Ikkinchi ingliz fakulteti

Og’zaki metod va uslublar
Keng qo’llaniladigan nazorat uslublaridan og‘zaki metodlardir. Og‘zaki nazoratning afzalliklariga shaxsiy munosabat, o‘qituvchining o‘quvchi-talaba bilan jonli muloqoti, uning fikrlarini nutq shaklida ifodalashga mashq qildirish, bilimlami yanada chu- qurroq tekshirish maqsadida pedagog tomonidan qo‘shimcha savol­lar berish imkoniyatlari kiradi. Bunda talaba bilan jonli muloqot olib boriladi. Oquvchi-talaba o‘z fikrini o‘rtoqlashish, boshqalar- ning nuqtayi nazarini tahlil qilish uchun katta imkoniyatga ega. Pedagog tomonidan qo‘yilgan savolga og‘zaki javob berishga tayyorlanish doimo talabaning faol fikrlashi bilan bog‘langan.
0‘quvchi-talabalar bilimini baholashda testlar muhim o‘rin tutadi. Testlarni yakuniy nazorat dan tashqari mavzuni boshlashdan awal ham, joriy va oraliq nazoratda ham qo‘llash mumkin.
Mavzu bo'yicha dars o‘tishdan avval qo‘llanilgan pre-testlar talabalar diqqatini shu testdagi asosiy xatolarga, o‘rganilayotgan kategoriyalaiga qaratish imkonini beradi. Pre-testda unga tanish bo'lmagan g‘oya, tushuncha, gohida alohida so‘z bilan to‘qnash kelib, ulami mustaqil o‘rganishga harakat qiladi. Ular talabani mustaqil ishlashga undaydi, yo‘llanma beradi.

Testlar talabalar bilimini tez tekshirish imkonini beradi. Bu ayniqsa, oraliq testlar o'tkazish uchun qulay, chunki test javoblariga ko'ra o‘qituvchi dastur bo'yicha o‘z ishini, dars o‘tiladigan savollami ko'rib chiqadi, kelgusida dars o'tishda qaysi savollarga ahamiyat berishni mo'ljallaydi.

Testlar talabalar bilimini sinash va baholashda qator afzalliklarga ega bo'lish bilan birgalikda, kamchiliklari ham bor. Test savollarini tuzish ko‘p mehnat, vaqt talab qiladi. Shuning uchun keyingi paytlarda o'qituvchilar ko‘proq tayyor test savollaridan foydalanishmoqda. Testning yana bir kamchiligi, tavakkal qilib javob topishning mumkinligidir.
0‘quvchi-talabalar bilimini sinash va nazorat qilishda masala va mashqlardan ham keng foydalanish mumkin. Masala - mashqlar talabaning bilimini keng ko‘lamda tekshirish, olgan nazariy bilimini real hayotda qo'llay bilish imkonini ochib beradi. 0‘rganilayotgan savolni mohiyatini talaba tushunganr yoki tushunmaganini aniqlaydi.
Bu usulning ham o‘ziga xos kamchiliklari bor. Birinchidan, talabani hisoblash bilan biiga keng mushohada yuritishga yo‘naltiruvchi masala-mashqlar tuzish oson emas. Ikkinchidan, ta­labalar hisob-kitobga haddan ziyod berilib ketib, nazariy jihatdan tahlil qilishga kam e’tibor qaratishadi. Uchinchidan, masala- mashqlar tor doiradagi savollarni qamrab oladi.
0‘quvchi-talabalar bilimini sinash va baholashning keyingi paytda keng qo'Ilanilayotgan usullaridan biri yozma ish yozishdir. Uning afzalligi shundaki, yozma ish uchun savollar oson tuziladi. Ularni o‘z fikrlarini ijodiy ravishda bayon qilishlari uchun katta imkoniyat mavjud. Undan' tashqari tavakkal qilib, javob berib bo‘lmaydi.
0‘quvchi-talabalar bilimini sinash va baholashda yozma ish yoki esse yozishdan foydalanish mumkin. Yozma ishning kamchiligi uni o‘qib chiqish uchun ko‘p vaqt talab qilinadi. Baholash qiyin. Ko‘p savollarni qamrab olmaydi. U esse tarzida yoki tayanch ibora, atamalar asosida yozma topshiriq tarzida bo‘lishi mumkin.


XULOSA
Ta'lim muassasalarida ta'lim sifatini baholashning bunday maktab ichi tizimining yaratilishi samarali ota-onalar va kasbiy jamoalarni shakllantirish, muassasaning tashkiliy madaniyatini shakllantirish mexanizmlarini amalga oshirilishini ta'minlashini muhim deb bilamiz. Bunday holda, maktabdagi ta'lim sifatini jamoatchilik ekspertizasi mustaqil fuqarolik institutlari va tashkilotlari tomonidan turli darajadagi - maktab ichidan xalqaro darajagacha (PPPE, olimpiada, NPK va boshqalar) musobaqalar tizimida ishtirok etish orqali amalga oshiriladi. Ta'lim sifatini professional ekspertizadan o'tkazish Sverdlovsk viloyati Mintaqaviy sifatni baholash tizimini yaratish doirasida ishlab chiqilgan ta'lim sifatini baholash protseduralari asosida kasbiy ta'lim jamoatchiligi - ta'lim muassasalari o'qituvchilari va mustaqil ekspertlar, bizning holatimizda - Rossiya Ta'lim akademiyasining Ural filiali innovatsion-faol maktablari tarmog'i vakillari tomonidan tashkil etiladi.
Ta'lim muassasalarida maktab ichidagi sifatni baholash tizimini yaratish natijasida umuman o'quv jarayoni sifati yaxshilanadi, asosiy va yordamchi jarayonlar aniq ajratib olinadi, bu esa maktab ma'muriyati faoliyatini tizimlashtirishga imkon beradi. Talabalarning ta'lim va boshqa yutuqlarini baholash uchun ishlab chiqilgan vositalar o'quv jarayonining shaffofligini ta'minlashga qaratilgan. Ish jarayonida diagnostika va ta'lim yutuqlarini va umuman o'quv jarayonini monitoring qilishning yangi texnologiyalari joriy qilindi, bu professor-o'qituvchilar jamoasi ishini osonlashtirdi; nazorat-o'lchov materiallarini jamoat professional ekspertizasi va barcha diagnostika tadbirlari bo'yicha ma'lumotlarni muvofiqlashtirish va yig'ish
chuqurchalar, bu maktabning tashqi muhitga ochiqligini ta'minlashga imkon berdi. Ishlab chiqilgan sifatni baholash tizimi Yekaterinburg ma'muriyati Ta'lim bo'limi tomonidan 2009 yilda o'tkazilgan shahar sifatini baholash tanlovining laureati bo'ldi.