Hepatit a virüsü
tarix 15.03.2017 ölçüsü 446 b. #11387
Hepatit A virüsü Hepatit B virüsü Hepatit C virüsü Hepatit D virüsü Hepatit E virüsü
Picornaviridae ailesi, hepatovirus genusunda Zarfsız, 27-28 nm boyutlarında dayanıklı bir RNA virüsü Bir çok genotip (Genotip IA, IB, II, IIIA,IIIB, IV, V, VI, VII)
Fekal-oral yol ile bulaşır Fekal-oral yol ile bulaşır Parenteral bulaş oranı düşük Vertikal bulaş? İnsan dışı kaynaklardan bulaş olmaz Tekrarlayan epidemiler tipik
Gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada yaygın Gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada yaygın Prevalans yaş, sosyoekonomik ve gelişmişlik düzeyi ile paralel Gelişmekte olan ülkelerde sıklıkla çocukluk çağında
Gelişmekte olan ülkelerde salgınlardan Gelişmekte olan ülkelerde salgınlardan kontamine su ve besinler
İskandinav ülkeleri, Japonya, Batı Avrupa ülkeleri, ve Avusturalya’da insidans düşük İskandinav ülkeleri, Japonya, Batı Avrupa ülkeleri, ve Avusturalya’da insidans düşük Akdeniz kıyısı ülkeler, Afrika ülkeleri ve bazı gelişmekte olan ülkelerde sık Seroprevalans çalışmaları: Norveç %17 İsviçre %39 B. Almanya %55 Fransa %75 Yunanistan %82 İsveç %13
HAV infeksiyonu yaygın Erişkin yaş grubunda anti-HAV pozitifliği % 88.8-100 İnfeksiyon 2-6 yaş arasında pik yapar ve 14 yaşına kadar erişkin düzeyine ulaşır
Özel bakım gerektiren hastaların olduğu kurumlardaki hastalar ve çalışanlar Özel bakım gerektiren hastaların olduğu kurumlardaki hastalar ve çalışanlar Yuva ve kreşlerdeki çocuklar ve çalışanlar Homoseksüel gruplar
İnkübasyon süresi 2-8 hafta İnkübasyon süresi 2-8 hafta İnfeksiyon Belirtisiz hepatit Klinik hepatit İkterik Anikterik Atipik infeksiyon Kolestatik “relapsing” Fulminant Ekstrahepatik bulgular Kronik karaciğer hastalığı görülmez
İnkübasyon dönemi İnkübasyon dönemi Prodromal dönem İkterik dönem İyileşme dönemi
Laboratuvar bulguları Genel bulgular Karaciğer hasarına ilişkin bulgular İnfeksiyonu tanımlayan özgül testler Ag ve HAV-RNA Anti-HAV IgM Anti-HAV IgG
Özgül tedavisi yok Özgül tedavisi yok Destekleyici tedavi Komplike olgularda hastanede izlem
Bulaşın engellenmesi
ISG kullanılır ISG kullanılır Temas sonrası ikincil intrahepatik yayılım ve viremi engellenir İnfeksiyon ya tamamen önlenir ya da semptomlar hafifler
İnaktif aşılar lisanslı İnaktif aşılar lisanslı İlk dozu takiben 6. veya 12. aylarda booster doz uygulanır Koruyuculuk süresi 10-30 yıl
Gelişmiş ülkelerde askeri birlikler ve insidansın yüksek olduğu bölgelerde yaşayanlar Gelişmiş ülkelerde askeri birlikler ve insidansın yüksek olduğu bölgelerde yaşayanlar Gelişmekte olan ülkeye seyahat edenler Çocuk bakım evinde kalanlar ve çalışanlar
