13
Bu yerda:
YaICH
- yalpi ishlab chiqarish;
OI-
oraliq iste’mol.
Yuqoridagi formula qo’shilgan qiymatni bildirib, hudud bo’yicha yalpi
qo’shilgan qiymatni aniqlaydi. Ma’lumki, yalpi ichki mahsulot (YaIM) va yalpi
qiymatga yalpi ishlab chiqarilgan mahsulot va xizmatlarga soliqlar qo’shib
hisoblanadi va yuqoridagi formula quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi:
YaHM=YaICH – OI + S
mx
(2)
Bu yerda:
S
mx
-
mahsulot va xizmatlarga soliqlar.
Bundan tashqari hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini baholovchi
ko’rsatkichlarga sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish, qishloq xo’jaligi mahsulotlari
ishlab chiqarish, xalq istemoli mollari ishlab chiqarish, hududlar iqtisodiyotga jalb
qilinayo’lgan investitsiyalar, chakana savdo aylanmasi hamda xizmat ko’rsatish va
servis sohasi kabilarni kiritishmiz mumkin.
Har bir hudud, viloyat yoki mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish avvalo,
shu joyda yashovchi aholining mehnat faoliyatiga bog’liq. Mahalliy aholining mehnat
madaniyati, jamoa ishlaridagi ijtimoiy faolligi, bilim va malakalari, oilaviy tarkibi,
yoshi va jinsi shu hududda iqtisodiy taraqqiyotining rivojlanishida katta rol o’ynaydi.
Ayniqsa hududdagi mehnat resurslarining soni ish bilan band bo’lganlar, ishsizlik kabi
ko’rsatkichlar muhim ahamiyatga ega. Ulardan ba’zilarining hisoblanishini quyidagi
formula va misollar oraliq ifodalashga harakat qilamiz. Hududdagi mehnat resurslari
soni quyidagi formula orqali hisoblab topiladi:
Dostları ilə paylaş: