Iii-iv guruh kationlari. Guruh reagenti. Guruhning tibbiyotdagi ahamiyati. IV guruh kationlarini tahlil qilish sxemasi

Masadni amalga oshirmoq uchun belgilangan vazifalar:

• 
  IV guruh kationlari reaksiyalarini bajarish;
  
• 
  Guruh reagentini tanlash, IV analitik guruh kationlarini ajratish va aniqlashdagi xususiy reaksiyalarni o’z o’rnida qo’llay bilish;
  
• 
  Tekshiriluvchi eritmada dastlabki sinovlarni o’tkazish;
  
• 
  IV guruh kationlarini boshqa guruh kationlaridan ajratish;
  
• 
  Nomalum tarkibli aralashmadan IV guruh kationlari tahlilini bajarish;
  
• 
  Tarkibiga mazkur guruh kationlari kirgan tibbiy preparatlarni tahlil qilishni bilmoq kerak.
  

Laboratoriya ishi
Reaktivlar

1. 
   Tuz eritmalaridan:
   

• 
  alyuminiy (III), xrom (III), rux (II) nitratli birikmalari, kobalt nitrat, ammoniy sulfidi, natriy gidrokarbonati, sariq qon tuzi eritmasi;
  
• 
  Magnezial aralashma;
  
• 
  6% li vodorod peroksid eritmasi;
  

2. 
   Sulfat kislota 1:4
   
3. 
   Organik reaktivlar va erituvchilar:
   

• 
  50 % li etil spirtdagi alizarinning to’yingan eritmasi;
  
• 
  0,1% li ditizonni xloroformdagi yoki to’rt xlor uglevodoroddagi eritmasi;
  
• 
  amil spirti;
  
• 
  dietil oddiy efiri
  

4. 
   Natriy gidrokarbonatning kristali
   

IV GURUH KATIONLARINING (Al³⁺, Cr³⁺, Zn²⁺)
ANALITIK REAKSIYALARI
Guruh reagenti-2 mol/dm³ NaOH eritmasidan ortiqcha olinib H₂O₂ ishtirokida olib boriladi.
IV guruh kationlariga umumiy tasnifi. Bu guruh kationlari nitratlari, xloridlari, alyuminiy, xrom, rux sulfatlari suvda eriydi. IV guruh kationlari Cr³⁺ dan tashqari rangsiz eritma, Cr³⁺ - ko’k binafsha ranglidir.
IV guruh kationlarining fosfatlari va karbonatlari suvda kam eriydi. Bu guruh kationlari kuchli ishqoriy sharoitda gidroksokomplekslarni hosil qiladi: [Al(OH)₄]^-, [Al(OH)₆]^3-, [Cr(OH)₆]^3-, [Zn(OH)₄]^2-.
IV guruh kationlari gidroksidlari ammiak eritmasida erimaydi, faqat rux [Zn(NH₃)₄]²⁺ kompleks ionni hosil qiladi.
Guruh reagentining ta’siri.
Guruh reagenti NaOH, H₂O₂ ishtirokida Al³⁺,Zn²⁺ ionlari gidroksokomplekslar, xrom (III) esa oksidldanib CrO₄^2- ionlarini hosil qiladi:
2Cr³⁺+3H₂O₂+10OH^- = 2CrO₄^2-+8H₂O