Mental özürlülerin bakıldığı merkezlerde kalanlar ve çalışanlar Mental özürlülerin bakıldığı merkezlerde kalanlar ve çalışanlar Kronik karaciğer hastalığı olanlar Temizlik işçileri
Laboratuvarda virüsla direkt olarak çalışan sağlık personeli Laboratuvarda virüsla direkt olarak çalışan sağlık personeli Uyuşturucu kullananlar
Sık kan transfüzyonu ve faktör VIII uygulananlar Sık kan transfüzyonu ve faktör VIII uygulananlar Akut A hepatitli hasta ile aynı evde yaşayanlar ve yakın temaslılar Mahkumlar, gıda işlerinde çalışanlar
Hepadnavirus grubunda, zarflı, DNA virüsü Hepadnavirus grubunda, zarflı, DNA virüsü Virion 42 nm boyutlarında Major genler S HBsAg’yi kodlar C HBcAg ve HBeAg’yi kodlar P Viral replikasyon X Transaktivasyon ve transkripsiyon
Bulaş yolları: Bulaş yolları: Parenteral Cinsel ilişki Perinatal Antenatal Natal Postnatal
Gebenin akut veya kronik hepatit olması Gebenin akut veya kronik hepatit olması Gebeliğin dönemi İnfektivite durumu HBV-DNA ve HBeAg pozitif bulaş riski %70-90 HBV-DNA ve HBeAg negatif bulaş riski %10-40
Parenteral bulaş Parenteral bulaş Çoğul transfüzyon yapılanlar Hemodiyaliz hastaları Damar içi uyuşturucu bağımlıları Dövme yaptıranlar
Cinsel temas ile bulaş Erkek eşcinseller HBV taşıyıcılarının cinsel partnerleri Hayat kadınları Çok partnerli heteroseksüeller
Endemisite Bölgeleri Endemisite Bölgeleri Düşük Orta Yüksek HBsAg pozitifliği %2 %2-10 %10 Anti-HBs pozitifliği %5-10 %20-60 %70-90 İnfeksiyonun alındığı yaş Erişkin Yenidoğan Yenidoğan Çocuk Erken Erişkin çocukluk Başlıca bulaşma yolu Cinsel Horizontal Perinatal Perkütan Horizontal Düşük: K. Avrupa, B. Avrupa, K. Amerika, Avustralya, Yeni Zelanda Orta: G. Avrupa, D. Avrupa, G. Amerika, O. Amerika, Ortadoğu, O. Asya, Japonya Yüksek: Güneydoğu Asya, Çin, Pasifik adaları, Alaska, Amazon
HBsAg pozitifliği (%) HBsAg pozitifliği (%) Asker donörler 7.4 Kızılay Kan Merkezi 5.1 Sivil donörler 5.2 Normal popülasyon 6.8 Sağlık personeli 4.8 Hemodiyaliz hastaları 10.1 Hayat kadınları 9.6 Kr. karaciğer hastalığı ve siroz 57.3 Primer karaciğer kanseri 47.9
İnkübasyon dönemi 60-80 (ort. 70-80) gün İnkübasyon dönemi 60-80 (ort. 70-80) gün Klinik şekiller İkterik hepatit Anikterik hepatit Kronik hepatit
semptomsuzdur. semptomsuzdur. HBsAg ve HBV DNA yüksek titrelerde pozitif bulunur, ALT düzeyi normal veya hafif yüksektir. Bu dönemin özelliği, virüse karşı gösterilen tolerans nedeniyle hepatoselüler hasar olmaksızın gerçekleşen yüksek bir viral replikasyon hızının varlığıdır. Hastalarda HBeAg de pozitiftir. Karaciğer biyopsisi normal veya minimal inflamatuvar aktivite gösterir. İmmunohistokimyasal incelemede hepatositlerde nukleus içinde lokalize HBcAg bulnur. Bu evre birkaç hafta gibi kısa bir süre olabilece¤i gibi uzun y›lar boyunca da devam edebilir.
