Ijtimoiy fanlar ” kafedrasi falsafa

3-mavzu. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: G‘arb falsafasi 


Agnostitsizm


Agnosticism


Агностицизм
yunon.

agnosis 
— a — inkor, 


gnosis 
—
bilish, bilishni inkor etish. noma’lum)

— falsafiy ta’limot bo‘lib, moddiy

tizimlar, tabiat va jamiyat qonuniyatlari 
mohiyatini bilish imkoniyatlarini rad
etib, bilimni voqealikka muvofiqligini 
isbotlash mumkin emas, deb hisoblaydi.

---

Glossariy 

354

Geotsentrizm


Geocentrism 


Геоцентризм
(yunon. 


geep 
va lotin. 


centrum
mar-kaz

so‘zlaridan olingan). Ptolomeyning

geotsentrik nazariyasiga ko‘ra, Er butun 
cheksiz Koinotning markazi hisoblanadi.
Uyg‘onish davrining yirik olimi, ilmiy 
astronomiyaning
asoschisi 
Nikolay
Kopernik geliotsentrik
nazariyani ilmiy jixatdan asoslab berdi.

Irratsionalizm


Irratsionalizm


Иррационализм
(lotincha-ongsizlik,noma’lumlik 

(aqlsizlik)

ma’nosini 
bildiradi),
ongsizlik afzalligini olamning va bilish 
jarayonining asosiy xususiyati deb
hisoblovchi falsafiy ta’limot.


Pozivitizm


Pozivitizm


Позивитизм
(lotincha ijobiy) – falsafiy tafakkurning 

G‘arb mamlakatlarida keng tarqalgan

ko‘rinishi bo‘lib, uning diqqat markazida 
falsafa va fan munosabati muammosi
turadi. X1X asrning 30-40 yillarida 
Fransiyada eski falsafiy an’analardan
uzil-kesil voz kechish va yangi ilmiy 
falsafa yaratish zarurligi

to‘g‘risida O.Kont bahs-munozaralar 

yuritadi va pozivitizm falsafasiga asos

soladi.