Harajatlar hisobi va mahsulot tannarxini hisobga olish holati va rivojlanishi

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 8 ǀ 2021 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 328
HARAJATLAR HISOBI VA MAHSULOT TANNARXINI HISOBGA OLISH 
HOLATI VA RIVOJLANISHI 
 
Boburjon Igamov 
Farg'ona politexnika instituti
 
ANNOTATSIYA 
Har bir xo’jalik yurituvchi subyekt o’zining faoliyatidan kelib chiqqan holda 
hisob siyosatini ishlab chiqadi va unda xarajatlarni hisobga olish va mahsulot tannarxini 
kalkulatqilish usulini belgilaydi. Xarajatlarni hisoblash ishlab chiqarish xarajatlarini 
hisobga olgan holda birlik narxlarini hisoblash uchun asos hisoblanadi. Har bir 
korxonada ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda hisoblab 
chiqiladigan tovar birliklari qabul qilinadi. 
Kalit so'zlar: rejalashtirish, analitik hisobot, me'yoriy boshqaruv, alohida 
hisoblash, me'yoriy tannarx. 
COST ACCOUNTING AND PRODUCT COSTS AND DEVELOPMENT 
 
ABSTRACT  
Each business entity develops an accounting policy based on its activities and 
determines the method of accounting for costs and calculating the cost of production. 
Cost calculation is the basis for calculating unit prices taking into account production 
costs. Each enterprise adopts commodity units, which are calculated based on the 
specific characteristics of production. 
Keywords: planning, analytical reporting, normative management, separate 
calculation, normative cost. 
Ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish va mahsulot (ish, xizmat)ning 
tannarxini hisoblashning buyurtma usulini joriy qilish hisoblash jarayoni yanada 
mukammallashuviga xizmat qiladi. Ushbu usulni joriy qilishning asosiy sharti - tegishli 
buyurtmaga asosan bitta alohida olingan mahsulotni yoki ushbu mahsulotlarning 
guruhini ajratish imkoniyatini yaratish va ishlab chiqarilgan har bir mahsulot yoki 
bajarilgan ishning o’rtacha emas, balki yakka holdagi tannarxi to’g’risida ma’lumotlarni 
olish imkoni yaratadi. Ushbu hisob va kalkulatsiya tizimining usuli qo’llaniladigan 
ishlab chiqarish turlariga asosan qurilish obyektlari, samolyot-kemasozlik, qog’oz, 
mebel sanoati, ilmiy-izlanish, konstruktorlik va ta’mirlash ishlari, auditorlik, konsalting 
xizmatlari va shunga o’xshash yakka buyurtma yoki kichik guruhlardagi tovarlarni 
ishlab chiqarish jarayonlari kiradi. Buyurtmalar bo’yicha xarajatlarni umumlashtirilgan 
hisobi bir necha variantlar bo’yicha quyidagilar yordamida tashkil etiladi: nazorat 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 8 ǀ 2021 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan