İllik Hesabat


Vəzifə 2. Azərbaycanda qan donorluğunun inkişafı



Yüklə 0,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/6
tarix23.02.2017
ölçüsü0,5 Mb.
#9524
1   2   3   4   5   6

  Vəzifə 2. Azərbaycanda qan donorluğunun inkişafı 

 


11 

AzQAC  2009  –  cu  ildə  Norvec  Qızıl  Xaç  Cəmiyyətinin  dəstəyi  ilə  “ 

Azərbaycanda  könüllü,  təmənnasız  qan  donorluğunun  inkişafı”  adlı  proqramını 

davam  etdirmişdir.  Ümumdünya  səhiyyə  təşkilatı  tərəfindən  tövsiyyə  olunan 

könüllü  təmənnasız  qanın  təhlükəsiz  olmasını  nəzərə  alaraq,  respublikada 

mütəmadi  könüllü  təmənnasız  qan  donorlarının  cəlb  edilməsi    layihənin  ali 

məqsədidir. Layihə çərçivəsində 87 nəfər qan donorluğuna aid təlimatlandırılmış 

könüllü  və  Klub  –  25  –  in  üzvləri  tərəfindən  “Sağlam  həyat  tərzi”,  “Sağlam 

mütəmadi  könüllü  qan  donorluğu”  sahəsində  maarifləndirmə  fəaliyyətini 

genişləndirməklə, təbliğat tədbirlərini həyata keçirir.   

 

Mart  ayının  4  və  5-i  Səhiyyə  Nazirliyi,  Qadın,  Uşaq  və  Ailə  problemləri 



üzrə  Dövlət  komitəsi,  Azərbaycan  Hemofeliya  Assosasiyası  ilə  birgə  Bakı 

şəhərində  yerləşən  bir  neçə  poliklinikada  8  Mart  “Qadınlar  günü”nə  həsr 

olunmuş  qan  vermə  aksiyaları  təşkil  etmişdirlər.  Keçirilən  aksiyalarda  polis 

idarələri və tədris ocaqlarının tələbələri də fəal iştirak etmişlər. 

    10 Mart “Azərbaycan Qızıl Aypara günü”nə həsr olunmuş könüllü qan vermə 

aksiyası  mart  ayının  7  –  də  Texniki  Universitetdə  təşkil  olunmuşdur.  Həmişəki 

kimi  AzQAC-nin  könüllü  qan  donorları  olan  AzQAC  –  ın  prezidenti  Novruz 

Aslanov  və  İsrailin  Azərbaycandakı  səfiri  Artur  Lenk  tədbirə  qoşulub,  qan 

vermişlər. Onlar qan verməklə bir neçə insanın həyatını xilas etmiş olmuşlar. Bu 

iki  tanınmış  şəxs  bu  addımı  atmaqla,    bir  daha  könüllü  qan  donorlarının  insan 

həyatını  xilas  etmək  üçün    vəzifənin,  milli  mənsubiyyətin,  dinin  və  s.  kimi 

məqamların əhəmiyyətli olmamasını bir örnək kimi nümayiş etdirmişlər. 

         Hər il olduğu kimi AzQAC-ti 14 iyun “Ümumidünya Qan Donoru Günü” 

nü  qeyd  edir  və  ölkədə  bununla  bağlı  təşkil  olunan  tədbirlərdə  fəal  iştirak 

etmişdir.  Belə  tədbirlərdən  biri  12  iyun  2009-ci  il  tarixdə  AzQAC-in  ofisində  

gənc könüllü  qan donorlar  ilə dəyirmi  masa ətrafında  görüş keçirilmiş,  Bakının 

mərkəzində  14  iyun  “Ümumidünya  Qan  Donoru  Günü”-nə  həsr  olunmuş 

təbliğat kampaniyası keçirilmişdir.   

İl ərzində “Klub – 25”- in üzvləri müxtəlif tədris ocaqlarında -  Pedaqoji 

Universitet,  2  saylı  tibb  məktəbi  və  digər  təşkilatlarda  gənclər  arasında  əyani 

vəsaitlərin  paylanması  ilə  könüllü  təmənnasız  mütəmadi  qan  donorlarını  cəlb 

etmək  məqsədi  ilə  geniş  təbliğat  tədbirləri  keçirmişlər.  Təbliğat  fəaliyyətləri 

nəticəsində  AzQAC  Bakı  Telefon  Rabitə  İstehsal  Birliyi,  Neft  Akademiyası, 

Xəzər və Texniki Universitetləri və digər rayon və bölgələrdə olan təşkilatlarda 

qanvermə  aksiyaları  təşkil  olunmuşdur.  İl  ərzində  Qan  Bankının  verdiyi 

məlumata əsasən AzQAC – ın xətti ilə 3050 nəfər könüllü olaraq qan vermişdir.  

 İyunun 17 – də “Ambassador” mehmanxanasında “14-İyun Ümumdünya Donor 

Günü” nə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir. Tədbirdə AzQAC – ın əməkdaşları, 

Beynəlxalq  Qızıl  Xaç  Komitəsinin,  Talassemiya,  Hemofiliya  və  Qan  Donorları 

Assosiasiyalar,  Neft  Akademiyası,  Xəzər,  Pedaqoji  və  Texniki  Universitetləri, 

“Azərsun  -  Holdinq”,  və  digər  təşkilatların  nümayəndələri  iştirak  etmişlər.  Bu 

tədbirdə AzQAC tərəfindən il ərzində təşkil olunan qan vermə aksiyalarında fəal 

iştirak edən təşkilatlara suvenirlər və təşəkkürnamələr təqdim olunmuşdur.  

İl  ərzində  2253  nəfər  könüllü  təmənnasız    qan  donorluğu,  Sağlam  həyat  tərzi 

mövzuları haqqında maarifləndirilmişdir. 


12 

 

Vəzifə 3. Vərəm  

 

Azərbaycan  Qızıl  Aypara  Cəmiyyəti  Bakı  və    regionlarda  vərəmin 



yayılmasının  qarşısını  almaq  məqsədilə  səhiyyə  maarifi  işini  təşkil  edir.  Bu 

təbliğat  tədbirlərinə  əhali  arasında  orta  və  ali  məktəblərdə  vərəmə  dair 

videofilmlərin  nümayişi  ilə  seminarların  keçirilməsi  sorğuların  aparılması, 

dəyirmi masaların təşkili kimi fəaliyyətlər daxildir. 

2009 – cu ildə AzQAC – ın Beynəlxalq  Qızıl Xaç Komitəsinin dəstəyi ilə 

azadlığa  buraxılan  vərəmli  məhkumların  vərəmə  qarşı  zavallılığını  azaltmaq  və 

eyni  zamanda  onların  vərəm  xəstəliyindən  sağalmasına  nail  olmaq  məqsədilə  

“Azadlığa  buraxılan  vərəmli  məhkumların  davamlı  müalicəsinə  nəzarət”  adlı 

pilot  layihəsini  davam  etdirmişdir.  Proqram  çərçivəsində  Beynəlxalq  Qızıl  Xaç 

Komitəsi  tərəfindən  təlimatlandırılmış  AzQAC  –  ın  tibb  bacıları  Bakının 

Yasamal,  Binəqədi,  Əzizbəyov  rayonlarında  yaşayan  azadlığa  buraxılan 

məhkumlar  vərəm  xəstəliyinə  qarşı  davamlı  DOTS  müalicəsinə  nəzarət 

olunmuşdur.  Tibb  bacıları  yerli  vərəm  dispanserlərində  qeydiyyata  düşməyən 

xəstələrin  tapılmasında  yardımçı  olub  ayrılan  dərmanları  əldə  edib  xəstələrə 

çatdırıb,  dərmanların  qəbuluna  nəzarət  edib,  xəstə  və  onun  ailə  üzvləri  ilə 

səhiyyə maarifi işini təşkil edirdilər. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi 

tərəfindən  aparılan  Milli  Vərəm  Proqramının,  Ağ  Ciyər  xəstələri  İnstitutunun 

mütəxəssisləri  ilə  birgə  əməkdaşlıq  sahəsində  mütəmadi  görüşlərdə  tibb 

bacılarının  fəaliyyətində  meydana  çıxan  problemlər  müzakirə  olunub  aradan 

qaldırılmasına  dair  addımlar  müəyyən  edilirdi.  2009  –  cu  il  ərzində  20  nəfər 

xəstə  əhatə  olunmuşdur  ki,  onlardan  14  nəfər  DOTS  müəalicəsini  bitirmişdir. 

