Fiziki-kimyəVİ analiZ. Gİbbsin fazalar qaydasi

Gibbsin fazalar qaydası
İstənilən sayda faza və istənilən sayda maddədən ibarət olan heterogen sistemlərin tabe olduğu ümumi qanunauyğunluqlar Gibbs (1876) tərəfindən verilmiş fazalar qaydası ilə müəyyən olunur. Faza tarazlıqlarının əsas qanunu olan fazalar qaydası heterogen sistemlərdəki çevrilmələri tədqiq etmək üçün termodinamikanın ikinci qanununun ən mühüm tətbiqlərindən biridir. Tarazlıq halında heterogen sistemin bütün fazalarında temperatur, təzyiq və komponentlərin hər birinin kimyəvi potensialları eyni olur: (1)


T ^'  T ^''  T ^'''  ...  T ^k
P ^'  P ^''  P ^'''  ...  P ^k (1)
_ ^'   ^''   ^'''  ...  ^{k }
1 1 1 1 _
 ^'   ^''   ^'''  ...  ^k _

2 2 2 2 _
(2)

……………………… _
 ^'   ^''   ^'''  ...  ^{k }
n n n n 

1. 
   və (2) tənliklərində yuxarıdakı indekslərlə fazalar, aşağıdakı indekslərlə isə komponentlər göstərilmişdir.
   

Bu tənliklər sisteminə daxil olan asılı olmayan dəyişənlər təzyiq, temperatur və komponentlərin qatılıqlarıdır. Hər fazada n komponent olduğundan, temperatur və təzyiqin verilmiş ixtiyari qiymətlərində bütün komponentlərin qatılıqlarını ixtiyari seçə bilmərik. Komponentlərdən birinin qatılığı müəyyən bir qiymətə malik olmalıdır.