2.3 Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini baholash va kelgusi
dasturlarda foydalanish yo'llari.
Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini baholovchi ko'rasatkichlarga
asosan quyidagi ko'rsatkichlar keltiriladi:
- viloyatda sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish;
- xalq iste'moli mollari ishlab chiqarish;
kapital mablag’larni o'zlashtirish;
- pudratchilar tomonidan bajarilgan qurilish-montaj ishlari;
- viloyatning infratuzilma holati;
- yalpi qishloq xo'jalik mahsulotlari ishlab chiqarish;
- chorva mollari va parrandalar bosh soni;
- chakana savdo aylanmasi;
- bozor xizmatlari;
- pullik xizmatlar;
- yangi ish o'rinlarining yaratilishi;
- mahalliy byudje’tning ijrosi;
- kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasi;
30
- viloyatning tashqi savdo aylanmasi;
- viloyatdagi qo'shma korxonalar faoliyati.
Biz tadqiqot ishining oldingi savollarida ushbu baholovchi ko'rsatkichlaming
har biri bilan bog'liq ma’umo’llar bilan yaqindan tanishib, ulami bugungacha bo'lgan
tahlillarini ко'rib chiqdik. Endi shu tahlillarga asosan viloyatning keyingi ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlanish dasturlarida ushbu baholovchi ko'rsatkichlardan foydalanish
yo'llarini tadqiq etishga harakat qilamiz. Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini
baholovchi asosiy ko'rsatkich bo'lib, sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hisoblanadi.
Sanoatni rivojlantirish o'z navbatida viloyatda iqtisodiyotning yuksalishi, yangi ish
o'rinlarining yaratilishi, eksport salohiyatining yuksalishi kabilar bilan bevosita
bog'liq. Oldingi tahlillarimizda viloyatning sanoat salohiyati bilan yaqindan tanishdik.
Albatta, viloyatning bugungi kundagi sanoat salohiyatini ijobiy deb baholash mumkin.
Lekin, viloyatda sanoatni bundanda rivojlantirish uchun, avvalambor, ishlab
chiqarilayo’lgan mahsulotlar turlarini ko'paytirish, korxonalaming rentabellilik
darajasini
oshirish,
mahsulot
tannarxini
pasaytirib iloji boricha
foydani
maksimallashtirish yo'llarini izlash, mehnat unumdorligini yaxshilash uchun
zamonaviy
texnika-texnologiyalardan
foydalanish,
ishlab
chiqarishni
avtomatlashtirish, mahalliy xom-ashyo asosida ishlovchi yangi sanoat korxonalarini
tashkil etish o'ylaymizki muhim ahamiyat kasb etadi.
Viloyatda keyingi asosiy va muhim tarmoq bu qishloq xo'jaligidir.Viloyat
iqtisodiyotining asosan qishloq xo'jaligiga ixtisoslashganini hisobga oladigan bo’lsak,
ushbu tarmoqning keying dasturlarda rivojlantirish viloyat uchun muhim ahamiyat
kasb etadi. Yuqoridagi tahlillar davomida shunga guvoh bo'ldikki, viloyatda qishloq
xo'jaligida ba'zi bir muammolar ham mavjud. Qishloq xo'jaligining asosiy ekini paxta
yetishtirishda viloyatda ba'zi bir muammolar ko'zga tashlanmoqda.
G’alla va boshqa qishloq xo’jalik mahsulotlarini yetishtirishda ob- havoning
injqligi fermerlarimiz va dehqonlarimizga juda ko’p muommolarni keltirib
chiqarmoqda, ammo fermerlar va dehqonlarimiz imkon qadar belgilangan rejalarni
topshirmoqdalar.
Вилоятда чорвачиликни ривожлантириш учун қулай шарт- шароитларга эга.
Мавжуд қорамолар сонида насилли молар сонини кўпайтириш ҳисобига
маҳсулдорлик ошиб бормоқда бу йўналишда 18 та наслчилик хўжаликлари мавжуд, уларда
3241 бош наслли қорамол парвариш қилинмоқда.
