XULOSA CHIQARAMIZ •
Har qanday tirik organizm hujayralardan tuzilgan. Tirik organizmlarning hujayralari
tuzilishi va kimyoviy tarkibi jihatidan o‘xshashdir.
YANGI BILIMLARNI QO‘LLAYMIZ Bilish va tushunish 1. Hujayra tarkibida qanday elementlar uchraydi?
2. Hujayra tarkibiga kiruvchi anorganik va organik moddalarni aytib bering.
3. Hujayra qobig‘i qanday tuzilishga ega?
4. Yadro qanday vazifalarni bajaradi?
Qo‘llash 1. Oqsil, lipid va uglevodlarga misollar keltiring.
2. Oqsil, lipid va uglevodlarga boy mahsulotlarni bilasizmi?
Misollar keltiring.
Tahlil . Tirik tabiatning kelib chiqish birligini isbotlaydigan
dalillar keltiring.
Sintez . O‘simlik va hayvon hujayralariga xos organoidlarni
sxemada ifoda eting.
Baholash . Tirik organizmlar hayotiy jarayonlarida anorganik
va organik moddalarning rolini baholang.
2.2. TO‘QIMALAR MUAMMONI ANIQLAYMIZ. O‘simlik va hayvonlar ko‘p
hujayrali yaxlit biologik sistemalardir. Ularning organizmi
ko‘plab hujayralardan tashkil topgan. Bunday sistemalarda
yaxlitlik qanday amalga oshiriladi?
YANGI BILIMLARNI KASHF ETAMIZ. Tuzilishi,
kelib chiqishi va bajaradigan vazifasi bir xil
bo‘lgan hujayralar va hujayralararo moddalar
yig‘indisi
to‘qima deyiladi.
Gistologiya to‘qimalarni
o‘rganuv chi fan hisoblanadi. Ko‘p hujayrali
organizmlar, ya’ni o‘simlik, hayvon, shuningdek,
odam organizmi ham to‘qimalardan tuzilgan.
O‘simliklarda hosil qiluvchi, asosiy, jamg‘aruvchi,
qoplovchi, mexanik, o‘tkazuv chi to‘qimalar mavjud.
Hosil qiluvchi to‘qima (meristema). Hosil
qiluv chi to‘qima hujayralari yirik yadroli, yupqa
qobiqli, tirik hujayralardan iborat bo‘lib, bo‘linish
xususiyatiga ega
(2.5-rasm) .
Uchki hosil qiluvchi
to‘qima kurtakning o‘sish konusi va ildizning
bo‘linuvchi zonalarida joylashgan bo‘lib, o‘sim-