Serokonversiyon fazı. Serokonversiyon fazı. HBV DNA ve HBsAg titresi bir önceki döneme göre daha düşüktür. Hastaların çoğunda HBeAg pozitifliği devam etmektedir, ancak yılda %3-25 oranında spontan HBeAg/Anti HBe serokonversiyonu gözlenir. ALT düzeyi yüksektir. Bu durum infekte hepatositlerin hasarını yansıtır. karaciğer biyopsilerinde belirgin inflamatuvar aktivite ve hastalığınn süresi ile ilşkili olmak üzere değişik derecelerde fibrozis gözlenebilir. HBcAg hepatosit nukleuslarının yanısıra sitoplazmada da bulunur. Bu dönem uzun yıllar devam edebilir ve bazı hastalar latent döneme geçmeden bu evre içerisinde kaybedilebilirler. Gerçekte hastalığınn nihai prognozunu belirleyen en önemli faktör, immün yanıt döneminin süresi ve şiddetidir.
Nonreplikatif dönem de denir. Nonreplikatif dönem de denir. HBsAg pozitifli¤i devam etmektedir, ancak aktif viral replikasyonun göstergesi olan HBV DNA (-) bulunur. HBeAg/Anti HBe serokonversiyonu tamamlanmıştır ve hastalarda HBeAg (-), Anti HBe (+) bulunur. immünohistokimyasal yöntemlerle hepatosit sitoplazmasına HBsAg bulunmasına karşın HBcAg bulunmaz. Transaminazlar önceki dönemden daha düşük hatta normal sınırlarda olabilir. Karaciğer biyopsilerinde nekroinflamatuvar aktivitenin azalmış olduğu görülür, ancak önceki belirgin fibrozise rastlanılabilir.
Serum hastalığına benzer tablo Serum hastalığına benzer tablo PAN Glomerülonefritler Papüler akrodermatit Guillain Barré sendromu Miyokardit Polimiyalji romatika Kryoglobulinemi Polinöropati.......
ERİŞKİNLER HBV infeksiyonu BEBEKLER %80 Belirtisiz hast %1 Akut hepatit %20 Akut hepatit %95 İYİLEŞME %5 %99 Belirtisiz hast. %1 Fulminant hep. %5 %95 KRONİKLEŞME SİROZ KANSER
HBsAg HBsAg HBeAg Anti-HBc Ig M Anti-HBc Ig G Anti-HBe Anti-HBs HBV-DNA
İnfeksiyon HBsAg Anti- Anti- HBc HBeAg Anti- HBs Ig G IgM HBe Geç inkübasyon + - - - - Akut B hepatiti + - + + + - Akut B hepatiti - - + + - - HBsAg taşıyıcılığı + - + - Kronik hepatit + - + - HBV aşısı - + - - - -
Genel önlemler Genel önlemler İmmünoprofilaksi Pasif bağışıklama Aktif bağışıklama Pasif+aktif bağışıklama
Perkütan veya direkt mukozal temas yoluyla HBV içeren materyalle karşılaşanlar Perkütan veya direkt mukozal temas yoluyla HBV içeren materyalle karşılaşanlar İnfekte hasta ile cinsel ilişkide bulunanlar HBV ile infekte gebeden doğan bebekler
Etkenin bulaşı için risk faktörü olanlar Etkenin bulaşı için risk faktörü olanlar HBV infeksiyon insidansının yüksek olduğu toplumlar
Aşı adı Firma Sunum şekli Aşı adı Firma Sunum şekli Engerix-B SmithKline E.dozu: 20mg HBsAg/ml Beecham Ç dozu: 10mg HBsAg/0.5ml Euvax B Berk 10mg HBsAg/0.5ml; 0.5, 1, 3 ve 10 ml’lik bir ve yirmi flakon/kutu Genhevac-B Aventis 20 mg HBsAg Pasteur Pasteur (S ve PreS protein)/0.5ml H-B-Vax II Merk E.dozu: 10mg HBsAg/ml Sharp&Dohme Ç.Dozu: 5mg HBsAg/0.5ml Diyaliz hast:40mg HBsAg/ml Heberbiovac Poyraz E.dozu: 20 mg HBsAg/ml Ç.dozu: 10mg HBsAg/0.5 ml Hepavax-Gene Onko& 10 yaş :10mgHBsAg/0.5 ml Koçsel 10 yaş:20mg HBsAg