Digər xəstələr isə müalicəni davam etdirirlər.          

Hər  il  olduğu  kimi  AzQAC  ölkədə  aparılan  24  Mart  –  “Ümimidünya 

vərəmlə  mübarizə  Günü”  –  nə  həsr  edilmiş  tədbirlərdə  fəal  iştirak  edir.  Bu  il 

Bakıda  Ümimdünya  Səhiyyə  Təşkilatının  Azərbaycandakı  Nümayəndəliyi 

tərəfindən  dəyirmi  masa  təşkil  olunmuşdur.  Tədbirlə  Ümumdünya  Səhiyyə 

Təşkilatının  Beynəlxalq  Vərəm  üzrə  mütəxəssisi  və  ölkədə  vərəmin  müalicəsi 

profilaktikası və bu sayədə aparılan təşkilati məsələlərlə bağlı fəaliyyət göstərən 

hökumət  və  qeyri  hökumət  təşkilatlarının  nümayəndələri  iştirak  etmişlər. 

Dəyirmi masanın məqsədi bir başa vərəmə aidiyyatı olan təşkilatların bu sahədə 

olan  problemlərə  diqqətini  cəlb  etmək  və  onların  aradan  qaldırılmasına  dair 

fəaliyyətləri  genişləndirmək,  bununla  belə  Azərbaycanda  vərəm  xəstəliyinin 

qarşısının alınmasından ibarətdir.        

         Fevralın  23  də  “HİV/AİDS,  Vərəm  və  Malyariya  ilə  mübarizə  Qlobal 

Fond”-u  Azərbaycanda  vərəm  xəstəliyinə  aid  olan  məsələlərlə  bağlı  dəyirəvi 

masa  keçirmişdir.  Həmin  görüşdə  Vərəmlə  mübarizədə    gələcək  əməkdaşlıq 

srtategiyasının istiqaməti seçilmişdir.  

İl  ərzində  Vərəmin  yayılmasına  qarşı  səhiyyə  maarifi  tədbirləri  (təlim, 

icmalarda  görüşlər  və  s.)    təşkil  olunmuşdur.  Belə  tədbirlərdən  biri      “SOS  – 

uşaq  kəndləri  Azərbaycan  Assosiasiyasında”  keçirilən  Vərəmin  profilaktikası” 

adlı  təlimi  qeyd  etmək  olar.  AzQAC-in  könüllü  sağlamlıq  işçiləri  tərəfindən 


13 

Bakının  bəzi    rayonlarında  məktəb  və  yataqxanalarda  vərəmin  yayılması  və 

onunla  mübarizə  haqqında  əhali  ilə  söhbətlər  aparılmış,  təbliğat  vəsaitləri 

paylanılmışdır.    Belə  ki,  il  ərzində  845  nəfər  insan    vərəm  haqqında 

maarifləndirilmişdir.       

 

 

Vəzifə 4. İcmaya əsaslanan İlk yardım

 

 İl ərzində “İcmaya əsaslanan İlk yardım” proqramı çərçivəsində 32 nəfər 



ilk  yardım  üzrə  təlimatlandırılmış  könüllü  (10  nəfər  Bakı,  5  nəfər  Füzuli, 

Ağdam,  10  nəfər  Zaqatala  və  Ucardan  yeni  ilk  yardım  dəstəsinin  üzvü,  7  nəfər 

isə  RM-də  ötən  illərdə  təlimatlandırılmış  könüllülərdir).  Bakı,  Sabirabad, 

Mingəçevir, Lənkəran, Gəncə, Sumqayıt RM və Bakı, Ağdam, Füzuli, Zaqatala, 

Ucar  RB-dən  1028  nəfər  əhali  arasında  ilk  yardım  vərdişləri  haqqında  təbliğat 

işləri aparmışdırlar.       

