GiRİŞ canliliğin tanimi
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
kontraktil kofullara
da sahiptir. Bu su belli aralıklarla hücreden doğrudan doğruya dış ortama atılır. Kofullar belirli hücre ürünlerinin depolandığı yerler olarak da hizmet görebilir. HÜCRE ZARLARINDAN MATERYALLERİN GEÇİŞİ 4- 15 Hücre zarının Seçici Geçirgenliği Belirli madde çeşitleri hücre zarlarından diğerlerinden daha kolay geçerler. Örneğin, lipit molekülleri ile A, D, E, K vitaminleri gibi yağda çözünen maddeler ile alkol, eter ve kloroform gibi yağları n çözündüğü moleküller, hücre zarlarından daha kolay geçerler. Su, glikoz, amino asitler, karbondioksit ve oksijen de hücre zarlarından serbestçe geçerler. Nişasta ve proteinler gibi büyük moleküller geçemezler. Elektriksel olarak nötr moleküller, hücrelere, elektrik yüklü iyonlardan daha kolay girer ve çıkarlar. Bunun yanında negatif yüklü iyonların giriş çıkışı pozitif iyonlara göre daha kolaydır. Ayrıca, hücre zarlarının belirli maddelere geçirgenliği, bir hücre çeşidinden diğerine değişir. Hatta aynı hücrede, geçirgenlik bir andan diğerine değişir. Böylece, belirli bir madde bir hücre çeşidinin zarlarından kolaylıkla geçebilirken diğerininkinden geçemez veya hücre zarından bir defa geçebilir, fakat başka zaman tutulur. 46 Maddelerin hücre zarlarından hareketinin bazı işleyişleri bu bölümde daha sonra açıklanacaktır. Bu işleyişleri değerlendirmeden önce, moleküllerin bir yerden diğerine nasıl hareket ettiklerini ve hareketlerinin yönünü neyin belirlediğini anlamak gerekir. 4 - 16 Difüz yon Gaz ve sıvı molekülleri, birbirlerine uzak ve dolayısıyla aralarındaki çekim kuvvetleri zayıf olduğu için, sürekli hareket ederler. Bu moleküller, diğer moleküllere veya bulundukları kabın yüzeylerine çarpıncaya kadar düz hatlarla her yönde hareket ede rler. Çarpışmalar onları yeni yönlere gönderdiğinden, yolları zikzaklıdır. Bu hareketin bir sonucu olarak, bir maddenin molekülleri, daha yoğun oldukları bir ortamdan daha az yoğun oldukları ortamlara doğru yayılma eğilimindedirler (Şekil 4 -7). Örneğin, bi r bardak sıcak suyun dibine bir an kahve konulsa, önce dibe yakın yoğun bir kahve çözeltisi meydana gelecektir. Fakat, kahve molekülleri keme kademe sıvı içinde yukarıya doğru yayılacaktır. Benzer şekilde, bir parfüm şişesi bir odanın bir köşesinde açılırsa, parfüm molekülleri şişenin yakınında hava içinde buharlaşacaktır. Önce, koku sadece şişenin etrafında fark edilecektir. Daha sonra, koku odanın her tarafına yayılacaktır. Bu örneklerin her ikisi de difüzyon olayını açıklamaktadır. Difüzyon , molekül veya taneciklerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama hareketleridir. Difüzyon, ancak moleküllerin değişmez rasgele hareketleri sonucu meydana gelir. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|