Наслли қорамолларни кўпайтириш учун жорий йилда четдан 500 бош наслли
қорамол олиб келиш режалаштирилган бўлиб, ҳисобот даврида жами 190 бош наслли
қорамол олиб келинган.
Шундан Боёвут туманидаги наслчилик хўжаликларига Украина давлатидан 100 бош,
Мирзаобод тумани хўжаликларига 26 бош, Сайхунобод тумани хўжалигига Германия
давлатидан 64 бош наслли қорамол келтирилган.
31
-Қорамочилик, паррандачилик, балиқчилик, асаларичилик, исихоналар ташкил этиш
ва бошқа йўналишларда янги ишлаб чиқариш қувватларинги ишга туширилиши,
мавжукдларининг қувватларини оширилиши натижасида чорва бош сонининг ўсишига ва
махсулот ҳажмининг ортишига эриишилмоқда.
Жумладан ҳисобот даврида 257 та қорамолчилик йўналишидаги, 63 та паррандачилик
йўналишидаги, 51 та балиқчилик йўналишидаги, 22 та асаларичилик йўналишидаги
лойиҳаларда қувватлар кенгайтирилган. Уларга 9893 млн. сўм банк кредитлари ажратилган.
Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini kompleks baholovchi keyingi
asosiy ko'rsatkich bo'lib, bu viloyatda xizmat ko'rsatish sohasining rivojlanishidir.
Yuqoridagi tahlillardan bizga yaxshi ma'lumki, viloyatda xizmat ko'rsatish sohasi
yillar davomida mutassil o'sish ko'rsatkichlariga ega bo'lgan. Viloyatning kelgusi
dasturlarida xizmat ko'rsatishni yanada rivojlantirish uchun, ushbu sohada kichik
biznesning ulushini ko'paytirish, aholiga madaniy-maishiy xizmatlar ko'rsatilishini
yaxshilash, pullik xizmatlar hajmini ko'paytirish maqsadida mahallalarda pullik
xizmat ko'rsatish shaxobchalarini tashkil etish, sug'urta xizmatlarini takomillashtirish,
kasanachilik va boshqalar ijobiy samara berishi mumkin.
Viloyatda kelgusi dasturlarda rivojlantirilishi kerak bo’lgan muhim sohalardan
biri bu ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirishdir. Negaki, bugungi bozor iqtisodiyoti
sharoitida infratuzilmani rivojlantirmasdan turib, hech qanday yuksak marralarga
erishib bo’lmasligi bugun hech kimga sir emas. Bu borada davlatimiz rahbari
LA.Karimovning bildirgan ushbu so'zlari, "Bizning 2011 yilgi va istiqbolga
mo’ljallangan iqtisodiy dasturimizni amalga oshirishda infratuzilmani, transport va
kommunikatsiya qurilishini kompleks va jadal ravishda rivojlantirish ustuvor
yo'nalishga aylanishi darkor."10 yuqoridagi fikrlarimizning tasdig’ldir. Viloyatda
kelgusida ushbu soha rivoji uchun birinchi navbatda, aholini tabiiy gaz va ichimlik
suvi bilan ta'minlanishini yaxshilash, yo’l qurilishiga va uni rekonstruksiya qilishga
e'tibor qaratish, aloqa xizmatlari sifatini oshirish, elektr energiyasidagi mavjud
muammolami barataraf qilish, interne’t xizmatlaridan kengroq foydalanishni yo’lga
qo'yish o'ylaymizki maqsadga muvofiq bo'ladi.
Viloyatning keyingi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturlarida eng muhim va
viloyat iqtisodiyotining keyingi istiqbolini belgilab beradigan soha bu - kichik biznes
va xususiy tadbirkorlikdir. Президентимизнинг 2014-йил якунларида-
“Ялпи ички маҳсулотни шакллантиришда кичик бизнес ва хусусий
тадбиркорлик соҳасининг улуши 2000 йилдан буён 31 фоиздан 56 фоизга,
саноат маҳсулотлари ишлаб чиқаришда 12,9 фоиздан 31,1 фоизга ўсди.
2014 йилда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик соҳасида 480 мингдан
ортиқ янги иш ўрни ташкил этилди. Бу яратилган жами иш ўринларининг ярми
демакдир.” каби фикрлари кичик бизнеснинг йилдан йилга мамлакатимизда
32
ривожланиб бораётганини кўрсатади. Yuqorida viloyatning ushbu soha bo'yicha
salohiyatini tahlil qildik. Viloyatda bu sohada erishilayo’lgan yutuqlar bilan tanishdik.
Қурилиш сохаси вилоятимизда анча ривожланмоқда. Аммо камчиликлар
хам етарлича. Масалан биргина намунавий лойихалар асосида қурилаётган уй-
жойларни олайлик. Тўғри бу борада хам жуда кўплаб ишлар қилинмоқда. Аммо
кўпчилик уйларнинг сифати талаб даражасида эмас. Бунга қурилиш
фирмаларининг масулиятсизлиги сабаб.
Yuqoridagi bildirilgan tavsiya va takliflardan viloyatning keyingi dasturlarida
foydalanish viloyat iqtisodiyotining istiqboldagi rivoji uchun munosib hissa qo'shadi
deb o'ylaymiz.
RIVOJLANISHINI KOMPLEKS BAHOLASHNING ISTIQBOLLARI.
3.1 Siddaryo viloyatini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishdagi asosiy muammolar.
Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida yuqorida keltirib o'tilgan yutuqlar
bilan bir qatorda ba'zi bir muammolar ham mavjud. Jumladan, viloyatda elektr
energiyasi ta'mino’lidagi uzilishlar xususida to'xtaladigan bo’lsak, viloyatda bu
boradagi vaziyatni qoniqarli deb baholab bo’lmaydi. Chunki elektr energiyasini
ye’tkazib berishdagi muammolar oqibatida infratuzilmaning yomonlashuvi (ayniqsa
qishloq joylarda), sanoat korxonalari ish faoliyatidagi uzilib qolish holatlari ro'y
bermoqda. Bundan ham eng yomoni tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirmoqchi
bo'lgan shaxslar uchun eng jiddiy muammolardan biri bu elektr energiyasi
muammosidir. Ushbu muammoning kelib chiqish sabablari quyidagilar:
birinchidan, aholi va korxonalaming viloyat elektr tarmoqlari korxonasi oldidagi
kreditorlik qarzlarining ko'payib ketganligi;
ikkinchidan, elektr energiyasini ye’tkazib beruvchi transformatorlarning texnik holati
talab darajasida emasligi.
Ushbu muammoni bartaraf qilishda quyidagi ishlar amalga oshirilsa maqsadga
muvofiq bo’lur edi:
- Viloyat elektr tarmoqlari korxonasi viloyatda mavjud elektr energiyasi
ye’tkazib beruvchi transformatorlarning texnik holatini tekshirib, zarur bo’lsa ulami
ta'mirlash choralarini ko'rish;
33
- Viloyatda elektr energiyasidan tejab-tergab foydalanishni doimiy nazoratga
olish;
- Viloyatda innovatsiya yutuqlaridan foydalangan holda, quyosh energiyasidan
foydalanishni yo'lga qo'yish va boshqalar.
Avvalgi boblarda ta'kidlaganimizdek viloyat iqtisodiyotida qishloq xo'jaligi muhim
o'rin tutadi. Aholini sifatli oziq-ovqat mahsulotlari bilan ta'minlash, bandligini
oshirish va qishloq xo'jaligi infratuzilmasini yaxshilash dolzarb masalalardan biridir.
Viloyatda ushbu masalalar yuzasidan muayyan ishlar amalga oshirib kelinmoqda.
Lekin, shunday bo'lsada bu sohada ham ba'zi bir muammolar vujudga kelmoqda.
Xususan, ayrim hollarda fermer xo'jaliklari tomonidan yer maydonlarining samarasiz
foydalanilayo’lganligi, moliyaviy-iqtisodiy ahvolning surunkali og'irligi, moddiy-
texnika resurslari bilan ta'minlanmaganligi, yer ajratishda tuproq-iqlim sharoitiga va
aholi zichligi va bandligi masalalari shular jumlasidandir. Mana shu omillar tufayli
viloyat qishloq xo'jaligida jiddiy kamchiliklar kelib chiqmoqda.
- Qishloq xo'jaligida foydalaniladigan yerlarning meliorativ holatining vomonlashuvi;
- Fermer xo'jaliklarining moliyaviy-iqtisodiy ahvoli og'irligi, ya'ni ularing davlat
oldidagi kreditorlik qarzdorligining ko'payib ketganligi va natijada fermer xo'jaliklari
o'zlariga biriktirilgan yer maydonlari uchun zarur bo Tgan o'g'itlar va texnikalarni o'z
vaqtida ololmayo’lganliklari;
- Sug'orish tizimidagi muammolar
Yuqoridagi muammolami bartaraf etish uchun quyidagi tadbirlami amalga oshirish
maqsadga muvofiq:
birinchidan, viloyatda yerlardan oqilona va samarali foydalanish hamda ulaming
meliorativ holatini yaxshilash bo'yicha kompleks chora-tadbirlami ishlab chiqib
amaliyotga joriy etish;
ikkinchidan, qishloq xo'jaligi
mahsulotlarini qayta ishlovchi korxonalami
modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan yangilash, fermer xo'jaliklariga
minitexnologiyalami olib kelish va ishlatishda ko'maklashish;
uchinchidan, qishloq xo'jaligiga investitsiyalami keng jalb etish, bu borada tijorat
banklari faolligini oshirish;
to’rtinchidan, viloyat Qishloq va suv xo'jaligi bo’limi viloyat mashina-traktor parklari,
viloyat "Qishloqxo'jalikkimyo" MChJ, viloyat fermerlariga xizmat ko'rsatuvchi
markaz hamda boshqa korxona va tashkilo’llar faoliyatini chuqur o'rganib chiqib,
mavjud muammolar yuzasidan tegishli chora-tadbirlami ishlab chiqish va amalga
oshirish;
34
Viloyat qishloq xo'jaligini yuksaltirishda yuqorida bildirilgan takliflar va
tavsiyalar o'z o'rnida amalga oshirilsa, o'ylaymizki,. viloyat iqtisodiyotining keyingi
yillardagi rivojlanishiga ко'так bo'ladi.
Hammamizga yaxshi ma'lumki, bugungi kun taraqqiyot yo’lida kichik biznes va
xususiy tadbirkorlikni rivojlantirmasdan turib hech qanday ijobiy yutuqlarga erishib
bo’lmaydi. Viloyatlarimiz ijtimoiy-iqtisodiy hayotida kichik biznes va xususiy
tadbirkorlikning ahamiyati haqida oldingi boblarda batafsil to'xtalib o'tdik. Shunday
ekan, biz o'rganib tahlil qilayo’lgan Siddaryo viloyatida ham bu sohaning rivojlanishi
bilan bir qatorda, jiddiy muammolarga ham duch kelinmoqda. 2012 yil 20 aprelda
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Qoraqalpog'iston Respublikasi,
viloyatlar va Toshkent shahrida ishbilarmonlik muhitining holati va ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirish indikatorlarini har chorakda baholash tizimini tasdiqlash to'g'risida"gi
117-sonli Qarori e’ton qilindi. Ushbu qaror mazmuniga ko'ra viloyatlar ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlanish darajasini bir nechta indikatorlar yordamida baholash keltirib
o'tilgan. Quyida ulami keltirib o'tamiz:
1. Makroiqtisodiy ko'rsatkichlaming muvozanatlilik indikatorlari.
2. Iqtisodiyotni modemizatsiyalash va diversifikatsiyalash darajasi indikatorlari.
3. Ishbilarmonlik muhitini shakllantirish darajasi indekslari, bu indikator o'z navbatida
ikkiga bo’linadi:
3.1. Raqobat muhitini rivojlantirish indeksi.
3.2. Ishbilarmonlik muhiti holatining indeksi.
4. Iqtisodiyotning xususiy sektorini rivojlantirish indikatorlari.
5. Moliya-bank sektorini rivojlantirish indikatorlari.
6. Mintaqani ijtimoiy rivojlantirish indikatorlari.
Kichik biznes iqtisodiyotni rivojlantirishda asosiy o’rinni egallaydi. Buni rivojlangan
davlatlar tajribasi misolida ko’rishimiz mumkin.
Tadbirkorlik va kichik biznesni rivojlantirishda quyidagilarni takliflarni keltiramiz:
birinchidan,
tadbirkorlik
subyektlariga
xizmat
ko'rsatadigan
infratuzilmalar
mutaxassislari uchun doimiy malaka oshirish tizimini va ushbu markazlarga malakali
kadrlarni jalb qilish mexanizmini yaratish;
ikkinchidan, tadbirkorlarga xizmat ko'rsatadigan infratuzilma tashkilo’llarini tashkil
etish va moddiy-texnik bazasini yangilash maqsadlariga imtiyozli kreditlar berishni
yanada rivojlantirish;
35
uchinchidan, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturiga kiritilgan loyihalami har
tomonlama qo’llab-quwatlash hamda ushbu masalalar yuzasidan javobgar tashkilotlar
va shaxslaming ma'suliyatini oshirish;
to’rtinchidan, ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish faoliyati bilan shug'ullanayo’lgan
tadbirkorlik subyektlari uchun imtiyozli kredit mablag'lari ajratilishini va ushbu
sohadagi loyihalarni ko'paytirish;
beshinchidan, kichik biznes subyektlarining huquqiy muhofazasini kuchaytirish va
ular faoliyatiga boshqaruv organlarining asossiz tarzda aralashuvini cheklash;
oltinchidan, qishloq xo'jalik mahsulotlari va mahalliy xom-ashyo asosida ishlovchi
kichik korxonalar va mikrofirmalar tashkil etilishini yanada takomillashtirish;
yettinchidan, kichik biznes subyektlari faoliyatining meyorda bo'lishini ta'minlash,
reklama xizmatlarini jonlantirish;
sakkizinchi marketing xizmatini yaratish
Yuqorida keltirib o'tilgan taklif va tavsiyalar amaliyo’lga joriy e’tilsa o'ylaymizki
viloyat
iqtisodiyotidagi
muammolarning
bartaraf
etilishiga
biroz
bo'lsada
ko'maklashgan bo'lur edi.
3.2 Siddaryo viloyatini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini prognozlash.
Viloyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini kelgusi istiqbollari va prognozlari
to'g'risida to'xtaladigan bo’lsak, viloyatning kelgusi istiqbollari va prognoz rejalarini
belgilab beruvchi 2013-2015 yillarga mo’ljallangan ijtimoy-iqtisodiy dastur ishlab
chiqilgan. Ushbu dastur O'zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan Vazirlar
Mahkamasining 2013 yil 18 yanvardagi majlisida belgilab berilgan eng muhim
ustuvor vazifalami so'zsiz bajarilishi, ular yuzasidan amalga oshirilishi kerak bo'lgan
chora-tadbirlarning ijrosini ta'minlash maqsadida ishlab chiqilgan bo Tib, Sirdaryo
viloyatini
2013-2015
yillarda
ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirishda
uslubiy
yondashuvlarni, prinsiplami, maqsad va vazifalarini hamda asosiy ustuvor maqsadli
yo'nalishlarini belgilab beradi. Shuningdek, dastur viloyatni ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirishni ta'minlash asosida aholi turmush darajasini ko'tarish, ijtimoiy-iqtisodiy
mutanosiblikni, muntazam iqtisodiy o'sishni ta'minlash uchun zaruriy shart-
sharoitlami yaratish, kengaytirish va mustahkamlash maqsadlariga yo'naltirilgan.
Iqtisodiyotni erkinlashtirish va iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish jarayonida
viloyat iqtisodiyotining barqaror rivojlanishini ta'minlashda huduiy omillar va shart-
sharoitlarga
alohida
e'tibor
qaratiladi.
Viloyat
iqtisodiyoti
sohalaridagi
nomutanosibliklarni bartaraf etish, viloyatda investitsion faollikni jonlantirish,
samarali bandlikni ta'minlash, aholi turmush darajasini yaxshilash, viloyatiy iqtisodiy
imkoniyatlardan oqilona foydalanish orqali viloyatning viloyat iqtisodiyotida tutgan
36
o'mini mustahkamlash, viloyatni 2013-2015 yillarda ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan
rivojlantirish konsepsiyasini ishlab chiqish zaruratini keltirib chiqaradi.
Sirdaryo viloyatining 2013-2015 yillarga mo’ljallangan ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlanish dasturining asosiy maqsadi yaqin kelajakda viloyatning bararor ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlanishini ta'minlash, viloyat aholisini turmush farovonligini oshirish,
jamiyat
hayo’lida
yangi
demokratik
tamoyillar,
qadriyatlar
tizimining
mustahkamlanishi hamda umumdavlat va mintaqaviy manfaatlaming mushtarakligini
ta'minlashdan iboratdir.
Viloyatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining kompleks Dasturi quyidagi asosiy
vazifalami amalga oshirishni nazarda tutadi:
- viloyat taraqqiyotining asosiy istiqbolli parame’trlarini aniqlash va asoslab berish;
- iqtisodiy va ijtimoiy sohalaming o'zaro mushtarak holdagi rivoj lanishining ustuvor
yo'nalishlarini belgilash;
- har bir soha va tarmoq miqyosida yetakchi yo'nalishlarni aniqlash;
- dasturi amalga oshirishda umumdavlat va viloyatiy rivojlanish dasturining o'zaro
uyg'unligiga erishish;
- dasturi amalga oshirish mexanizmini ishlab chiqish.
Ushbu dasturing maqsad va vazifalaridan kelib chiqqan holda, viloyatda 2013-
2015 yillar davomida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi.
Jumladan, viloyatda asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlarning barqaror o'sish
suratlari ta'minlanadi. 2013-2015 yillarda viloyat sanoatining o'sish suratlariga
erishishda yangi sanoat korxonalarining qurilishi hamda ishga tushirilishi natijasida
istiqbol ko'rsatkichlarga erishiladi. Sanoatni rivojlantirishga katta e'tibor qaratiladi,
kichik sanoat korxonalarini tashkil etish, korxonalarni modernizatsiya qilish, viloyatda
yangi mahsulot turlarini ishlab chiqarish, meva sabzavo’l mahsulotlarini qayta ishlash,
qurilish materiallari va yengil sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishni rivojlantirish
yo’lga qo'yiladi.
Viloyat iqtisodiyotida qishloq xo'jaligining alohida o'rin tutishini hisobga olib,
qishloq xo'jaligida olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar sifat jihatdan yangi bosqichga
ko'tariladi. Qishloq xo'jaligida irrigatsiya-melioratsiya tizimlarini rekonstruksiya va
modernizatsiya qilish hisobiga yer unumdorligi va suv bilan ta'minlanish darajasi
oshiriladi. Natijada, 2013-2015 yillarda iqtisodiy rivojlanishning maqsadli
yo'nalishlari bo'yicha yalpi qishloq xo'jaligi mahsuloti 2012 yildagi 929.4
mlrd.so'mdan, 2015yilga borib 1330 mlrd.so'mga yoki 143.10 foizga o'sishi
rejalashtirilgan. 2017-yilga borib esa 1487.5 mlrd.so'mga rejalashtirilgan. Meva va
sabzavo’lchilikda hosildorlikni, chorvachilikda esa mahsuldorlikni oshirish hamda
37
chorva naslchiligi va seleksiya ishlari tubdan yaxshilanib, qorako’lchilik
rivojlantiriladi. Qishloq xo'jaligi ekinlari ekiladigan yer maydoniarining meliorativ
holati yaxshilanadi. Qishloq xo'jalik ekinlaridan yuqori hosil olish maqsadida tuproq
unumdorligini tiklash va yaxshilash, sug'oriladigan yerlarda qishloq xo'jalik ekinlarini
ilg'or ilmiy texnologiyalarga asoslangan almashlab ekish sistemasini joriy qilish,
urug'chilik va seleksiya ishlarini rivojlantirish chora-tadbirlari amalga oshiriladi.