 

İl  ərzində  İlk  Yardım  dəstələri  ilə  mütəmadi  görüşlər,  praktiki  məşğələlər 



keçirildi.  “Ümumdünya  Mülki  Müdafiə  Günü”nə  həsr  olunmuş  2009  –  cu  il 

fevral  ayının  27  –  si  tarixində  Fövqəladə  Hallar  Nazirliyi  ilə  birgə  AzQAC 

tərəfindən  keçirilən  tədbirdə  60  saylı  məktəbdə  130  şagird  və  müəllim  heyəti 

üçün ilk yardım vərdişləri nümayış olunmuşdur.                      

          Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin “Kommunal Xidməti və Abadlaşdırma müəssisəsi 

“ MMC – nin  mühafizəçiləri və Bakı Dəniz Vağzalı işçiləri, BQXK –nın Bərdə 

ofisinin əməkdaşları üçün ilk yardım təlimi keçirilmişdir. Təlimdə cəmi 56 nəfər 

iştirak etmişdir. İştirakçılara avropa sertifikatları təqdim olunmuşdur. 

AzQAC –da təcrübədə olan Slavyan və Qərb Universitetlərin tələbələri üçün ilk 

yardım  təlimləri  keçirilmişdir.  Təlimlərdə  18  nəfər  iştirak  etmişdir.  Qaradağ 

rayonunda  15  könüllüyə  ilk  yardım  vərdişləri  öyrədilmişdir.  İzrailin  Maqen 

David  Adom  Milli  Təşkilatı  AzQAC  –  ın  əməkdaşları  üçün  ilk  yardım  təlimi 

keçirilmişdir.  Təlimdən    sonra  iştirakçılara  sertifikat  verilmişdir  və  ilk  yardım 

çantaları  hədiyyə  edilmişdir.  Hər  il  olduğu  kimi  Beynəlxalq  Qızıl  Xaç/Qızıl 

Aypara Cəmiyyətləri Federasiyasının “Ümumdünya İlk yardım Günü” AzQAC -  

tərəfindən qeyd olunur.  

“Ümumdünya  ilk  yardım  günü”nə  həsr  edilmiş  kampaniya  Bakı,  Sabirabad,

 

 



Mingəçevir  və  digər  RM-  da  keçirilmişdir.  Belə  ki,  Bakıda  AzQAC  –  ın  Qızıl 

Aypara  Cəmiyyətinin  könüllü  ilk  yardım  dəstələrinin  üzvləri  Uşaq  cəza  çəkmə 

müəssisəsində tədbir kecirmişdir. Həmin tədbir müsabiqə şəkilində 3 komanda - 

“Uşaqdan uşağa sülh şəbəkəsi”, “SOS Uşaq Kəndləri Azərbaycan” və Uşaq cəza 

çəkmə müəssisəsi arasında keçirilmişdir. İlk yardım vərdişlərini nümayiş edərək 

işrirakçılar verilən sualları cavablandırmışlar.  

Quba Rayon Bölməsində iki nəfər ilk yardım təlimçisi  üçün təlim keçirilmişdir. 

Təlimçilərə Avropa Sertifikatları təqdim olunmuşdur.

  

Azərbaycan  Dövlət  Pedaqoji  Universitetində  53  nəfərə  ilk  yardım  təlimi 



keçirilmiş və ilk yardım vərdişləri nümayiş olunmuşdur. 

“SOS  Uşaq  Kəndləri  Azərbaycan”  təşkilatının  6  əməkdaşına  ilk  yardım  təlimi 

keçirilmişdir. Təlimdən sonra iştirakçılara ilk yardım sertifikatları verilmişdir. 


14 

 

Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti tərəfindən aparılan “İnsan qripi 

pandemiyasına humanitar hazırlıq təşəbbüsü” layihəsi  

 

Mövsümi inflüensa (qrip) epidemiyası və bununla

 əlaqədar qrip hallarının 

və  ölüm  faizinin  yüksək olması,  xüsusilə  də  yüksək riskli qruplar arasında qrip 

halları  və ölüm  faizinin  yüksək olması - bütün bunlar  ictimai səhiyyənin böyük 

problemlərindən biridir. Dünya Səhiyyə Təşkilatı ilə fəal əməkdaşlıq edən  milli 

ekspertlərin  məqsədi  inflüensa  üzərində  beynəlxalq  nəzarəti  yaxşılaşdırmaq  və  

gücləndirmək,  habelə  ölkəni  mümkün  olan  inflüensa  pandemiyasına 

hazırlamaqdır. Odur ki, güclü ictimai səhiyyə sisteminin və işlənilib hazırlanmış 

pandemiyaya hazırlıq planının olması vacibdir. Bu cür plan artıq Azərbaycanda 

mövcuddur və o, Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən aşağıdakı təşkilatlarla əməkdaşlıq 

şəraitində  işlənilib  hazırlanmışdır:    Dünya  Səhiyyə  Təşkilatı,  İctimai  Səhiyyə 

İslahatları    Mərkəzi,  Dünya  Bankının  Asiya  İnflüensa  və  İnsan  Hazırlığı 

Layihəsi  üzrə  işləyən  Kənd  Təsərrüfatı  Kreditlərinə  dair  Dövlət  Agentliyi  və 

Birləşmiş Millətlər Agentliyi.

  

 Pandemiyaya qarşı  mübarizə işində lazımı potensialı artırmaq və hazırlıq 



səviyyəsini  yüksəltmək  üçün  Beynəlxalq  İnkişaf  üzrə  ABŞ  Agentliyi  (USAİD) 

dəstəyi  ilə  Beynəlxalq  Qızıl  Xaç/Qızıl  Aypara  Cəmiyyətləri  Federasiyası 

Azərbaycanda  «İnsan  qripi  pandemiyaya  qarşı  humanitar  hazırlıq»  layihəsinin 

həyata  keçirilməsi  barədə  Azərbaycan  Qızıl  Aypara  Cəmiyyətinə  müraciət 

еtmişdir.  Bu müraciətə əsasən Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti «İncan qripi 

pandemiyaya  qarşı  humanitar  hazırlıq    təşəbbüsü»adlı    layihəsini  hazırlayıb  və 

2009-cu il avqust ayından  həyata keçirir. Layihə ilə bağlı Azərbaycanda həmin 

layihənin  icra  prosesini    giymətləndirmək  məqsədi  ilə  BQX/QA  CF-nın 

beynəlxalq ekspertləri Bakiya səfər etmişdi. 

 Layihənin  ali  məqsədi  respublikanın  region  və  rayonlarında  icmaların 

pandemiyaya qarşı  hazırlıq (texniki  və  insan  resursları  baxımından) səviyyəsini 

yüksəltməklə Azərbaycan Hökumətinə insan qripi pandemiyasına hazır olmaqla 

dəstək  vermək  və  icma  yönümündə  lazımı    ölcülər  götürməkdir.  Bununla  bağlı 

2009-cu il avqust-dekabr ayları ərzində  müəyyən olunmuş vəzifələrin bir hissəsi 

icra edilmişdir. 

 Belə ki, AzQAC-nin 6 Region Mərkəzlərinin (Bakı, Sumqayıt, Sabirabad, 

Gəncə,  Mingəçevir  və  Lənkəran),  19  Rayon  Bölməsində  layihənin  icrası  

başlamışdır.  Layihəyə  cəlb  olunan  region/rayonlarda  yerli  dövlət  və  GHT-lərin 

nümayəndəlinlərdən  ibarət olan  işçi qruplar yaradılmışdır. Hər rayonda 5  icma 

seçilmişdir  ki,  orada  həmin  icmanın  pandemiyaya  hazır  olmasına  dair  planın 

hazırlanması  prosesi  həyata  keçiriləcəkdir.  Bununla  yanaşı  icma  əhalisinin 

maarifləndirilməsi  (sorğuların  aparılması,  vərəqələr  və  plakatların  paylanması, 

təbliğat  tədbirlərin  təçkili)  aparılan  fəaliyyətlərin  vacib  hissəsidir.  7000    nəfər 

icma  əhalisi  arasında  aparılan  sorğular  insanların  pandemiyaya  hazır 

olmamasını,  onların  bu  sahədə  biliklərinin  və  imkanlarının  kifayyət  qədər  az 

olmasını  göstərmişdir. 



15 

Layihə çərçivəsində AzQAC-nin Baş Qərargahının işçi heyəti (12 nəfər), Region 

Mərkəzlər/Rayon Bölmələrinin əməkdaşları (19 nəfər) və könüllüləri (112 nəfər) 

BQX/QAC  Federasiyası  tərəfindən  göndərilən  təlim  materiallarını  istifadə 

edərək, mütəmadi olaraq təlimatlandırılmışdır.  

AzQAC-ti  Azərbaycan  Respublikası  Səhiyyə  Nazirliyi,    ÜST-nın  və 

USAİD-in  Azərbaycandakı  nümayəndəlikləri  ilə  layihə  ilə  bağlı  əməkdaşlıq 

edərək mütəmadi görüşlər keçirilmişdir.  

Əhali  arasında  paylanması  nəzərdə  tutulan  müxtəlif  növ  vərəqələr  və 

plakatlar    hazırlanmışdır.  Avqust-dekabr  aylarında  7000  insan  arasında  sorğu 

keçirilmiş, H1N1 qripi haqqında maarifləndirilmişdir. 

Layihə 2010-cu  ilin  iyul ayına qədər davam olunacaq və  həyata keçirilən 

zaman  seçilmiş  test  ərazilərində  bazis  analizi  və  kartoqrafiya  (xaritə  çəkmə) 

işinin  aparılacağı,  daxili  və  kənar  şəbəkələnmənin  işlənilib  hazırlanması  və 

hədəf  dairəsinə götürülmüş ərazilərdə milli, rayon və icma səviyyəli tərəfdaşlar 

arasında funksional koordinasiyanın təmin edilməsi gözlənilir.

 

 

  Nailiyyətlər: 



 

83 nəfər təlimatlandırılmış könüllü sağlamlıq işçisi və tibb bacısı əhali arasında 

quş qripi, HİV/AİDS, vərəm, süd vəzi xərçəngi, düzgün qidalanma, H1N1 qripi, 

infeksion  xəstəliklər  haqqında  maarifləndirmə  işlərinin  fəaliyyətlərini  davam 

edərək  10275  nəfər  insan  sağlamlığı  ilə  bağlı  biliklərini  artırmışdır. 

Onlardan 60%-i qaçqın və məcburi köçkünlər təşkil edir.  

 



12 nəfər qadında süd vəzisində dəyişiklər müəyyən olunmüşdur 

 



87 nəfər qan donorluğuna dair təlimatlandırılmış könüllü və Klub-25-in üzvlləri 

tərəfindən 2253 nəfər insan qan donorluğu haqqında maarifləndirilmişdir. 

 

3050  nəfər könüllü təmənnasız qan donoru olmuşdur. 



 

25  nəfərdən  ibarət  (Bakı  -  10  nəfər,  Ağdam,  Füzuli  -  5  nəfər,  Zaqatala  -  5 



nəfər, Ucar - 5 nəfər) İlk Yardım dəstələri yaradılmışdır.  

 



932 nəfər İlk Yardım vərdişlərinə dair maarifləndirilmişdir.  

 



2 İlk Yardıma aid geniş kompaniya təşkil olunmuşdur. 

 



20  nəfər  azadlığa  buraxılan  vərəmli  məhkumdan  14  nəfər  DOTS 

müalicəsini bitirmişdir, 6 nəfər isə müalicəsini davam etdirir.       

