Qattiq moddalarning yonish va yong`inga xavflilik xususiyatlari.
Qattiq moddalarning yonish va yong`inga xavflilik xususiyatlari.
Qattiq jismlarning yonish xususiyatini, uni qizdirish natijasida parchalanib yonuvchi gazsimon va parsimon moddalar hosil qilishi tushuniladi.
Yonuvchi moddalarning mana shu parchalanish holatini uchuvchi qismi deb ataladi. Uchuvchi qismning yonish qonuniyatini o`rganishda, ularga gazsimon moddalarning yonish qonuniyatlarini qo`llash mumkin. Yonish harorati qattiq jismlar yonganda hosil bo`ladigan issiqlik miqdori va yonish zonasiga kelayotgan havo miqdoriga bog`lik. 1kg qattiq yoki suyuq yoqilg`i uchun kerak bo`ladigan havo miqdorini quyidagicha hisoblash mumkin. har qanday yonuvchi modda tarkibiga uglerod, oltingugurt, vodorod va kislorod kiradi. Mana shu moddalar tarkibidan kelib chiqib, 1 kg jismning yonishi uchun sarflanadigan havo miqdorini hisoblab chiqish mumkin.
Bunda C, S, H, 0 - yonuvchi moddada uglerod, oltingugurt, vodorod va kislorodning og`irligiga nisbatan miqdori, son koeffisentlar 1 kg har bir komponentning to`liq yonishi uchun sarflanadigan kislorodning miqdori; 23 soni havodagi kislorodning % qiymati.
Haqiqatda esa, yonish va qizish natijasida, qattiq jismlarning yonishi uchun havo almashishi konveksiya hodisasi yonish zonasiga nazariy jihatdan kerak bo`ladigan javoga nisbatan ko`proq havo oqimi keladi. haqiqatda sarflangan havo miqdorini, nazariy jihatdan hisoblangan havo miqdoriga nisbatini ortiqcha havo koeffisienti deb yuritiladi. Yong`in vaqtida bu koeffisent diapazoni nihoyatda katta bo`lib, 2-20 gacha o`zgaradi. Yetarli bo`lmagan havo muhitida yonish to`liq bo`lmaydi. Bunda hosil bo`lgan yong`in mahsulotlari (SO, qurum, spirtlar) yana yonish qobilyatiga ega buladi. Bunday mahsulotlar oz miqdorda bo`lsada, tutun tarkibida ham bo`ladi.
Sanoat korxonalarining yong`inga va portlashga
Sanoat korxonalarining yong`inga va portlashga
xavfi bo`yicha darajalari.
Har bir sanoat korxonasi ishlab chiqarish texnologiyasi, ishlatiladigan xomashyosi, chiqaradigan mahsuloti va joylashgan binosining konstruksiyasi hisobga olingan holda yong`in chiqishga, portlashga va yong`in chiqqan taqdirda uning tarqalishiga, shuningdek yong`inning asoratiga asoslangan holda yong`inga va portlashga xavflilik darajasi belgilanadi.
Albatta har bir sanoat korxonasiga yong`in xavfi birinchi navbatda u yerda ishlatilayotgan xomashyoning va chiqarilayotgan mahsulotning yong`inga xavfliligi darajasi bilan o`lchanadi.
Masalan ishlab chiqarish korxonasi gazsimon yonuvchi moddalar ishlatsa, oladigan mahsuloti engil alangalanuvchi suyuqliklar holatida bo`lsa, unda albatta yonmaydigan xom ashyo ishlatilib, yonmaydigan mahsulot olayotgan korxonaga nisbatan yong`in chiqish ehtimoli albatta ko`p, shuning bilan birga bu korxonada yong`inni tarqalib ketishi osonlashadi va bu korxonada yong`indan quriladigan zarari albatta katta bo`ladi.
Shuning uchun ham sanoat korxonalarini darajalarga ajratganda ishlatilayotgan moddalarning fizik-kimyoviy xususiyatlari albatta hisobga olinadi.