Xorazm musiqa madaniyati xalqlarida turli kasb-xunar an’analari, siru asrorlari ko`z qorachig`iday asralib, avloddan-avlodga o`tib, e’zozlanib kelingan. Shu bo’yis kasb-xunar risolalari mazkur an’analar, ijtimoiy qarashlar, mafkuraviy, axloqiy qoidalarning majmuyidir. Ilmiy yo’nalishda risolalarning shakllari turlicha bo’lib, birgina musiqa soxasini oladigan bo’lsak, yozma risolalar nasr va nazm tarzida bitilganligini kuzatamiz. Abdurahmon Jomiy va Darvish Ali Changiyning musiqiy risolalari nasrda bitilgan bo’lsa, Kavkabiyning O’n ikki maqom xaqidagi risolasi nazmda yaratilgan. Bunday misollarni ko`plab keltirish mumkin. Yodoki ya’ni og`izdan-og`izga o`tib yuruvchi risolalar, muxtasar, ommabop tarzda bo`lib, ular xalq tilida «Mextarlik risolasi» deb ham yuritilgan. Masalan; Xorazm sozandalarning «Mextarlik risolasi» xaqidagi ma’lumotlarni mashxur mang`itlik Komiljon Otaniyozov va boshqa keksa sozandalar xotirasida saqlagan risolalar quyidagicha. Ayniqsa, Komil Xorazmiy tuzgan tanbur chizig’lari etgan Safiddi Urmaviyning Ustoz va xonandalarning ta’rifiga ko`ra sozanda va xonanda uchun muximshart-xunarga xalol xizmat qilish, imonli, e’tikodli bo’`lishdir. Zero soz Allox tomonidan bandalariga karomat bilan inoyat qilingan. Ulug` narsalardan biridir.
Shuni e`tirof etish kerakki,Xorazm musiqiy uslublari hamda maqomlari boshqa o’zbek milliy uslubidan farqlari bor.Ular mukammalligidan farqlanadi.Shashmaqom tarixiga ham nazar solsak,Xorazm maqomlari 6,5 tonlik deya ta’rif etilgan.
Ularning avj,nag’ma,nola,orazlari hamda tuzulmalari o’zgacha hamda mukammaldir.
Foydalanilgan adabiyotlar
Foydalanilgan adabiyotlar
Rahbariy adabiyotlar.
1. Mirziyoev Sh.M. Madaniyat va san'at sohasining jamiyat hayotidagi o'rni va ta'sirini yanada oshirish chora-tadbirlari to‘g’risida. PF-6000-son. 2020 yil. 26-may.
2. Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. T, 2017.
3. Mirziyoev Sh.M. O'zbekiston Respublikasida milliy madaniyatni yanada rivojlantirish kontseptsiyasini tasdiqlash to‘g’risida. PQ-4038.2018 yil. 28-noyabr.
