GiRİŞ canliliğin tanimi

blastula
adını 
alır ve bu boşluğu dolduran sıvıya 
blastosel 
denir. 
Her ne kadar dilinim olayları, genelde yukarıda açıklandığı gibi ise de, gelişen 
embriyodaki hücrelerin düzeni, yumurta sarısının miktarına ve dağılımına bağlıdır. 
İnsandakiler gibi bazı yumurtalar, çok az yumurta sarısına sahiptir. Bu tür yumu
rtalarda, 
dilinim, hücreleri yaklaşık eşit büyüklükte olan bir blastula ile sonuçlanır. Bununla birlikte, 
amfibiler, kemikli balıklar, kuşlar ve sürüngenlerde olduğu gibi, diğer yumurtalar, 
yumurta hücresinin bir ucunda yoğunlaşmış büyük miktarda yumurta sarısına sahiptirler. 
Kurbağa yumurtalarında, kutuplarda bulunan büyük miktardaki yumurta sarısı bu 
bölgede dilinimi yavaşlatır. Bu, yumurta sarısı dolu büyük hücreli bir balstulaya veya 
vegetal
kutba ve çok sayıda sarısız küçük hücrelere ya da hayvansal k
utba neden olur. 
Blastosel sadece hayvansal kutbun bu bölgesinde oluşur. 

---

158 
Tavuk yumurtasında, çekirdek ve sitoplazma yumurta sarısı yumağının üst yüzeyinde 
tabak benzeri bir alan olan 
germinal disk
içinde yoğunlaşmıştır 
(Şekil 17
-1).
Dilinim 
sadece bu germ
inal disk hücrelerinde meydana gelir. Blastosel, bu hücreler yumurta 
sarısından ayrıldıklarında, yumurta sarısı ile aralarında bir boşluk bıraktıklarında oluşur. 
Gelişen civciv, sonuçta yumurta sarısını besin olarak kullanır ve yumurta içindeki boşluğu 
tamamen doldurur.
 
Şekil 17
-
1. Tavuk Yumurtasında Blastosel Oluşumu
 
17-2 Gastrulasyon 
Blastula gelişmeye devam ettikçe, hücreler bölünmeye başlamadan önceki bir noktaya 
ulaşılır. Mitotik bölünme
devam eder, ancak bu kez gelişmeye eşlik eder.
Ek olarak, 
embriyo şeklini belirleyecek çeşitli hücre hareketleri meydana gelir. 
Blastula birkaç yüz hücreye eriştiğinde, gastrulasyon meydana gelir
.