Guliston davlat universiteti pedagogika va psixologiya kafedrasi umumiy psixodiagnostika

0 ‘z-o‘zini nazorat va mnhokama qilish uchun savollar:

1 G’iognomika niinalarga asoslanadi?

2. Frenologiya ta’limotining asoschisi kim hisoblanadi?
3.Grafologiya termini fanga kim tornonidan kiritilgan?
4. Xiromantiya qanday ta’limot hisoblanadi?
5.Psixodiagnostika fani yuzaga kelishining manbai qaysi fanlar
hisoblanadi?
6. Pifagor sinovlardan nima uchun foydalangan?
7. Nechanchi yillarda testlarning keng qo‘llanilishi kuzatiladi?
8.So‘zli assotsiatsiyalar testi qachon va kim tornonidan
yaratilgan?
9. “Psixodiagnostika: idrokka asoslangan diagnostik test”
asarining muallif! kim?
3-mavzu.Psixodiagnostik tekshiruv va tadqiqotlar


Reja

1.Tadqiqot va tekshiruvning vazifalaridagi tafovutlar.

2. Psixodiagnostik jarayonlarning asosiy bosqichlari.
3. Dastlabki tayyorgarlik bosqichi. Psixologik muammoni va tadqiqot maqsadalrini shakllantirish. Diagnostik metodlarni tanlash. Test o’tkazish sharoitini tayyorlash.
4.Tekshiriluvchining motivatsiyasi va u bilan aloqa o’rnatish. Test jarayonidagi bezovtalanish va test vaqtida zerikish.
Tayanch tushunchaalar: psixodiagnostika, psixologik diagnoz, simptomatik diagnoz, etiologik tashxis, tipologik diagnoz, etika.
Psixodiagnostika psixolog faoliyati yo4nalishiaridan biri boiib, quyidagi bosqichlami o‘z ichiga oladi:
1.Mijozning psixologga murojaatini o'rganish, Diagnostga murojaat oddiy, hayotiy so‘zlashuv tilida boiganligi sababli, uni ilmiy psixologik ko'rinishga aylantirish, ya’ni qilingan amaliy talab asosida psixologik muammoni belgilab olish (mijoz talabini psixologik muammoga aylantirish). Tashqaridan kuzatuvchi sifatida muammoni chuqur anglash.
2. Muammoni hal qilish uchun tushgan talab bo‘yicha birlamchi axborotni to‘plash: oila a’zolari, faoliyatni (o‘quv yoki mehnat) muvaffaqiyatli bajarish haqida; yaqin atrofdagilar bilan munosabatlari haqida; tibbiy xulosa; anamnez yig'ish.
3-To‘pIangan maiumot asosida farazni ilgari surish va uni tekshirish uchun diagnostik metodlarni tanlash.
4.Diagnostik tekshiruv o‘tkazish, natijalarini qayta ishlash va tahlil qilish.
5.Qoiga kiritilgan diagnostik maiumotlardan kelib chiqib, asosiy xulosalar chiqarish.
6.Psixologik yordam, ta’sirot turlarini aniqlash, ya’ni amaliy tavsiyalar ishlab chiqish, maslahat ishlari uchun asosiy yo‘nalishlami belgilash. Masalan, kollej ishlab chiqarish ustasidan psixologga 1-kurs talabasi ustidan o‘zini yomon tutishi, darsda ko‘pincha intizomni buzishi, o‘rtoqlari biian urishishi haqida murojaat tushdi (1- bosqich). Suhbat asosida buning sababiarini aniqlash bo‘yicha birlamchi axborot to‘planadi (2-bosqich).
Maiumotlar asosida negativ holatlar yangi jamoaga moslashuv liamda o‘quvchining o‘zini tasdiqlash ehtiyoji va uni noadekvat usullar vositasida egaliash mumkinligi to‘g‘risida faraz ilgari suriladi, metodlar (sotsiometriya, refereniometriya, suhbat) tanlanadi (3-bosqich).Farazni tekshirish uchun diagnostik tadqiqot oikaziladi (4- bosqich).
Qoiga kiritilgan maiumotlar asosida farazning to‘g‘ri ekanligi va intizom buzilishining sababi o‘quvchining shaxslararo munosabatlarda past mavqeni egallaganligi haqida xulosa chiqariladi (5-bosqich). Suhbat jarayonida o‘quvchining harbiy sohaga boigan
qi/iqishlari aniqlanganligi sababli sport seksiyasiga va harbiy valanparvarlik klubiga a’zo boiish tavsiya qilinadi (6-bosqich). Shuningdek, o'quvchining o‘ziga bo’lgan ishonchini oshirish uchun
i■ 111u 111v licniiiglar shaklida psixokorreksion ishlar olib borilishi
/uiui li|.’i Invsiya qilinadi.