Motivasiya. Analogiyalar zənciri (“Gölə atılan daş”) Müəllim şagirdlərə sözlərdən – hər bir söz vaqon olur – uzun bir zəncir qurmağı təklif edir.
Vaqonlar, əlbəttə, sözlər kimi bir-biri ilə bağlı olmalıdır. Demək, hər bir söz arxasınca gələn
sözü çəkməlidir.
Məsələn:
– Səma necədir? – Mavi, soyuq. – Daha nə soyuq olur? – Külək, buz, hava, dondurma. – Bəs dondurma necə olur? – Dadlı, şirin. – Daha nə şirin ola bilər? – Paxlava və s. Yaxud: Müəllim şagirdlərə günəş və bulud şəkilləri nümayiş etdirir:
Sual: – Şəkillərlə bağlı hansı əlamət bildirən sözləri deyə bilərsiniz? Şagirdlərin cavabları dinlənilir. Cavablar müxtəlifdir (sarı günəş, sevinən günəş, gülümsəyən günəş, mavi bulud, soyuq bulud, tutqun bulud, qəzəbli bulud, həyəcanlı bulud, qəmgin bulud və s.).
Müəllim: – Sevinc, gülüş, qəzəb, həyəcan insana aid xüsusiyyətlərdir. Belə ifadələr cansız varlıqlara aid edilərsə, məcazi məna daşıyır. Dərslikdən mətn oxunur. Şagirdlərə “ekskursiya” sözünü yaxınmənalı sözlə əvəz etmək
tapşırılır.
Çox güman ki, uşaqlar “gəzinti”, “gəzmək” kimi sözlər deyəcəklər. Bundan sonra müəllim
“ekskursiya” sözünün elmi izahını verə və ekskursiyanın adi gəzintidən fərqini izah edə bilər.
