Azərbaycan Əhəmənilər imperiyasının tərkibində. Əhəmənilər dövlətinin ilk hökmdarı II Kir (e.ə. 550- e.ə. 530 cu illər) fars dövlətinin əsasını qoydu.Bununla yanaşı, Əhəmənilər dövləti Midiya dövlətinin ərazilərinə sahib çıxdı və onun ənənələrini davam etdirdi. Dövlətin paytaxtı Ekbatan (Həmədan) şəhəri olaraq qaldı. Cənubi Azərbaycan torpaqları (keçmiş Manna əraziləri) Əhəmənilər imperiyası dövründə Şimali Midiya satraplığı (canişinliyi) kimi adlandırılırdı. II Kir tezliklə işğalçı müharibələrə başladı və ilk olaraq e.ə. 547-ci ildə qərbdə Lidiya dövlətini, sonra isə e.ə. 538-ci ildə Midiya ilə uzun müddət müttəfiq olmuş Babilistanı işğal etdi. Arazdan cənubdakı Azərbaycan torpaqları Əhəmənilər imperiyasına tabe olsa da, öz daxili idarəetmə üsulunu qoruyub saxlaya bilmişdi və zaman –zaman Əhəmənilərə xərac ödəyirdi. Arazdan şimalda – Maskut padşahlığı isə Əhəmənilərə tabe olmamış, lakin strateji nöqteyi-nəzərdən bu imperiya ilə münasibətlər saxlamış, ona könüllü olaraq müəyyən bəxşişlər vermişdir. Eramızdan əvvəl VI – IV əsrlərdə, Əhəmənilər dövründə Azərbaycan torpaqlarının etno-siyasi vəziyyəti Makedoniyalı İskəndərin yürüşünə qədər dəyişilməz qalmışdır.
2.5. Şimali Azərbaycanda Massaget şahlığı və Azərbaycanda yaşayan tayfaların Əhəməni – yunan müharibələrində iştirakı.