GiRİŞ canliliğin tanimi

14 
Maddelerin çoğu 
bileşik
halindedir. Bir bileşikte, belirli oranlarda bir araya gelmiş iki 
veya daha fazla 
atom çeşidi vardır. Örneğin, su, ikiye bir oranında hidrojen ve ok
sijen 
atomlarından yapılmış bir bileşiktir. Bileşikler kendilerini meydana getiren elementlere 
ayrılabilirler. Örneğin, karbondioksit karbon ve oksijene ayrılabilir. 
2-
2 Atomların Yapısı
 
Her atomun 
çekirdek
adı verilen çok küçük, merkezi bir kısmı vardır. Çekirdek 
protonlar
ve 
nötronlar
denilen tanecikler içerir. Çekirdek dışındaki diğer alanda 
elektronlar
denilen diğer tanecikler vardır. 
Elektronlar.
Elektronlar bir atomun kimyasal özelliklerini belirleyen parçalarıdır. 
Atomlar, bazı elektronlarının
yer değiştirmesi ile, bileşik oluşturmak üzere birleşirler. Bir 
elektronun en önemli özelliği, elektriksel bir yük taşımasıdır. İki tür, pozitif ve negatif 
elektriksel yük vardır. Elektron negatif bir yüke sahiptir. Bütün elektronlar, genellikle bir 
birim 
yük denilen aynı miktarda elektriksel yüke sahiptirler.
Protonlar.
Her atomun çekirdeği bir veya daha fazla proton içerir. Bir protonun bir 
birim pozitif yükü vardır. Yani, elektronla aynı miktarda, ancak zıt işaretli yüke sahiptir. 
Bununla birlikte, bir 
proton bir elektrondan yaklaşık 2000 (1836) kat daha fazla kütleye 
veya ağırlığa sahiptir.
Nötronlar.
Hidrojen dışında, her atom çekirdeği nötronlar da içerir. Bir nötron bir 
protonla hemen tam olarak aynı kütleye sahiptir, ancak elektriksel yükü yoktur.
2-
3 Atom Numarası ve Atomik Kütle
 
Bir atom çekirdeğindeki protonların sayısına, o atomun
atom numarası
denir. Her bir 
farklı atom numarası ayrı bir elementi temsil eder. Örneğin, bir hidrojen atomunun 
çekirdeğinde 1 proton vardır. Bu yüzden hidrojenin atom numarası 1 'dir. Bir oksijen 
atomunun çekirdeğinde 8 proton vardır. Oksijenin atom numarası 8 'dir. Her atomun aynı 

---

15 
sayıda elektron ve protonu vardır. Hidrojen atomunun 1, oksijen atomunun 8 elektronu 
vardır. Her bir atomda, protonların pozitif elektriksel yükü, elektronlarının eşit miktardaki 
negatif yükleri ile dengelenmektedir. Bu yüzden, bir atom, doğal olarak elektriksel olarak 
nötrdür.
Proton ve nötronlar çekirdekte toplandıklarından, bir atomun kütlesinin yaklaşık 
tamamı çekirdeğindedir. Her bir proton ve nötronun bir birim kütleye sahip olduğunu 
düşünürsek, bir atomun kütlesi, proton ve nötronların toplamına eşittir. Bu toplama, bir 
atomun 
atom kütlesi
ya da 
kütle numarası
denir. Dokuz protonlu ve 10 nötronlu bir 
atomun kütle numarası 19 'dur. Aynı
elementin izotopları aynı atom numarasına, fakat 
farklı kütle numaralarına sahiptirler.