıldığında ise kolumna vertebralis dört kurveden oluşmaktadır (Şekil–2). Bunlar: 1. Sakral kurve- konveks 2. Lomber kurve- konkav 3. Torasik kurve- konveks 9
2. 1. 1. Vertebraların Genel Özellikleri Tipik bir vertebra önde yuvarlakça bir gövde ve arkada arkus vertebralisten oluşur. Bu arkuslar, içinden medulla spinalis ve kılıflarının geçtiği foramen vertebrale denen aralığı kuşatırlar. Vertebral arkus yan kısımlarını oluşturan bir çift silindir pedikülden ve arkusu arkadan tamamlayan bir çift yassı laminadan oluşur. Vertebral arkusdan bir spinöz, 2 transvers ve 4 artiküler olmak üzere 7 çıkıntı uzanır (Şekil–3)(3). 10
Şekil–3: (A) Kolumna vertebralisin lateralden görünüşü, (B) çeşitli vertebraların genel özellikleri Prosessus spinozus, iki laminanın birleşme yerinden arkaya doğru uzanır. Prosessus transversuslar lamina ve pediküllerin birleşme yerinden laterale doğru uzanırlar. Transvers ve spinoz her iki çıkıntı, kas ve ligamentlere tutunma yeri oluştururken bir kaldıraç gibi fonksiyon görürler. Prosessus artikularisler iki tanesi üstte diğer iki tanesi altta olmak üzere vertikal olarak yerleşmiş olup, eklem yüzeyleri hiyalin kıkırdakla kaplıdır. Bu vertebraların iki prosessus articularis superioru üstteki vertebranın iki prosessus articularis inferioru ile eklemleşerek sinoviyal eklemleri oluştururlar (3). Vertebra gövdeleri kolumna vertebralisin ön bölümünü oluşturur. Komşu iki omur gövdesinin oluşturduğu bu bölümdeki kısımlar yuvarlakça, alt ve üst yüzeyleri yassıdır. Doğumda ve gelişme sürecinde omurların alt ve üst yüzeyleri hafif konvekstir ve kıkırdak plakasıyla örtülüdür. Bu kıkırdak plaklar 15–20 yaş arası kemikleşir ve omur gövdeleriyle kaynaşır. Epifizer büyüme simetrik ilerlediği için, omurga gelişimini belli bir düzen içinde sürdürür (1). Omur gövdeleri arasında diskler bulunur. Nukleus pulpozus ve onu çevreleyen anulus fibrozusdan oluşan disk, vertebral korpusa anterior destek sağlamakla beraber omurgaya üç düzlemde de hareket esnekliği verir (Şekil–4). İlk iki servikal vertebra arasında, sakrum ve koksikste disk bulunmaz. Geçici kompresyona izin veren, mekanik şok emici bir sıvı sistemidir. Disk yük altında su kaybeder (%10), basınç azaldıktan sonra su hızla geri emilir, disk eski yükseklik ve volümünü kazanır. Bu pompalama mekanizması intervertebral diskin beslenmesini ve biyomekanik fonksiyonunu sağlar (2, 4).
11
Şekil–4: İntervertebral diskin yapısı. İnsanoğlunun büyümesinin erken dönemlerinde, diskin beslenmesi, epifiz plağını delerek diske giren damarlar tarafından sağlanır. Epifiz plaklarının kapanmasıyla 2. dekattan sonra disk avasküler hale gelir, son plakların santral kısmı ve anulustan difüzyon yolu ile beslenir (1, 4).
