Fяxrяddиn mustafayev



Yüklə 136,1 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə101/207
tarix24.12.2023
ölçüsü136,1 Kb.
#192395
növüDərs
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   207
N 349

ekstroreseptiv 
və 
interorezeptiv
növlərə bölünür. 
Reflekslərin hamısının maddi 
əsasını refleks qövsü
(refleksin keçdiyi yol-
afferent, aralıq və efferent neyronlar) təşkil edir. İmpulsların refleks qövsündən 
keçməsi üçün sərf olunan vaxt (qıcığın verilməsindən-təsir göstərməsindən 
cavab reaksiyasının əmələ gəlməsinə qədər olan dövr) 
refleks vaxtı (latent dövr)
adlanır və ən sadə reflekslər zamanı 0,001-0,003 saniyə təşkil edir. Refleks vaxtı 
qıcıqlanmanın gücündən və mərkəzi sinir sisteminin funksional vəziyyətindən 
asılıdır. Qüvvətli qıcıqlanma zamanı refleks vaxtı qısa, yorğunluq zamanı uzun 


97 
olur, sinir mərkəzlərinin oyanmasının artması zamanı isə qısalır. 
Qıcıqlanma
(qıcıq amillərinin reseptorlara təsiri) və 
oyanma
(qıcığın təsir göstərdiyi yerdə 
əmələ gələrək sinir lifləri ilə yayılma prosesi) 
sinir lifləri
vasitəsi ilə həyata 
keçirilir. Sinir liflərinin əsas xassələrinə 
oyanma, lingimə, labillik, oyanmanın 
sinirlərdə nəql olunması, sinir oyanmasının polyarlıq qanunu (impulsun 
sinir lifinin hansı hissəsində əmələ gəlməsi və hansı istiqamətdə nəql 
edildməsi), parabioz (müxtəlif amillərin təsirindən sinir lifinin funksional 
qabiliyyətinin itməsi və əlveriĢli Ģəraitdə onun bərpa olunması) və s. aiddir. 
Qeyd olunanların məntiqi nəticəsi ondan ibarətdir ki, sinir sisteminin ali 
orqanizmlərin bioloji varlıq kimi mövcud olmasında, onun genetik statusunun 
sabitliyinin təmin edilməsində, bütün fizioloji və biokimyəvi proseslərin 
icrasında və tənzimlənməsində, nəslin davam etməsində, populyasiyanın 
dayanıqlı inkişafında rolu əvəzolunmazdır və ən aparıcı prioritetdir. Sinir 
sisteminin funksional fəaliyyəti isə onun maddi əsasını təşkil edən 

Yüklə 136,1 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   207




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin