Genetika akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik
Yüklə 398,07 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- GENETIKA Akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik
- BBK28.04(5U)ya722 ISBN 978-9943-00-590-7
|
Genetika akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI O‘RTA MAXSUS, KASB-HUNAR TA’LIMI MARKAZI O. E. E S H O N Q U L O V , K. N . N ISH O N B O Y E V , M . Sh. B O SIM O V GENETIKA Akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik “SHARQ” NASHRIYOT-MATBAA AKSIYADORLIK KOMPANIYASI BOSH TAHRIRIYATI TOSHKENT-2010 BBK.28.04(5U)ya722 E 99 T a q r i z ch i l a r: Muhamedova M. — biologiya fanlari nomzodi Shertayev M. — biologiya fanlari nomzodi, dosent Ushbu darslik biologiya, genetika yo‘nalishida ta’lim olayotgan akademik litsey va kollej talabalari uchun mo‘ljallangan. Eshonqulov O.E. va boshq. Genetika: Akad. litseylar uchun darslik / A.E.Eshon- E 99 qulov, K.N.Nishonboyev, M.Bosimov. — T.: «Sharq», — 2010. — 176 b. Sarlavhada: O‘zR Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘rta max- sus kasb-hunar ta’limi markazi. I.I,2 Muallifdosh. BBK28.04(5U)ya722 ISBN 978-9943-00-590-7 © A.E Eshonqulov va boshqalar, 2010. © “Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi Bosh tahririyati, 2010 © «TURON-IQBOL», 2010 3
Biologik fanlar orasida eng m uhim laridan biri genetikadir. G enetika — hayotning asosiy xususiyatlari irsiyat va o ‘zgaruv- chanlik qonuniyatlarini, bu qoniniyatlardan amaliy maqsadlarda oqilona foydalanish usullarini o ‘rganadigan fandir. G enetika faniga oid bilimlar inson uchun zarur b o ‘lgan, xalq xo‘jaligining deyarli ham m a sohalarda qo‘llaniladi. Hozirgi davrda genetikaning juda tez rivojlanayotgan sohalari biotexnologiya va genetika injeneriya seleksiyaning asosiy usullari hisoblanadi. Seleksiyaning asosiy vazifalari esa m adaniy o ‘simlikning hosildor navlarini, uy hayvonlarining yangi zotlarini, mikroorganizmlarning foydali shtam mlarini keltirib chiqarishdir. Molekulyar genetika va genetik injeneriyaning keyingi yillarda barq urib rivojlanishi mikroorganizmlar, o ‘simliklar va hayvonlar irsiyatini inson uchun foydali tom onlarga o ‘zgartirish imkoniyatini yaratmoqda. Ayniqsa odam genetikasi m uam m olarini o ‘rganishda, odam larda uchraydigan irsiy kasalliklarni davolashning istiqbolli usullarini yaratishda genetika fanining roli juda muhimdir. Akademik litsey va kollejlar talabalari uchun tavsiya etila- yotgan bu darslikda genetika fanining asosiy m uam m olari qisqa va tushunarli tarzda bayon qilingan. K o‘pchilik mavzularning m azm uni qisqacha tushuntirilgandan keyin mavzuni mustahkamlash uchun savollar berilgan, vaziyatga oid masalalar, test topshiriqlari va unga javoblar keltirilgan. Mualliflar bu darslikni yaratishda mavzular mazmunining sodda, tushunarli b o ‘lishiga ko‘proq e ’tibor berdilar. Ayniqsa darslik oxirida keltirilgan atam alar lug‘ati talabalar- ning genetikaga oid bilimlarni o ‘zlashtirishiga katta yordam beradi deb hisoblaymiz. Darslik biologiya va genetika darsliklaridan maktablar, kollej lar, akademik litseylar va oliy o ‘quv yurtlarida uzoq yillar davomi- da bilim berib kelgan va shu fanlar b o ‘yicha o ‘quv qo‘llanmalari va darsliklar yaratgan mualliflar tom onidan yozilgan. Shubhasiz, darslikda ayrim kamchiliklar uchrashi mumkin. U larni bartaraf etish maqsadida berilgan maslahatlar, taklif va mulohazalarni mualliflar m innatdorchilik bilan qabul qiladilar. 4
I B O B 1 -§ . G enetika fani va uning qisqacha yaratilishi tarixi “G enetika” so‘zi grekcha “genesis” so‘zidan olingan b o ‘lib, “kelib chiqish” , “tug‘ilishga taalluqli” degan m a’nolarni beradi. G enetika barcha tirik organizmlarga xos b o ‘lgan xususiyat — irsi- yat va o ‘zgaruvchanlik qonunlarini o ‘rganuvchi fandir. Yüklə 398,07 Kb. Dostları ilə paylaş:
|