2. 1. 2. Kolumna Vertebralisin Eklemleri
Vertebralar, gövdeleriyle kartilajinöz, eklem çıkıntılarıyla sinoviyal eklemler aracılığı ile birbirleriyle eklemleşirler. 2.1.2.1. İki Vertebra Gövdesi Arasındaki Eklemler Komşu vertebra gövdelerinin üst ve alt yüzeyleri ince bir hiyalin kıkırdak plağı ile kaplanmıştır. Arada, hiyalin kıkırdak tabakalarının arasında sandviç tarzında fibrokartilajinöz bir intervertebral disk bulunur (Şekil–5). Diskin kuvvetli kollajen lifleri iki vertebra korpusunu birleştirir (3). Diskus intervertebralisler kolumna vertebralis uzunluğunun ¼’ ü kadarını oluştururlar. Diskin kalınlığı lomber bölgede 9 mm., torakal bölgede 5 mm., servikal bölgede 3mm.dir. Ancak önemli olan disk kalınlığının vertebral gövdeye oranıdır. Çünkü en yüksek olan oran o bölgedeki segmente en fazla mobilite sağlar. Disk/ gövde oranı: Servikalde:2/5 > lomberde:1/3 > torakalde:1/5’ tir. Bu sebeple servikal bölge en mobil olan bölgedir (2). Her bir diskin anulus fibrozus denilen periferik parçası ve nukleus pulpozus denilen santral parçası vardır. Anulus fibrozus, fibrokartilajinöz bir yapıya sahiptir. Anulus fibrozusun kollajen lifleri konsantrik lameller veya kılıf şeklinde dizilmiştir. Kollajen bantlar komşu vertebraların gövdeleri arasında oblik olarak uzanırlar. Komşu lamellerde liflerin eğimi birbirine zıttır. En dıştaki çoğu lifler kolumna vertebralisin ön ve arka longitudinal ligamentlerine sıkıca tutunurlar. Nukleus pulpozus, adolesan ve çocukta büyük miktarda su, az sayıda kollajen lif, birkaç kıkırdak hücresi içeren ovoid jelatinöz bir kitledir. Diskin arka kenarına hafifçe yakın yerleşmiştir. Nukleus pulpozusun yarı akıcı yapısı kolumna vertebralisin fleksiyon veya ekstansiyonunda vertebraların öne veya arkaya bükülebilmesine olanak verir (3). 12
Ligamentler: Ligamentum longitudinale anterior ve posterior kafatasından sakruma kadar kolumna vertebralisin ön ve arka yüzeyleri boyunca, devamlı bir bant şeklinde uzanırlar (Şekil–5). Ön ligament geniştir ve vertebral korpusların ön yüzeyleri ve yan kenarlarına sıkıca tutunur. Arka ligament zayıf ve dardır (3). Şekil–5: Kolumna vertebralisin eklemleri ve ligamentleri 13
2.1.2.2. İki Arkus Vertebranın Eklemleşmesi Bir vertebranın üst artiküler çıkıntısı ile üstteki vertebranın alt artiküler çıkıntısı arasındaki ekleme faset eklem denir. Fasetlerin eklem yüzeyleri başlangıçta koronal bir oryantasyon gösterirken, büyüme çağı boyunca giderek biplanar özellik kazanır. Vertebranın posteriorunda, diartrodial eklem yapan fasetlerin düzlemleri anatomik seviyeye göre değişir. Alt servikalde, üst faset yüzeyi superior-posterior ve hafif mediale bakar. Torakal bölgede posterior-superior ve laterale bakar. Lomber bölgede ise posterior ve mediale bakar (5). Ligamentler: 1. Ligamentum supraspinale, komşu spinöz proseslerin uçları arasında uzanır (Şekil–5). 2. Ligamentum interspinale, komşu spinöz prosesleri bağlar (Şekil–5). 3. Ligamentum intertransversarium, komşu transvers prosesler arasında uzanır. 4. Ligamentum flavum, komşu vertebraların laminalarını bağlar (Şekil–5). Servikal bölgede ligamentum supraspinale ve ligamentum interspinaleler oldukça kalınlaşarak ligamentum nuchaeyi oluştururlar. Ligamentum nuchae, kafatasındaki protuberensia oksipitalis eksterna ile yedinci servikal vertebranın prosessus spinozusu arasında uzanır. Bu ligamentin ön kenarı, aradaki spinöz çıkıntılara kuvvetlice tutunmuştur (3) .
2.1.3. Kaslar Ayakta dururken ağırlık çizgisi, aksisin densinden, kalça eklemi merkezinin arkasından, diz ve ayak bileği eklemlerinin önünden geçer. Bu pozisyonda, vücut ağırlığının büyük kısmı kolumna vertebralisin önünde yer alır. Bu nedenle insanda sırt kaslarının iyi gelişmiş olması şaşırtıcı değildir. Kolumna vertebralisin normal eğriliklerinin sürdürülmesinden sorumlu olan esas etken bu kasların postüral tonusudur (6). 14
