«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

Sinflar
Turlar 
1. Maxsus sotsiologik nazariya 
ko’rinishi bo’yicha.
2. Jamiyat hayoti sferasiga ko’ra: 
iqtisodiy; 
siyosiy; 
1. Amal qilish harakteriga ko’ra: 
strategik; 
taktik; 
operativ; 
2. Vaqtiga ko’ra: 

---

133 
ijtimoiy; 
ma’naviy; 
ekologik; 
ijtimoiy-madaniy. 
3. Ijtimoiy bilimlar daraja-siga 
ko’ra: 
3.1.
Makroijtimoiy: 
metodologik; 
milliy; 
ko’chiriladigan; 
innovatsion; 
kreativ. 
3.2.
Mikroijtimoiy: 
jamiyat fikri; 
ijtimoiy kafolat; 
ijtimoiy talabning qoni-qarliligi; 
ijtimoiy 
adaptatsiyani 
na-zorat 
qilinishi. 
4. Boshqaruv darajasiga ko’ra: 
global; 
mintaqaviy; 
milliy; 
hududiy; 
mahalliy. 
5. Belgilanganligiga ko’ra: 
ilmiy; 
informatsion; 
qonun muhofazasi; 
resurslar himoyasi. 
6. Shaxsiylik.
uzoq muddatli; 
o’rta muddatli; 
qisqa muddatli. 
3. Ob’ektning ijtimoiy etuk-lik 
darajasiga ko’ra: 
past; 
o’rta; 
yuqori. 
4. Ijtimoiy samara va amaliy 
samaradorlik darajasiga ko’ra:
uzoq davr samara bilan o’rta 
samara bilan past samaradorlik. 
5. Metodika ko’ra:
prognozlash; 
ijtimoiy diagnostika; 
modellashtirish; 
loyihalashtirish; 
rejalashtirish; 
ijtimoiy nazorat. 
6. Ijtimoiy xarakatning shax-siylik 
turiga ko’ra: 
o’z-o’zini o’qitish; 
o’z-o’zini tarbiyalash; 
o’z-o’zini moslashtirish; 
o’z-o’zini ifodalash; 
o’z-o’zini boshqarish. 
Ijtimoiy olamni o’zgarib turuvchi hayot dinamikasi bizning oldimizga aynan 
bugungi masalalarni hal qilishda yangi va zamonaviy texnologiyalarni ishlab 
chiqishni talab qilib qo’yadi. 
Bu texnologiyalar innovatsiya nomini oldilar
1
. Shtatsiz xolat har doim 
innovatsion munosabatni talab qiladi.
Ijtimoiy injeneriyaning barcha pog’onalari faqatgina yaxshi tashkilotda 
samarali va yo’lga qo’yilgan bo’lishi mumkin. Bir pog’onadan keyingi pog’onaga 
o’tish uchun bir pog’onaning material va usullaridan foydalaniladi. Boshqaruv 
qarorlarini ishlab chiqish va tashkilotda ularni bajarilishi ko’p tomonlama ijtimoiy 
boshqaruvning metod va formalaridan foydalangan holda tashkilotning boshqaruv 
munosabatlarini aniqlab beradi
2
. 
Bu savollarni, ya’ni boshqaruv tizimi bilan faoliyatning zaruriy soha va 
darajasi hisobi; sub’ektlarning o’zaro ta’siridagi boshqaruvning formalari, 
vositalari va metodlari; boshqaruvchi-boshqariluvchi; boshqaruv jarayonida 

---

134 
ijtimoiy munosabatlarning vujudga kelishi sifatida ijrochilik, tarbiya masalalarini 
boshqaruv tizimi bilan o’zaro aloqador va o’zaro ta’sirda bo’lgan - boshqaruv 
sotsiologiyasi ko’rib chiqadi. Bulardan kelib chiqqan xolda, boshqaruv 
sotsiologiyasi obyekti boshqaruvning o’zaro ta’sir tizimi, predmeti esa ularda 
boshqaruv munosabatlarini shakllantirish hisoblanadi
3
. 
Ijtimoiy texnologiyalar ijtimoiy sub’ektlarning yashash sharoitini yaxshilash 
maqsadida obyektga ta’sir etishning turli xil yo’llarini ilmiy asoslangan xolda 
ta’minlaydilar. Ijtimoiy kenglikda hayotning dinamik o’zgarishi bizning oldimizga 
hozirgi muammolarimizga mos ravishda yangi texnika va texnologiyalarni 
yaratishni talab qilib qo’yadi.
Shunday qilib, ijtimoiy injeneriya ijtimoiy menej-mentning vositasi 
hisoblanadi va u jarayonlarning mantiqiy bog’langan zanjiridan tashkil topadi va 
mabodo ushbu zanjir ketma-ketligida bironta bosqichi buzilsa yoki yaxshi 
saqlanmasa to’g’irlab bo’lmaydigan natijalarga olib kelishi mumkin. 
Qisqa xulosalar 
Ijtimoiy injineriya moxiyati ijtimoiy haqiqatni shakllantirish usuli sifatida. 
«Ijtimoiy injeneriya» tushunchasi tarixi va unga bo’lgan turli munosabatlarning 
sabablari. Ijtimoiy injenerlik jarayonlari va sotsioin-jenerlik ta’sir bosqichlarining 
aloqasi. Sotsioinjeneriya va ijtimoiy texnologik ta’sir etish usullari.