H
Qon ketish va qon yo‘qotish
M ashg‘ulotning maqsadi: yaradorlarda qon ketishining yetarli d avolash prinsiplarini o ‘rganish. Talabalarni tibbiy punkt va jonlantirish maydonida qon ketishni vaqtincha to ‘xtatish usullariga o'rgatish.
0 ‘quv savollari: urushda qon ketish, yaradorlar oiim in in g sababi. Qon ketish tasnifi. 0 ‘tkir qon yo‘qotish klinikasi. Tibbiy ko‘chirish
bosqichi va jang maydonida qon ketishni vaqtincha to ‘xtatish usullari.
M ashg‘ulotni o ‘tkazish uslubi:mashg‘ulot o ‘quv xonasi, bem orxona bo‘limida o ‘tkaziladi. 0 ‘quv xonada qon ketishning nazariy savollar tasnifi va klinikasi ko‘rib chiqiladi.
Bemorxonada ko‘p qon yo‘qotgan bemorlar ko'rsatiladi. 0 ‘quv
xonasida talab alar qon ketishni vaqtincha t o ‘xtatish usullarini
o ‘rganadilar, bir-birlariga jgut, bosuvchi bog‘lam q o ‘yadilar, magistral
tomirlarni barmoq bilan bosadilar, q o ‘l-oyoqni maksimal bukadilar.
«Qo‘l-oyoq shikastlanganda qon ketishni vaqtincha to‘xtatish», jgutlar individul bog'lov paketi, qon to ‘xtatuvchi qisqichlarning turlari.
M ashg‘ulot mazrnuni:urushda qon ketishi yaradorlar o iim in in g
sababidir.
Ikkinchi jahon urushida jang maydonida qon ketishdan o ‘lganlar
ham m a o ‘lgan yaradorlaming 50% ini tashkil qildi. (M .F.Glaznov,
1953-yil).
V.I.Struchkov (1953) b o ‘yicha jang maydonida qon ketishdan
o ‘lganlarning 61% i qorin va ko‘krak b o ‘shlig‘i tomirlari jarohatiga,
36,1% i q o ‘l-oyoqlarning yirik tomirlari jarohatiga, 29% i boshqa
soha tomirlari jarohatiga to ‘g ‘ri keladi.
V.I. Byalik (1953) hayot uchun xavfli b o ‘lgan tashqi va ichki
qon ketishlarda jarohat joylashishini o ‘rgandi. Uning m a’lumotiga ko‘ra
tashqi qon ketishdan o ‘lganlar ichida q o ‘l-oyog‘i shikastlanganlar
(86,9%) yarador shaxslardan ustun turadi. Hayot uchun xavfli ichki
qon ketishlar ichida qorin jarohati 41%, torakoabdominal jarohatlar
20%, chanoq 8%, boshqa jarohatlar 1% ni tashkil qiladi.
■Shunday qilib, qon ketish m uam m osining aktualligi jarohat asoratidan o ‘lim oqibatlarining pasayishi jang maydonida yaradorga o ‘z
vaqtida birinchi tibbiy yordam ham da vrachlik, malakali yordamni
tibbiy ko'chirish bosqichlarida ko‘rsatishni tashkil qilish ni bilish bilan aniqlanadi.
Qon ketish tasnifi.Qon ketish deb tomirlar butunligining buzilishi natijasida undan qon oqib ketishiga aytiladi.
26