I. M. Mustafayev O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Botanika instituti katta

Muhokama qiling va xulosa chiqaring
: 
1. Mineral va organik moddalar poya bo‘ylab qanday harakatlanadi? 
2. Bu tajribalardan hayotda qanday jarayonlarda foydalanish mumkin?
3. Nima uchun halqa hosil qilib kesilgan novdaning yuqori qismida ildiz va shish hosil bo‘ldi? 
7.3. LABORATORIYA MASHG‘ULOTI.
BARGLARNING SUV BUG‘LATISHINI O‘RGANISH
Maqsad:
o‘simlik barglari orqali suv bug‘latish jarayonini o‘rganish.
Transpiratsiya (o‘simliklarning suv bug‘latishi) barg og‘izchalari orqali 
amalga oshiriladi. O‘simliklar suv bug‘latish orqali organlarini qizib ketish
-
dan asraydi.
Bizga kerak:
suv to‘ldirilgan 2 litrli va 0,5 litrli plastik idish, 50 cm li egi
-
luvchan nay, 25x6 cm li ikkita karton qog‘oz, qog‘oz chizg‘ich, skotch, shpris.
Xavfsizlik qoidalari: 
Ishni bajarish tartibi:

---

107
1. Karton qog‘ozlarning biriga 20 cm li qog‘oz chizg‘ich yopishtiring.
2. Ikkita karton qog‘ozni yonma-yon joylashtirib, skotch yordamida egiluvchan nayni mah
-
kamlang. 
3. Ikkinchi kartondagi nay 2 cm pastroq bo‘lishiga e’tibor bering.
4. Kartonlarni suvli plastik idishlarga biriktiring. 0,5 litrli idishga chizg‘ichli kartonni,
2 litrli idishga ikkinchi kartonni mahkamlang. 
5. Egiluvchan naylarga shpris yordamida suv to‘ldiring.
6. O‘simlikni bargli poyasi bilan kesib olib, ikkinchi kartondagi nayga joylashtiring. 
7. Havo kirmasligi uchun nay va o‘simlik orasiga parafin surtib qo‘ying.
8. Birinchi naydagi suv bug‘lanib ketmasligi uchun skotch bilan yopib, nina yordamida 
teshib qo‘yiladi.
9. Dastlabki suv miqdori belgilanadi. Har soatda suv sathi o‘lchab boriladi.
10. O‘simlikning o‘rtacha bir soatda bug‘latilgan suv miqdorini bilib, uning bir sutkada 
qancha suv bug‘latishi hisoblab topiladi.
Natija:
o‘simliklarning suv bug‘latishi yashash muhiti, havo haroratiga bog‘liq. Patometr 
yordamida o‘simlikning bir sutkada qancha suv bug‘latishini aniqlash mumkin.