Mikroorganizmlar rivojlanishiga kimyoviy omillarning ta’siri
Har xil mikroorganizmlar muhitining turli rN lariga moslashganlar. Ko’pchilik mog’or va achitqilarga kam kislotali 3-6 rN li muhit qulaydir. Bakteriyalar 6,5-8 rN da , neytral va kam ishqorli mug’itda yaxshi o’sadilar. Ko’pchilik bakteriyalarning rivojlanishi rN 4-9 chegarasida bo’ladi, mog’orlar kengroq 1-2dan 11gacha diapazonda o’sadi. Har bir mikroorganizm o’ziga xos rN chegarasida rivojlanadi. Chegaradan rN pastroq yoki yuqoriroq bo’lsa mikroblarning hayoti sustlashadi.
Ko’pchilik mikroorganizmlar uchun kislotali muhit ishqorli muhitga nisbatan zararliroq bo’ladi, ayniqsa chirituvchi bakteriyalar uchun kisltali muhit zararli. Hayot jarayonida kislota hosil qiluvchi mikroorganizm sut achitqi va sirka achitqi bakteriyalar kislotali muhitga ancha bardoshli bo’ladilar. Ba’zi mikroorganizm o’zlari him muhitning rN ini o’zgartira oladilar. chirituvchi bakteriyalarni kislotali muhitga bo’lgan salbiy munosabatlarini bilgan holda ba’zi mahsulotlar sirka kislotasini qo’shib marinadlanadi yoki tuzlanadi.
Mikroorganizmlarga biologik omillarning ta’siri
Mikroorganizmlarga biologik omillarning ta’siri
Tabiiy sharoitlarda mikroorganizmlarning turlari alohida o’smay birgalikda o’sadilar. Ular orasida har xil munosabat tug’ilishi mumkin. Ba’zan ikita yoki bir nechta organizmning birgalikda hayot kechirishi ular uchun yaxshi va foydali bo’ladi. Bunday turdagi munosabatni simbioz deyiladi. Simbiontlar bir birlari bilan qisman metabolitlari bilan almashadilar. Masalan, kefir zamburug’larida sut achitqich bakteriyalar va achitqilar simbiozda yashaydilar. Sut achitqich bakteriyalari sut kisltasini, achitqilar esa vitaminlarni hosil qilib, ular o’zaro metabolitlari bilan almashadilar.
O’simliklardagi simbiozning yorqin misoli lishayniklar.
