GiRİŞ canliliğin tanimi

iyon
denir. Klor atomu 1 birim 
negatif yükle 
klor iyonu
olmaktadır. Klor iyonu Cl
- 
simgesi ile gösterilir. Sodyum atomu 
bir elektron verdiğinde fazladan 1 birim pozitif yükü kalır ve Na
+ 
ile gösterilen 
sodyum 
iyonu
olur. 
Bir sodyum ato
munun bir klor atomuna bir elektron vermesiyle oluşan bu iki iyon 
birbirlerini çekerler. İki iyon arasındaki çekim gücüne 
iyonik bağ
denir. İyonik bağlarla 
bir arada tutulan, sodyum ve klor iyonlarından meydana gelen, sodyum ve klorun bu 
bileşiği sodyumklorür ’dür. Bununla birlikte, sodyum ve klor iyonlarının moleküller 
oluşturmadığına dikkat etmek gerekir. Moleküller, sadece atomlar elektronlarını 
paylaştıklarında ve kovalent bağlar meydana geldiğinde oluşturulur. Sodyumklorür’de 
iyonlar ayrı kalırlar. Her
sodyum iyonu etrafındaki birkaç klor iyonuna çekilir. Her klor 
iyonu da etrafındaki birkaç sodyum iyonuna çekilir. Bu yapı türündeki maddelere 
kristal
ler denir. Kristallerde bağımsız moleküller yoktur.
2-
9 Kimyasal ve Yapısal Formüller
 
Her bileşik belirli oranlarda birleşmiş atomlardan meydana gelmiştir. Bileşikteki 
atomların en yalın oranlarını gösteren formüle 
ampirik formül
denir. Bir bileşikteki bir 
molekülün bileşimini gösteren formüle bileşiğin 
moleküler formülü
denir. Pek çok 
durumda 
moleküler formül, ampirik formülle aynıdır. Örneğin, H
2
O suyun hem ampirik 
hem de moleküler formülüdür. 
Bunun yanında, ampirik formülleri aynı olup, kimyasal olarak farklı olan pek çok 
bileşik vardır. Bu özellikle karbon bileşikleri için geçerlidir. Karbon atomu başk
a karbon 
atomlarını içeren, diğer atomlarla dört kovalent bağ oluşturabilir. Sonuç olarak, karbon 
pek çok karmaşık molekülün temel yapıtaşıdır. Bu moleküllerin pek çoğu aynı oranlarda 
atomlara sahiptir, fakat bu atomlar tamamen farklı şekil ve sayılarda düzenlenmiştir. 
Basit bir örnek olarak, asetilen ve benzen moleküllerini değerlendirelim. Bu bileşiklerin 
her biri 1:1 oranında karbon ve hidrojen atomlarından ibarettir. Her iki bileşiğin ampirik 
formülü CH 'dir. Bununla birlikte, asetilenin moleküler formülü C
2
H
2
iken, benzeninki 
C
6
H
6
'dır. 
Bir 
yapısal formül
, bir moleküldeki atomların sadece sayı ve türünü değil, aynı 
zamanda birbirlerine nasıl bağlandıklarını da gösteren bir moleküler formül çeşididir. Bir 

---

20 
yapısal formülde, paylaşılan her bir elektron çif
ti -
her bir kovalent bağ için
- 
bu bağla 
bağlanan atomları birleştiren kısa bir çizgi ile gösterilir. Su, asetilen ve benzenin yapısal 
formülleri ile glikozun yapısal formülü Şekil 2
-6 'da 
gösterilmiştir.