Fotihbek Komilov Genetikadan masalalar yechish

Javob:96,5 % 
Mustaqil yechish uchun. 
1. Odamda miopiya 
(A) 
va katarakta 
(B) 
bitta autosomada joylashgan dominant genlar ta’sirida 
irsiylanadi. Erkak miopiya va katarakta bilan kasallangan bo`lib, unga bu genlardan biri 
onasidan o‘tgan. Ayol ikkala belgi bo‘yicha sog`lom. Nazariy jihatdan krossingover 7 
% 
bo`lsa, 
shu oilada faqat bir belgi bo‘yicha kasal bolalarning tugllish ehtimolligini (1) va genotipini (2) 
aniqlang. 
A) 1 - 46,5 %; 2 - 
Ab//ab, aB//ab 
B) 1 - 93 %; 2 - 
aB//ab, Ab//ab 
C) 1 - 7 
%; 
2 - 
AB//ab, ab//ab 
D) 1 - 3,5 
%; 2 - AB//ab, ab//ab 
 
2.Suli o`simligining zamburug`ga chidamli bo`lishi va poyasining baland bo`lishi, zamburg`ga 
chidamsiz bo`lishi va poyasining pastligi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada 
birikkan holda joylashgan. Digeterozigota o`simlik bilan tahliliy chatishtirish o`tkazilganda, 
avlodda, 2660 ta poyasi baland, zamburug`ga chidamli, 260 ta poyasi past zamburug`ga 
chidamli, 2380 ta poyasi past, zamburug`ga chidamsiz, 300 ta poyasi baland, zamburug`ga 
chidamsiz o`simliklar olingan bo`lsa, ular orasidan genotip jihatdan ota-onaga o`xshamagan 
organizmlar necha % ni tashkil etadi? J: 10% 
Gam. 
8304 
8326 
304 
298 

---

Fotihbek Komilov Genetikadan masalalar yechish 
42 
3.Drozofila pashshasi tanasining kulrang bo`lishi, qora bo`lishi ustidan, qanotining uzun bo`lishi 
kalta bo`lishi ustidan dominantlik qilib, bitta autosom xromasomada joylashadi. Ko`zining qizil 
bo`lishi, oqligi ustidan dominantlik qilib, jinsiy xromasomada joylashadi. Shunga ko`ra, 
digeterozigota(ushbu dominant genlarni faqat otasidan olgan) kulrang tanali, normal qanotli, 
oq ko`zli urg`ochi pashsha va tanasi qora va kalta qanotli, qizil ko`zli erkak pashshalar 
chatishtirilgan bo`lsa, avlodning necha foizi qizil ko`zli bo`ladi?(krossingover 17%).(Javob: 50%) 
4. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo`lishi, tanasining 
notekis va tanasining yashil bo`lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat X 
xromasomada birikkan holda irsiylanadi. Tangachalari tekis taqsimlangan, yashil, urg`ochi 
organizm, digeterozigotali(dominant belgilardan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan), 
erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi kulrang, tangachalari tekis 
taqsimlangan bo`ladi?(krossingover 8%) J: 27 
5. Drozofila pashshasida tananing kulang bo`lishi, ensiz qanot va tukchalarning bo`lishi 
dominant holda irsiylanadi. Tana rangi va qanot shaklini belgilovchi genlar to`liq birikkan 
autosom genlardir. Tukchalarning mavjudligi boshqa autosom genga bog`liq. Trigomozigota-
sariq rangli, ensiz qanotli,tukchalarsiz drozofila, barcha belgilari bo`yicha gomozigota, kulrang 
tanali, normal qanotli, tukchalarga ega pashsha bilan chatishtirilgan. Olingan F1 ni o`zaro 
chatishtirilishidan olingan avlodning fenotipik sinflar sonini aniqlang?
6.Kapalaklarda tananing rangli va qanotlarida o'simtalarning bo'lishi dominant autosomada 
birikkan holda irsiylanadi. (krossingover 6%). Digeterozigota urg’ochi kapalak (dominant genlar 
faqat otasidan o‘tgan) tanasi rangsiz, qanotida o'simtalar bo‘lmagan erkak kapalak bilan 
chatishtirilganda 800 ta avlod olindi. Avloddagi kapalaklarning qanchasi genotip jihatdan 
urg'ochi kapalakka o'xshaydi? 
B) 376
7. Kapalaklarda tananing rangli va qanotlarida o'simtalarning bo'lishi dominant autosomada 
birikkan holda irsiylanadi. (krossingover 6%). Digeterozigota urg’ochi kapalak (dominant genlar 
faqat otasidan o‘tgan) tanasi rangsiz, qanotida o'simtalar bo‘lmagan erkak kapalak bilan 
chatishtirilganda 800 ta avlod olindi. Avloddagi kapalaklarning qanchasi qanotlari o’simtali 
kapalaklar?