Sırt Kasları: 1. Yüzeyel kaslar: M. Trapezius, M. Lattisimus dorsi, M. Levator skapula, M. Rhomboideus major ve minor 2. Ara kat kaslar: M. Serratus posterior superior ve posterior inferior, M. Levator kostarum 3. Derin sırt kasları: a. Yüzeyel ve vertikal uzanan kaslar(M.Erector spinae): M. İliokostalis, M. Longissimus, M. Spinalis. b. Orta kat oblik seyirli kaslar (M.Transversospinales): M. Semispinalis, M. Multifidi, M. Rotatores. c. Derin kaslar: Mm. İnterspinales, Mm. İntertransversarii. Erektör spinal kaslar, son iki torakal vertebra, lomber vertebralara, sakruma ve iliak kanadın iç yüzeyine tutunurlar. Kas, on ikinci kaburganın altında üç bölüme ayrılır: iliokostal kas lateral bandı, longissimus kası intermedial bandı, spinalis kası medial bandı oluşturur. İliokostal kas, C4 ve C6 transvers proseslere kadar uzanır. Kafatasına kadar uzanan tek erektör spinal kas m. longissimustur. M. spinalis ise genellikle yukarıda m. semispinalis kapitis ile birleşmiştir. Erektör spinal kaslar miyofasyal bir kılıf içindedirler. Hareket sistemi fonksiyonunda mekanik bir rol oynayan fasyalar, hem nosiseptif hem de proprioseptif uyarılara kaynaklık ederler. Torakolomber fasyanın lomber parçası, krista iliaka ve 12. kosta arasındaki boşlukta yerleşmiştir. Yüzeyel, orta ve derin olmak üzere üç katmandan oluşmuştur. Kuadratus lumborum kasını örten derin katman, transvers proseslere bantlar biçiminde yapışır. Orta katman transvers proseslerin uçlarından başlar, erektör spinaların önünde, kuadratus lumborumun arkasında yer alır. Yüzeyel fasya derin sırt kaslarını örter ve spinöz 15
proseslere tutunur. Torakolomber fasyanın önemi, lateralde karın kaslarına yapışması ve öne eğilmiş gövdenin doğrulmasında oynadığı rolden kaynaklanmaktadır. M. semispinalis, transversospinal olarak, 4–6 spinal prosesi atlayarak yukarı doğru uzanır. Lomber vertebralarda bulunmazlar. Mm. multifidi sakrumun sırt bölümünde kalın bir kitle olmak üzere, tüm bel, sırt ve alt boyun omurlarının transvers proseslerinden başlar ve aksise kadar tüm bel, sırt ve boyun omurlarının spinal proseslerine tutunur. Mm. rototares bir omurun transvers prosesinden, bir veya iki üstteki omurun spinöz prosesine uzanır. Mm.intertransversarii komşu iki transvers proses arasında, Mm.interspinales komşu iki spinöz proses arasında uzanır. Vücut öne eğilmeye başladığı zaman fleksiyonun kontrolünü sırt kasları sağlar. Bu kaslar, erektör spinal kasları, servikal kasları ve üst trapez adaleleri içerir (1, 3, 7).
Biyomekanik, temel mekanik kurallarının biyolojik sistemlere uygulanarak, sabit duruş ve hareket sırasında organizmaya etkiyen kuvvetleri ve bu kuvvetlerin etkisi altında organizmanın davranışlarını inceleyen bilim dalıdır (4).
Spinal hareket segmenti, iki komşu vertebra, intervertebral disk, ligamentler ve faset eklemlerden oluşan kompleks mekanik bir sistemdir (2). Bu segment üzerine binen yükü, anterior ve posterior yapılar iki sütun halinde paylaşır. Kapandji’ye göre kolumna vertebraliste taşıyıcı üç kolon vardır: Major kolon, üst üste yerleşen vertebraların korpuslarından oluşur, diğer iki kolon minör kolondur. Bu minör kolonları üst üste yerleşen vertebraların posteriorundaki artiküler prosesler (faset eklemler) oluşturur. Öndeki sütun ana destekleyici yapıdır. Anterior sütun statik, posterior sütunlar ise dinamik rol oynar (2). Omurga ve gövde kasları, hareketi ve hareketin kontrolünü sağlar. Omurga stabilitesinde kasların rolü deneysel olarak gösterilmiştir. Sadece ligamanlarla desteklenmiş olan kolumna vertebralis ancak 2 kg.lık bir yük taşıyabilmektedir. Bu nedenle omurganın hareketinde ve stabilitesinde kasların belirgin olarak katkısı vardır. 16
Dengeli bir postür ile gövde ve omurga kasları vücudun üst yarısını minmal bir kas kuvveti ile destekleyebilmektedirler. Postür bozukluğu sebebiyle ağırlık merkezi öne kaydığında ise sırt kasları daha fazla efor harcayarak postürü düzeltmeye ve dengeli bir pozisyon sağlamaya çalışırlar. Lomber fleksiyon karın kaslarınca başlatılır ve vücudun üst yarısının ağırlığı ile devamı sağlanır. Sırtta yer alan erektör spina kasları yerçekimine direnerek hiperfleksiyonu önler. Fleksiyon arttıkça erektör spina kaslarındaki myoelektrik aktivite artar. Vücudun dik durumdaki pozisyonunda ise myoelektrik aktivite bu kaslarda minimaldir. Çünkü bu durumda dengeyi ve direnci ligamentler sağlar (8). Gövdenin fleksiyon, ekstansiyon ve lateral fleksiyonlarında spesifik bir kas grubu hareketi başlatır, antagonist kaslar kontrolü sağlar, yerçekimi hareketi devam ettirir ve ligamentler de hareketin limitini belirler.
Yüklə 3,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|