Fuqarolik jamiyati qurilishida qonun ustuvorligi tamoyilining

1

Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida:xavfsizlikka taҳdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot

kafolatlari. –T.: O’zbekiston, 1997, 181-182-aatlar.

2

O’sha joyda.

---

39

6) bu jarayonlar jamiyatdagi ko’pchilik fuqarolarning irodasini ifodalanishiga shart-

sharoitlar yaratib, jamiyat va davlat hokimiyatining demokratik tamoyillar asosida faoliyat

ko’rsatish salohiyatini oshiradi.

1-ilova

Ko’rgazmali slaydlar

Fuqorolar, jamoa tashkilotlari faoliyati vositasida yoki bevosita siyosiy qarorlarni qabul

qilish jarayonida ishtirok etar ekan, ularda ijtimoiy- siyosiy o’zgarishlar sodir bo’lishi

kutiladi.

Fuqarolar  siyosiy  madaniyati  va  faoliyati. Fuqarolar  faolligini  oshirishda  ularning

siyosat  va hokimiyat hodisalariga  nisbatan  shaxsiy  munosabatlarini  ifodalovchi  baholash

hukmlari ahamiyatga molik ma’naviy hodisadir. Bunday shaxsiy - mazmuniy munosabatlarning

mavjudligi  insonning  o’z  fuqarolik  burchini  anglab  yetgan  siyosiy sub’ekt sifatida  faoliyat

ko’rsata  olishini  ifoda  etadi.  SHuning  uchun  insonning  qadriyatlarga  doir  munosabatlarining

turlicha shaklda ro’y berishi (masalan, hokimiyatga, davlatga, partiyalarga va institutlashmagan

sub’ektlarga nisbatan) siyosiy madaniyatning muhim tuzilishini tavsiflab beradi.

Umuman,  siyosiy  madaniyat  insonning  siyosiy hodisalar haqidagi  qadriyatlarga  doir

tasavvurlari  va  uning  amaliyotda  namoyon  bo’ladigan  xulqining  kodeksi  yoki  uning  siyosiy

hokimiyat sub’ekti  sifatidagi  faoliyatining  uslubidir.  SHu  mahnoda,  siyosiy  madaniyat

fuqaroning umuminsoniy ahamiyatga molik bo’lgan siyosiy  faoliyat namunalarini qay  darajada

egallaganligini  namoyish  qiladi.  SHuningdek,  u  insonning  tafakkurlash  va  amaliy  faoliyat

mehyorlarining  jamiyat  madaniy,  deb  tan  oladigan sub’ektivligini  qanchalik  darajada  oshira

olganligi haqdir.

Jamiyatning har  bir  ahzosi    ijtimoiylashuv  va  kamolotga  erishish  jarayonida  ijtimoiy-

madaniy mavjudot sifatida shakllanadi. SHuningdek, inson jamiyatda hukmron bo’lgan ijtimoiy-

madaniy  tizimning  asosiy  xususiyatlarini  o’zida  uyg’unlashtiradi  va    umumlashtiradi.  Ayni

paytda har  bir  individ  siyosiy  madaniyat  tashuvchi hisoblanadi  va  shu  sababli ham  siyosiy

Fuqarolarning siyosiy qaror qabul qilishdagi ishtiroki, ularning tabiy siyosiy- ijtimoiy ҳis- tuyғularini

uyғotadi, ҳarakatga keltiradi, bu yo’nalishga doir intilishlar ko’payadi.

Qarorlar qabul qilishdagi faol siyosiy ҳarakatlar, bu jarayonda oddiy fuqarolar manfaatlari, eҳtiyojlari

va intilishlarining ҳisobga olinishi ularga erkin insoniy qadr- qiymat bag’ishlaydi.

Fuqarolarning siyosiy qarorlar qabul qilishda  turli ijtimoiy guruҳlarning manfaatlarini turli jamoat

tashkilotlari va siyosiy partiyalar vositasida ifodalanishidan qoniqishlari ularni yanada faollashtiradi.

Bu ishtirok ҳar bir fuqaroning o’zligini anglashga, uning jamiyatdan o’ziga munosib o’rin egallashga

shart- sharoit yaratadi. O’z mamlakatiga egalik ҳissini oshiradi.

Davlat ҳokimiyati barcha ijtimoiy tabaqalar va guruҳlar manfaatlarini o’z siyosiy qarorlarida

ifodalanishiga erishiladi; mazkur qarorlarni ҳayotda amalga oshishi natijasida siyosiy xokimiyat unda

legitimlashadi

Bu jarayonlar jamiyatdagi ko’pchilik fuқarolar irodasining ifodalanishiga shart-sharoitlar yaratib,

jamiyat va davlat ҳokimiyatining demokratik tamoiyllar asosida faoliyat ko’rsatish saloҳiyatini

oshiradi.

---

40

madaniyat  siyosiy - madaniy  tizimning  umumlashtiruvchi,  birlashtiruvchi  qismi  deb  qaraladi.