I. Idrok haqida tushuncha va uning fiziologik asoslari

Idrok

R e j a

I. Idrok haqida tushuncha va uning fiziologik asoslari.
1) idrok tushunchasining ta`rifi. 2) idrokning murakkabligi.
3) kuzatish va kuzatuvchanlik. 4) idrokning fiziologik asoslari.
II. Idrokning xossalari:
1) idrokda ob`ekt va fon. 2) appertseptsiya. 3) idrokning konstantligi. 4) illyuziya va gallyutsinatsiya.
III. Idrokning tasnifi
1. Fazoni idrok qilish:
a) narsalarning shaklini idrok qilish. b) narsalarning hajmini idrok qilish.
v) narsalarning chuqurligi va uzoqligini idrok qilish. g) yo`nalishni idrok qilish.
2. Vaqtni idrok qilish.
3. Harakatni idrok qilish.

Mavzu bo`yicha tayanch tushunchalar:

Ob`ekt va fon - shaxs uchun ayni paytda ahamiyatli narsa (ob`ekt), muhim bo`lmagan narsalar (fon).
Appertseptsiya - idrokning shaxs va uning tajribasiga bog`liqligi.
Konstantlik - narsalarning sharoiti o`zgarsada obrazi o`zgarmasligi.
Illyuziya - bor narsani noto`g`ri, yanglish idrok qilish
Gallyutsinatsiya - yo`q narsalarni idrok qilish
Kuzatuvchanlik - shaxsning idrok qilish qobiliyati

I. Idrok haqida tushuncha va uning fiziologik asoslari

1. Idrok tushunchasining ta`rifi

Shaxs tevarak - atrofdagi narsa va hodisalarning faqat ayrim xossalarini ongda aks ettirib qolmaydi, balki ularning barcha xossalarini birgalikda bir butun holda ham aks ettiradi. Sezgi a`zolariga bevosita ta`sir etib turgan narsa - hodisalarning obrazlarining kishi ongida bir butun holda aks ettirilishi idrok deyiladi. Masalan: uyni idrok qilish, gulni idrok qilish, odamni idrok qilish va boshqalar. Sezgi va idrok bir - biri bilan chambarchas bog`liq. Kishi narsa - hodisalarning ayrim xossalarini sezadi, uni bir butun holda idrok qiladi. CHunki, narsa va xossa bir - biridan ajralgan holda mavjud bo`lmaydi. Odam narsalarni idrok qilayotganda uning ayrim xossalarini sezadi. Masalan: chaqmoq qandni idrok qilinadi, uning shirinligini seziladi. Quyoshni idrok qilinadi, uning issiqligini seziladi va boshqalar.