GiRİŞ canliliğin tanimi

baskın
ve F1 dölünde kaybolan özelliği 
çekinik
olarak tanımlamıştır. 
Bir organizma, bir çift zıt özellikçe melez olduğunda, sadece baskın 
özelliği gösterir
sonucunu çıkarmıştır. Buna 
baskınlık yasası
denir. 

---

173 
18-
3 Ayrılım yasası
 
Mendel, çekinikliğin kayboluşunu ve başarılı döllerde ortaya çıkışını açıklamaya 
çalışmıştır. Mendel, bir bireyde, her bir özelliğin bir çift etmen tarafından denetlendiği, 
varsayımını oluşturmuştur. Ve bir etmen iki çeşitten biri olabilir. Örneğin, bir uzunluk ve 
bir kısalık etmeni vardır. Bir çiftteki etmenler benzer ya da farklı olabilmektedir. Bir 
çaprazlamada, döller ana babanın her birinden bir etmen almaktadır. Böylece, uzun bir 
bitki ile kısa bir bitki arasındaki çaprazlamada, döller etmenlerin her iki çeşidini 
almışlardı. Ancak, sadece baskın özellik açığa çıkmıştı. Çekinik etmen baskılanmış veya 
kaybolmuştu. 
Kısalık etmeni yine de bütün
uzun bitkilerde bulunduğundan 
bu etmenin daha sonraki 
döllerde kendini gösterme olasılığı vardır. Bu, döllenmenin, iki kısalık etmenini aynı 
tohumda bir araya geti
rdiği zaman meydana gelmektedir. 
Çift olarak ortaya çıkan 
etmenler, gamet oluşumu sırasında birbirinden ayrılmakta ve döllenmede yeniden 
birleşmektedir
düşüncesine 
Mendel’in
ayrılım yasası
denir. 
18-
4 Gen Kavramı
 
Mendel’in çalışmasının önemi, o zamanda kromozomlar, mitoz ve mayoz’la ilgili çok 
az şey bilindiği için, 1800’lerin ortasında, gözden kaçmıştır. Ancak Mendel’in 
araştırması 1900 yılında fark
edildiğinde, hücrede kromozomlar boyanmakta 
ve gözlenmekte ve mitoz ve mayoz işlemleri ayrıntılarıyla açıklanmaktaydı. Kısa bir 
süre içinde, Mendel’in sonuçlarının kromozomların kalıtsal etkenleri taşıdığının 
gerçek kabul edilmesi ile açıklanabildiği ortaya çıkmıştır. Öyle ise, eş kromozom 
çiftinin mayoz sırasında ayrılması ve döllenme sırasında birleşme
si, Mendel etkenlerinin 
ayrılım ve birleşim nedenini açıklamaktaydı. Bu varsayımı, 1900’lu yılların başında, çok 
sayıda deneyle doğrulamıştır. O zaman, Mendel’in “etken”inin yerini, 
gen
teriminin 
alması benimsenmiştir. Araştırma, kromozomların genleri sadece taşımakla kalmadığı, 
ayrıca genlerin belirli bir düzende her bir kromozom boyunca dizildiklerinin kanıtını 
sağlamıştır. Bu çalışma kalıtımın modern gen
-
kromozom teorisini yerleşmesine öncülük 
etmiştir.