Flaviridae ailesi, Hepacivirus genusunda Flaviridae ailesi, Hepacivirus genusunda 40-50 nm boyutlarında RNA virüsü Altı major genotip, 50’den fazla subtip Hücre kültüründe üretilemez
Cinsel yol Cinsel yol Perinatal yol Aile içi bulaş
Dünyada yaygın Dünyada yaygın Yaklaşık 170 milyon insan infekte İnfeksiyon görülme oranı yaşla beraber artar
Anti-HCV pozitifliği (%) Anti-HCV pozitifliği (%) Kan donörleri 0.6 Normal popülasyon 0-2.1 (değişik yaş grupları) Sağlık personeli 0.7 Hemodiyaliz hastaları 41.5 Hayat kadınları 4.2 Kr. karaciğer hastalığı, 0.2-72.4
Akut hepatit Akut hepatit Kronik hepatit Karaciğer yetmezliği Siroz Hepatosellüler karsinom Ekstrahepatik hastalıklar
İnkübasyon süresi ort. 7-8 hafta İnkübasyon süresi ort. 7-8 hafta %70-80 subklinik Klinik infeksiyon genellikle hafif semptomlarla anikterik seyreder Toplumdan kazanılan infeksiyonlarda pottransfüzyonel olanlara göre semptomatik seyir daha fazla
ALT düzeyi HAV ve HBV akut hepatitlerine göre daha düşük ALT düzeyi HAV ve HBV akut hepatitlerine göre daha düşük ALT düzeyi 8-12 haftada pik yapar ve genellikle dalgalanmalarla seyreder Birkaç ayda spontan düzelme olur
Akut C hepatiti Akut C hepatiti İyileşme Kronik hepatit Fulminant hepatit (%10-15) (%85-95) (%4) Siroz (%20-30) Kanser (%10, risk:% 1-4/yıl)
Güçlü ilişki Güçlü ilişki Miks kriyoglobulinemi Membranoproliferatif gln. Panarteritis nodoza Sikka sendromu
Temas sonrası profilakside immünglobulinler etkili değil Temas sonrası profilakside immünglobulinler etkili değil Koruyucu aşı geliştirilememiştir Bulaş yolları bilinmeli ve buna yönelik önlemler alınmalıdır
HBV’nün subviral bir satellitidir (defektif virüs) HBV’nün subviral bir satellitidir (defektif virüs) HDV-RNA ve HDVAg içeren 36-43nm boyutlarında bir partikül HDVAg SHDAg Replikasyon için gerekli LHDAg Replikasyonu baskılar ve HBsAg ile birlikte virion partiküllerinin biraraya gelmesini sağlar Kılıf HBsAg proteinlerinden oluşur Üç genotip (Genotip 1, 2, 3)
Dünyada 15 milyon insan HDV ile infekte Dünyada 15 milyon insan HDV ile infekte HBV’na benzer yollarla bulaşır Düşük endemisite bölgelerinde İV ilaç kullanımı önemli
HBV endemisine göre HDV seroprevalansı (%) HBV endemisine göre HDV seroprevalansı (%) Asemp. HBV Kronik HBV taşıyıcılığı infeksiyonu 1.Çok düşük endemisite 0-2 10 2. Düşük endemisite 3-9 10-25 3. Orta endemisite 10-19 30-60 4. Yüksek endemisite 20 60 1. Uruguay, Şili, Arjantin, Güney Brezilya... 2. Batı Avrupa, Kuzey Amerika, Güney Afrika... 3. Nijerya, Somali, Kuzey Uganda, Burundi, Irak, Türkiye... 4. İtalya, Doğu Avrupa, Amazon Havzası, Kolombiya, Venezüella, Batı Asya, bazı Pasifik adaları...
