Ia9 -fesil-1: 9 qxd

Şərt operatorları zənciri. Bir çox alqoritmlərdə bir neçə şərtin yoxlanıl-ması tələb olunur. Bu halda şərt operatorlarının zənciri əmələ gəlir. Məsələn:

if X < 5 then

X := X + 1 else if X < 10 then

X := X - 1 else if X = 13 or X = 15 then

X := X * 2 else

X := 10;

Şərt operatorları zəncirinə iç-içə operatorlar qrupu kimi baxmaq olar, ancaqonun yazılışında növbətiifaçar sözüelseilə eyni sətirdə yazılmalıdır, çünki buhalda proqramın strukturu daha sadə və anlaşıqlı olur.

Zəncirdə olan vəelse ifkomandaları ilə ayrılmış icra operatorlarından yalnızbiri yerinə yetirilir.

Seçim operatoru. Şərt operatorları zəncirinin qurulmasında istifadə olunanyoxlamaların hamısında yalnız bir ifadə iştirak edirsə və o tam qiymət alırsa, beləoperatorlar qrupunu daha sadə şəkildə yazmaq olar. Bunun üçün seçim operatorunəzərdə tutulub. Pascal dilində seçim operatorucase ofsətri ilə başlanır. Bu ikisözün arasında yoxlanılası ifadə yazılır. Seçim operatorundan istifadə etməkləyuxarıdakı şərt operatorları zəncirini belə yazmaq olar:

case X of

1..4: X := X + 1 5..9: X := X - 1 13,15: X := X * 2 else

X := 10; end;

Yoxlanılan qiymətlər ayrıca ədədlər və intervallar şəklində verilir. İntervalıvermək üçün minimal və maksimal qiymətləri, aralarında iki nöqtə (..) olmaqlagöstərmək lazımdır. Əgər eyni bir operatoru yoxlanılan ifadənin müxtəlifqiymətləri üçün yerinə yetirmək lazımdırsa, həmin qiymətlər (və intervallar)aralarında vergül qoymaqla yazıla bilər. Qiymətlər siyahısından sonra iki nöqtə(:) qoyulur, ondan sonra isə yoxlanılan ifadənin qiyməti həmin siyahıdakıqiymətlərin biri ilə üst-üstə düşərsə, növbəti operator icra olunur. Əks haldaifadənin qiyməti növbəti sətirdəki siyahı ilə müqayisə olunur.

Əgər ifadənin qiyməti siyahılardan heç biri ilə üst-üstə düşmürsə,elseaçarsözündən sonra göstərilən operator yerinə yetirilir (elsebölümü olmaya dabilər). Seçim operatoru həmişəendaçar sözü ilə bitir.

Əgər eyni qiymət bir neçə siyahıda göstərilibsə, həmin qiymətin birinci rastgəlindiyi siyahıya uyğun operator yerinə yetirilir. Sonra idarəetmə seçim opera-torunun ardınca gələn komandaya ötürülür.

1. 
   Budaqlanma nədir və o, proqramlaşdırmada hansı operator vasitəsilə yerinə yetirilir?
   
2. 
   Aşağıda göstərilmiş proqramın sətirlərinin yerlərini elə dəyişdirin ki, şərt operato-ru düzgün alınsın.
   

b := a + 2 b := a - 2; if a > 2 then else

3.