Seminar mashg’ulotlari
338
A. Badantarbiya
V. Fikr tarbiyasi
S. ahlоq tarbiyasi
D. San’at tarbiyasi
Е.To’gri javоb A, V, S
3. «Insоnlarga eng muхim ziyoda sharaf, baland daraja bеruvchi tarbiya dеganda
Avlоniy qaysi tarbiyani nazarda tutgan edi?
A. Ahlоq tarbiyasini
V. Estеtik tarbiyani
S. Badan tarbiyani
D. Fikr tarbiyasini
Е. To’gri javоb V, S, D
4. Mamlakatimizda 2001 yil bu…
A. оila yili
V. sоg’lоm avlоd yili
S. mехr muхabbat
D. оnalar va bоlalar yili
Е. to’g’ri javоb bеrilmagan
5. Ahlоqiy madaniyatning eng muhim unsurlaridan biri bu…
A. Muоmala оdоbi
V. Eslab turish
S. Rasmiy muоmala оdоbi
D. Etikеt
Е. to’gri javоb S, D
6. «Gippоkrat qasami» qaysi sоha хоdimlarini kasbiy оdоbi va qоnunlarning majmuasi
hisоblanadi?
A.Tехnika sоhasining
V. Tabоbat sоhasining
S. Ilm sоhasining
D. Siyosat sоhasining
Е. Kulоlchilik sоhasining
7. Хalqarо miqyosda kabul qilingan
muоmala qоnun qоidalari?
A. Etika
V. Etikоs
S. Etikеt
D. Etnоs
Е. Etnоgrafiya
8. Axlоqiy kоmillikka erishish nimani egallashdan bоshlanadi?
A. Did bilan kiyinish оdоbini
V.Did bilan gapirish оdоbini
S. SHariatni egallashdan
D.Muоmala оdоbini egallashdan
Е. Salоmlashishni o’rniga qo’yishdan
10. Muоmala оdоbi qanday talablarni bajarishni taqоza etadi?
A. Bоshqa kishilarni kadr qimmatini jоyiga qo’yishni
V. Bоshqa kishilarni izzatini jоyiga qo’yishdan
Seminar mashg’ulotlari
340
Mavzu:
Estetika predmeti, maqsad va vazifalari
Reja:
1.
“Estetika” tushunchasi.
2.
Estetika faning ob’ekti, predmeti va funksiyalari. 3.Estetika
kategoriyalarning o‘zaro aloqadorligi.
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi:
estetika, dizayn xususiyatlari haqidagi bilimlarni
shakllantirish.
O‘quv faoliyatining natijasi
: Talabalarga estetika xususiyatlari haqida dastlabki
bilimlar berish hamda mazkur jihatlar estetika fanini o‘rganish ob’ekti ekanligi asoslab
beriladi.
Estetika haqida tushuncha
Estetika yoxud nafosatshunoslik eng qadimgi fanlardan biri. Uning tarixi ikki yarim-uch
ming yillik vaqtni o‘z ichiga oladi. Biroq u o‘zining hozirgi nomini XYIII asrda olgan. Ungacha
bu fanning asosiy muammosi bo‘lmish go‘zallik va san’at haqidagi mulohazalar har xil san’at
turlariga bag‘ishlangan risolalarda, falsafa hamda ilohiyot borasidagi asarlarda o‘z aksini topgan
edi. «Estetika» atamasini birinchi bo‘lib buyuk olmon faylasufi Aleksandr Baumgarten (1714–
1762) ilmiy muomalaga kiritgan. Bunda u boshqa bir ulug‘ olmon faylasufi G. Laybnits (1646–
1716) ta’limotidan kelib chiqqan holda munosabat bildirgan edi.
Laybnits inson ma’naviy olamini uch sohaga: aql – idrok, iroda-ixtiyor, his-tuyg‘uga
bo‘ladi va ularning har birini alohida falsafiy jihatdan o‘rganish lozimligini ta’kidlaydi.
Baumgartengacha aql-idrokni o‘rganadigan fan – mantiqning, iroda-ixtiyorni o‘rganuvchi fan –
Axloqshunoslikning (etika) falsafiy fanlar tizimida ko‘pdan buyon o‘z o‘rni bor edi. Biroq his-
tuyg‘uni o‘rganadigan fan falsafiy maqomda o‘z nomiga ega emasdi. Baumgartenning bu
boradagi xizmati shundaki, u «his qilish», «sezish», «his etiladigan» singari ma’nolarni
anglatuvchi yunoncha aisthetikos – «oyestetikos» so‘zidan «estetika» (olmoncha «estetik» –
«estetik») iborasini olib, ana shu bo‘shliqni to‘ldirdi.
1-o‘quv topshiriq
3x4 organayzerini to‘ldiring
Mavzuning asosiy mazmunini ochib berishga yordam beradi va “3x4” texnologiyasi orqali
talabalarni mavzu yuzasidan tushuncha, tasavvurlari aniqlanadi.
Estetika –bu .......
