«fizika, matematika va informatsion texnologiyalar» kafedrasi


Matrisalar yordamida chiziqli algebraik



Yüklə 1,56 Mb.
səhifə10/18
tarix03.06.2023
ölçüsü1,56 Mb.
#124424
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18
«fizika, matematika va informatsion texnologiyalar» kafedrasi

Matrisalar yordamida chiziqli algebraik
tenglamalar sistemasini yechish.
Qulaylik uchun uchta noma’lumli uchta chiziqli tenglamalar sistemasini ko’raylik.

Elementlari noma’lumlarning koeffisiyentlaridan, noma’lumlardan va ozod


hadlardan tuzilgan quyidagi matrisalarni ko’raylik.


A= , X= , C=
Bu holda (1) sistemani quyidagicha yozish mumkin.


x = AX=C (2).
Agar A matrisa maxsusmas matrisa bo’lsa, u holda unga teskari bo’lgan A-1 matrisa mavjud bo’ladi. Shuning uchun (2) ning har ikkala tomonini A-1 ga ko’paytirsak
A-1(AX)= A-1C (A-1A)X= A-1C
Agar A-1A=AA-1 =E va EA=AE=A tengliklarni e’tiborga olsak
(A-1A)X= A-1C EX= A-1C X= A-1C (3),
(3) (1)-sistemaning yechimini ifodalaydi.
Misol. Quyidagi tenglamalar sistemasini matrisaviy usulda yeching:





Yechish. Sistemani matrisa ko’rinishida yozaylik:
x =
A= , detA=|A|= =50
Demak A matrisa uchun A-1 matrisa mavjud. Berilgan A matrisa elementlarining algebraik to’ldiruvchilarini hisoblab teskari matrisani topamiz
A-1 =
Endi (3) formulaga asosan


= =
x1=2; x2=1; x3=3 .


Misollar:
Berilgan chiziqli tenglamalar sistemasini Kramer, Gauss va matrisaviy usullarda yeching:
1. 2.
3. ;4.
5. 6.
7. 8.



15. 16 .
17. 18.
19. ; 20.
21. 22.
23. 24
25. 26.

Yüklə 1,56 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin