rum düzeyleri > 2 mg/dL üzerinde oldu¤unda hipofosfatemi semptomlar› gö-
rülmez ve devaml› olarak 0.5 mg/dL’nin alt›nda kalmad›kça ciddi bir morbi-
ditesi yoktur. ‹nsülin tedavisi s›ras›nda fliddetli hipofosfatemi geliflirse (<1
mg/dL) 3 mmol/saat’lik h›zda fosfat replasman› yap›labilir.
KOMPL‹KASYONLAR
Eriflkinin s›k›nt›l› solunum sendromunda (ARDS) genellikle Eosm 320
mOsm/L’yi aflm›flt›r. ARDS’de fliddetli asidoz, hipotermi, koma ve hipotansi-
yon görülür. fiiddetli bir hipoksi vard›r ve mortalite oran› %80’dir. Ço¤u ol-
guda A-aO
2
fark› baflvuru s›ras›nda artm›flken fizik bulgular ve akci¤er grafi-
si normaldir. Tedavi devam ettikçe pulmoner infiltrasyonlar›n
radyolojik bul-
gusu ve hipoksi eklenir.
Belirgin serebral ödem NHDK’da DKA’ya göre nadirdir. Belki de yafllan-
maya efllik eden serebral atrofi serebral ödemin klinik olarak sessiz kalmas›-
na neden olmaktad›r.
Hiperosmolar nonketotik diabet komas›n›n belki de en önemli komplikas-
yonu vasküler oklüzyonlard›r. Bunlar aras›nda mezenterik arter t›kanmas› ve
dissemine intravasküler koagülasyon önemli yer tutar. Belirgin hipotansiyon
ile birlikte hemokonsantrasyona neden olan dehidratasyon ve hiperviskozite
ile kan ak›m›n›n yavafllamas› tromboza e¤ilimi artt›r›r. Belirgin bir trombo-
embolik olay geliflmedikçe antikoagülan tedavi önerilmemektedir.
Kontrolsüz diabette hafif bir gastrointestinal kanama (%25 olguda) tan›m-
lanm›flt›r. Antikoagülan tedavi bu kanaman›n insidans› ve fliddetini artt›rabilir.
Gastrik staz nedeni ile pulmoner aspirasyon di¤er bir komplikasyon olabi-
lir. Rabdomyolisis ise çok nadirdir.
PROGNOZ
Prognozda en önemli faktör hastan›n yafl›d›r. 50 yafl›n alt›ndaki hastalarda
hiç bir ölüme rastlan›lmazken 50 yafl›n üstünde %21-43 oran›nda mortalite
bildirilmektedir. Wachtel ve ark. 135 hiperosmolar nonketotik diabet komas›
olgusunu incelemifller ve mortaliteyi istatistiksel olarak anlaml› bir flekilde
artt›ran faktörleri belirlemifllerdir. Tüm olgulardaki mortalite oran› %17 bu-
lunmufl, ölenlerin yafl ortalamas› 77 iken kurtulanlar›n 68 olarak tespit edil-
mifltir. Ölenlerin ortalama serum osmolaritesi 383 mosm/L bulunurken yafla-
yanlar›n 358 mOsm/L’dir. Serum BUN düzeyi ölenlerde ortalama 81.3
mg/dL iken kurtulanlarda 62.3 mg/dL’dir. Ayr›ca serum sodyumu ölenlerde
ortalama 148 mEq/L bulunurken, yaflayanlarda 137.4 mEq/L’dir.
128
TAfiAN, E
KAYNAKLAR
1.
Matz, R. Hyperosmolar Nonacidotic Diabetes. In Ellenberg and Rifkin’s Diabetes Mellitus-2, Fourth Edition, 1992; 604-
616.
2.
Wachtel TJ, Silliman RA, Lamberton P.J. Am Geriatr Soc 35: 737-741, 1987.
3.
Karam JH. Nonketotic Hyperglicemic Hyperosmolar Coma. In Current Medical Diagnosis and Treatment 35th Edition.
1996; 1061-1063.
129
H‹PEROSMOLAR NONKETOT‹K D‹ABET KOMASI
1>