Guliston davlat universiteti

Ichki reja
Adabiyotlar
1
Qarama-qarshiliklar birligi va
Dialektika qonunlari. Qarama-qarshiliklar birli-gi va kurashi qonuni -
1.Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. − Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
191
kurashi qonunining metodologik ahamiyati
dialektikaning qonunlaridan biri sifatida. Uning asoschisi Hegel ekanligi. Ziddiyat, qarama-qarshi tomonlar, kuchlar o‘rtasidagi kurash harakat va rivojlanishning sababi, manbai sifatida. Rivojlanish ziddiyatlarning paydo bo‘lishi, taraqqiyoti va bartaraf kilinishi jarayonidan iboratligi. Qarama-qarshilik narsa va hodi-salarning bir-birini taqozo etuvchi tomonlari, kuchlarning o‘zaro munosabati ekanligi. Qonunning moxiyati va amal qilish ja-rayonini o‘rganishda ichki va tashki, asosiy va asosiy bo‘lmagan ziddiyatlarni bir-biridan farq kilish zarurligi.
2.Ne’matov H., Rasulov R. O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. - Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
3.Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.
2
Elementlarning farqlanishi va mujassamlashuvi sistemaning yashash sharti
Sistemaning mohiyati, tarkibi. Sistemaning turlari. Mavhum sistemada element va munosabatlarning turlari. Aniq sistema element va munosabatlarining o‘ziga xosligi. Mavhum sistemada ziddiyatlarning xususiyatlari. Mavhum sistemada farqlanish va birlashish belgilari. Aniq sistemada farqlanish va uyg‘unlashuv.
5. Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. − Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
6. Ne’matov H., Rasulov R. O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. - Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
7. Tulenov J., G‘afurov Z. Falsafa. – Toshkent: O‘qituvchi, 1997.
8. Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.
3
Lisoniy ziddiyatlarning turli lisoniy sathlarda
Lisoniy ziddiyat lisoniy sistema mavjudligining asosi ekanligi. Sistemada elementlarning bir-birini
1. Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. −Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
2. Ne’matov H., Rasulov R.
192
namoyon bo‘lishi
taqozo etishi. Sistemada elementlarning bir-birini inkor etishi. Inkor etish ziddiyat sifatida. Fonetik sistemada lisoniy ziddiyat va uning turlari. Leksikada lisoniy ziddiyat va uning turlari. Morfemikada lisoniy ziddiyat va uning turlari. Sintaksisda lisoniy ziddiyat va uning turlari.
O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. -Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
3. Tulenov J., G‘afurov Z. Falsafa. – Toshkent: O‘qituvchi, 1997.
4. Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.
4
Tasnifning ahamiyati
Borliqdagi “tartibsizlik”. “Tartibsizlik” zohiriy ekanligi. “Tartibsizlik” zamiridagi tartibni idrok qilish borliqni anglash asosi sifatida. Bilish tasniflash ekanligi. Tartibli hayot faoliyat bosqich va turlarini tartiblash sifatida. Fan o‘rganish obyekti xususiyatlarini tasniflash va tasnif qonuniyatlarini yaratish ekanligi. Tasnif insoniy faoliyat va sifat ekanligi.
Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. − Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
Ne’matov H., Rasulov R. O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. - Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.
5
Elementlarni farqlash va mujassamlashtirish tasniflash sharti sifatida
Sistemaning mohiyatini anglash uning elementlarini tasniflash ekanligi. Sistemaning turlari va unga muvofiq tasniflar. Mavhum sistemada element va munosabatlarning tasnifi. Aniq sistema element va munosabatlari tasnifi.
9. Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. − Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
10. Ne’matov H., Rasulov R. O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. - Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
11. Tulenov J., G‘afurov Z. Falsafa. – Toshkent: O‘qituvchi, 1997.
12. Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.
6
Lisoniy tasnif xususiyatlari
Lisoniy tasnif ikki turga bo‘linishi: borliq
5. Ne’matov H., Bozorov O. Til va nutq. −Toshkent:
193
hodisalarini til asosida tasniflash; til hodisalarini lingvistik tasniflash. Ideografik lug‘at borliq hodisalarini tasniflash namunasi. Tilshunoslik til hodisalarini tasniflash fani sifatida. Tilshunoslikda tasnif tamoyillarining namoyon bo‘lishi.
O‘qituvchi, 1993.
6. Ne’matov H., Rasulov R. O‘zbek tili sistem leksikologiyasi asoslari. -Toshkent: O‘qituvchi, 1995.
7. Tulenov J., G‘afurov Z. Falsafa. – Toshkent: O‘qituvchi, 1997.
8. Ne’matov H., Mengliyev B. Tilshunoslikning metodologik masalalari. – Toshkent, 2017.