Asemp. HBsAg taşıyıcılarnda %5.3 Asemp. HBsAg taşıyıcılarnda %5.3 Primer karaciğer kanserlilerinde %33.3 Kronik karaciğer hast. ve siroz %18.1 Akut B hepatitli olgular ve %11 diğer bazı gruplar
Klinik Klinik Koinfeksiyon Süperinfeksiyon Kronik karaciğer hastalığı
İnkübasyon süresi 3-7 hafta İnkübasyon süresi 3-7 hafta Akut B hepatitinden ayrım zor Aminotransferazlarda genellikle bifazik artış olur Prodromal belirtiler 3-7 gün
Kronik karaciğer hastalığı görülme riski %90 Fulminant hepatit gelişme riski İyileşme son derece nadir
%90-95 %5-10 İyileşme %2-20 %10-20 Fulminant %2-7 %70-95 Kronikleşme Siroz Kanser
Klinik HBsAg Anti-HBc HDV HDV Anti-HDV Total Yorum Klinik HBsAg Anti-HBc HDV HDV Anti-HDV Total Yorum IgM Ag RNA IgM anti-HDV Ak.hepatit +/- + - - - - Ak.HBV +/- + + + + + Koinf. + - + + + + Süperinf. Kr. Hepatit + - - - - - Kr.HBV + - +/- + + + Kr.HBV + HDV
Zarfsız, 27-34nm boyutlarında RNA virüsü Zarfsız, 27-34nm boyutlarında RNA virüsü Taksonomik yeri? Caliciviridae ailesi Cailicivirus genusu Togavidae ailesi ile benzerlik “Alpha-like” RNA virüs üst grubu?
Fekal-oral yol ile bulaşır Fekal-oral yol ile bulaşır İnkübasyon süresi 2-8 hafta Aile içinde kişiler arası bulaş oranı düşük (sekonder atak oranı %0.7-2.2) Tranplasental, parenteral ve seksüel geçiş?
Salgınlarda kontamine su kaynaklarının rolü büyük Salgınlarda kontamine su kaynaklarının rolü büyük Salgınlar ilk temastan yaklaşık 6 hafta sonra pik yapar Hastalık Hindistan, Nepal, Burma, Çin, Meksika ve bazı Avrupa ülkelerinde endemik Gelişmekte olan ülkelerde endemik, gelişmiş ülkelerde sporadik
Güneydoğu Anadolu bölgesi dışında anti-HEV prevalansı %5-10 Güneydoğu Anadolu bölgesi dışında anti-HEV prevalansı %5-10 Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde prevalans %20 dolaylarında Ülke genelinde sporadik, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde endemik
Fekal-oral bulaş Fekal-oral bulaş Diğer bulaş yollarıyla geçiş oranı düşüklüğü Antikor prevalansının yaşla artış göstermesi Kronik karaciğer hastalığına yol açmaması
Gebelerde yüksek mortalite oranı Gebelerde yüksek mortalite oranı Sekonder atak hızının düşük olması Kolestazın belirginliği Endemik formların daha çok erişkinleri etkilemesi
İnokülum miktarı ile hastalığın ciddiyeti arasında korelasyon yok İnokülum miktarı ile hastalığın ciddiyeti arasında korelasyon yok Klinik formlar Asemptomatik infeksiyon
Virus veya antijenik yapıları saptama testleri Antikor saptama testleri Anti-HEV IgM Anti-HEV IgG
Genel önlemler Genel önlemler Pasif immünoprofilaksi Aktif immünizasyon
Non A-E hepatitlerin %10-20’sinin etyolojisi? Yeni tanımlanan hepatit virüsleri GB virüsü tip C/hepatit G virüsü TT virüs SEN-V
Flaviridae ailesinde RNA virüsü Flaviridae ailesinde RNA virüsü Bir çok genotipi var HCV’na benzer yollarla bulaşır
Zarfsız DNA virüsü Zarfsız DNA virüsü Circoviridae ailesi ile ilişki? SEN-V TTV ailesinin bir üyesi Tek başına belirgin karaciğer hasarına yol açmaz Transfüzyon ile bulaşır Parenteral yol dışı bulaşa ilişkin kanıtlar var
Dostları ilə paylaş: