Genetika akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik

7. Genomning butunligicha kamayishi va kopayishi qaysi javobda
1. Gaploidiya 2. Aneuploidiya 3. Geteroploidiya 4. Poliplodiya
A) 2.3 B) 1.4 C) 1.3 D) 2.4
8. Ayrim xromosomalar sonining o ‘zgarishlari
....
1. Gaploidiya 2. Aneuploidiya 3. Geteroploidiya 4. Poliplodiya
A) 2.3 B) 1.4 C) 1.3 D) 2.4
17-§. M utatsiyalarning evolutsiyada ahamiyati
Mutatsiyalarning moslanuvchanlikda ahamiyati sharoitga
qarab, vaqt o ‘tishi bilan o‘zgarishi mumkin. Avval zararli b o ‘lgan
mutatsiyalar yangi sharoitda foydali b o ‘lib qolishi mumkin.
Mutatsiyalarning ko‘pchiligi resessiv bo‘lib geterozigota holatda
nasldan naslga o‘tadi va irsiy o‘zgaruvchanlik zaxirasini hosil qiladi.
Mutatsiyalar evolutsiyaning elementar materiali va omili hisoblana-
di. Tabiiy tanlash natijasida ayni sharoit uchun selektiv (foydali)
ahamiyatga ega bo‘lgan, o‘sha sharoitga organizmlar moslashuvini
ta ’minlovchi mutatsiyalarga ega organizmlar saqlanib qoladi.

---

---

71
18-§. Irsiy o ‘zgaruvchanlikning gomologik qatori

N. I. Vavilov qonuni
Bu qonunga binoan
yaqin turlar va avlodlarda irsiy o ‘zgaruv-
chanlik (m utatsiyalar) ham o ‘xshash b o ‘ladi.
M a’lum turda
uchraydigan mutatsiyalarni yaxshi o ‘rganib, unga yaqin bo‘lgan
turda ham xuddi shunday mutatsiyalar uchrashi mumkinligini
oldindan aytish mumkin. Bu qonun organizmlar kelib chiqishining
birligining dalilidir.
Qonun solishtirma genetikaning nazariy asosi hisoblanadi, tur-
larning xilma-xilligini tushunishga, odamning irsiy kasalliklarini
o ‘rganishga yordam beradi.
Odamda uchraydigan ko‘p irsiy kasal­
liklar — gemofiliya, albinizm, epilepsiya, ko‘z anomaliyalari,
mushak distrofiyasi, karlik, semirishga moyilligi, diabet kabilar
hayvonlarda ham uchraydi.