Viloyatdagi mavjud biolaboratoriyalar qayta inventarizatsiyadan o'tkazilib, ular
zamonaviy asbob-uskunalar bilan ta'minlanadi hamda malakali mutaxassislar ishga
jalb e’tiladi.
Сирдарё вилоятида 2014 йил қишлоқ хўжалиги соҳасини ривожлантириш
орқали қўшимча янги иш ўринларини яратиш мақсадида умумий қиймати 33,8 млрд сўм
шундан ўз маблағи 16,9 млрд сўм ва тижорат банк хисобидан 16,8 млрд сўмлик 406 та
лойиҳаларни амалга оширилиши натижаси 8536 та янги иш ўринлари яратилиш
режалаштирилган.
Жумладан:
- чорвачилик йўналишида умумий қиймати 18,2 млрд сўм маблағ ўзлаштирилиши
натижасида 257 та лойиҳа амалга оширилиб 1373 та янги иш ўринлари,
- паррандачилик йўналишида умумий қиймати 7,9 млрд сўм маблағ ўзлаштирилиши
натижасида 63 та лойиҳа амалга оширилиб 6620 та янги иш ўринлари,
- иссиқхона ташкил этиш йўналишида умумий қиймати 3,9 млрд сўм маблағ
ўзлаштирилиши натижасида 12 та лойиҳа амалга оширилиб 147 та янги иш ўринлари,
- балиқчиликни ташкил этиш йўналишида умумий қиймати 3,2 млрд сўм маблағ
ўзлаштирилиши натижасида 51 та лойиҳа амалга оширилиб 291 та янги иш ўринлари,
- асаларичиликни ташкил этиш йўналишида умумий қиймати 465 млн сўм маблағ
ўзлаштирилиши натижасида 22 та лойиҳа амалга оширилиб 102 та янги иш ўринлари,
- музлаткич ташкил этиш йўналишида умумий қиймати 60 млн сўм маблағ
ўзлаштирилиши натижасида 1 та лойиҳа амалга оширилиб 3 та янги иш ўринлари яратилиши
режалаштирилган.
Соҳалар кесмида қўрадиган бўлсак:
- чорвачилик соҳасида умумий қиймати 14,8 млрд сўм миқдорида маблағлар
ўзлаштирилиши натижасида 257 та лойиҳалар амалга оширилиб 1373 та иш ўринлари,
- паррандачилик соҳасида умумий қиймати 6,8 млрд сўм миқдорида маблағлар
ўзлаштирилиши натижасида 63 та лойиҳалар амалга оширилиб 6620 та иш ўринлари,
- иссиқхоналар ташкил этиш бўйича умумий қиймати 2,4 млрд сўм миқдорида
маблағлар ўзлаштирилиши натижасида 12 та лойиҳалар амалга оширилиб 147 та иш
ўринлари,
38
- балиқчиликни ривожлантириш соҳасида умумий қиймати 2,4 млрд сўм миқдорида
маблағлар ўзлаштирилиши натижасида 51 та лойиҳалар амалга оширилиб 291 та иш
ўринлари,
- асаларичилик соҳасида умумий қиймати 473 млн сўм миқдорида маблағлар
ўзлаштирилиши натижасида 22 та лойиҳалар амалга оширилиб 102 та иш ўринлари,
- музлаткичлар ташкил этиш бўйича умумий қиймати 60,0 млн сўм миқдорида
маблағлар ўзлаштирилиши натижасида 1 та лойиҳа амалга оширилиб 3 та иш ўринлари
яратилган.
Viloyatda savdo va xizmat ko'rsatish sohasiga alohida e'tibor beriladi. Viloyatda
ushbu sohani rivojlantirish hamda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil
10 maydagi "2012-2016 yillarda O'zbekiston Respublikasida xizmat ko'rsatish
sohasini rivojlantirish Dasturi to'g'risida"gi PQ-1754-sonli qarori ijrosini ta'minlash
maqsadida keng ko’lamdagi ishlar amalga oshiriladi. Ushbu qaror yuzasidan viloyatda
2012-2016 yillarga mo’ljallangan viloyatda xizmat ko'rsatish sohasini rivojlantirish
dasturi ishlab chiqilgan.
Dostları ilə paylaş: |