 

   Çətinliklər, Problemlər: 

16 

Beynəlxalq 

Qızıl 

Xaç/Aypara 



Cəmiyyətləri 

Federatsiyası, 

donor 

cəmiyyətləri tərəfindən maaliyyə dəstəyinin  mütəmadi olmaması və eyni zamanda 



bir müddət dayandırılması “İcmada sağlamlıq” proqramının həyata keçirilməsində 

bir  çox  çətinliklər  və  aşağıda  göstərilən  problemlərin  meydana  çıxmasına  cəlb 

olunmuşdur. Beləki, sağlamlıq  işçiləri  və tibb bacıları  üçün təlimlərin  keçirilməsi, 

vərəmli  xəstələrə  psixoloq  mütəxəssis  tərəfindən  məsləhətin  verilməsi,  əhali 

arasında  sağlamlıqla  bağlı  maarifləndirmə  tədbirlərin  geniş  şəkildə  aparılması 

qanvermə  aksiyaların  təşkili,  əyani  vasitələrin  çapı,  könüllü  sağlamlıq  işçilərin 

həvəsləndirilməsi  monitorinq  aparılması  və  s.  kimi  problemlər  proqram 

göstərişlərini (əvvəlki illərlə müqayisədə) aşağı olmasına təsir etmişdir.     

 

HİV və AİDS 

 

Məsqəd:  

 

 

Yaşa  uyğun  HİV/AİDS-lə  bağlı  bilikləri  təmin  etmək,  gənclərə  zəkalı  qərar 

qəbul  etməsində  kömək,  HİV/AİDS  xəstəliyin  qarşısını  almaq  üçün  sağlamlıqla  bağlı 

davranışları inkişaf etdirmək. 

 

Fəaliyyət:  

 

 

2009-cu il ərzində HİV və AİDS proqramı çərçivəsində 125 nəfər həmyaşıddan-

həmyaşıda  treynerlər  hazırlanıb.  Həmin  treynerlər  Gəncə,  Sabirabad,  Lənkəran  və 

Mingəçevir  Regional  Mərkəzlərində  çalışan  fəal  könüllülərdən  ibarətdir.  İl  ərzində 

35364  nəfər  insan  HİV  və  AİDS  sahəsində  maariflənmiş  və  infeksiyadan  qorunma 

yolları  haqda  biliklərə  yiyələnmişdir.  Həmçinin  il  ərzində  60  nəfər  treyner  üçün 

biliklərinin  yenilənməsi  məqsədilə  2  treyning  keçirilmişdir.  Eyni  zamanda  2009-cu  il 

Qırğızıstanın paytaxtı Bişkek şəhərində HİV-AİDS və Vərəmə qarşı mübarizə Avropa 

Regional Şəbəkəsinin ənənəvi 13-cü görüşü həyata keçirilmişdir. Həmin görüşdə Milli 

Cəmiyyətimizdən 3 nümayəndə iştirak etmişdir.  

 

 

Ümumiyyətlə keçirilən treyning və sessiyalarda HİV/AİDS xəstəliyinin tarixi və 



dünyada  qlobal  yayılması  haqda  statistik  məlumaylar  verilmiş,  HİV  və  AİDS-in  nə 

olması barədə terminlər  və təriflərdən söhbət aparılmışdır. Daha sonra  immun sistemi 

haqqında  ümumi  anlayış,  HİV  infeksiyasının  əlamətləri,  AİDS  xəstəliyinin  aşkar 

edilməsi,  kimlər  yoluxa  bilər,  ötürülmə  yolları  və  ötürülmənin  qarşısının  alınması, 

HİV-in  insan  orqanizminə  təsiri  haqqında  geniş  məlumat  verilmişdir.  Azərbaycan 

Qızıl  Aypara  Cəmiyyəti  tərəfindən  lentə  alınmış  “Özünü  qoru”  videoklipi  nümayiş 

etdirilmiş,  daha  sonra  treyninq  iştirakçıları  qruplara  bölünmüş,  interaktiv  oyunlar  və 


17 

onların müzakirəsi başlanılmışdır. İştirakçılar bu xəstəliyə yoluxma və ondan qorunma 

yollarını  öz  rəsm  əsərlərində  nümayiş  etdirmiş  və  hər  bir  rəsmin  prezentasiyası 

keçirilmişdir.  Həmçinin  AİDS-lə  mübarizə  günü  və  qırmızı  lent  mövzusunda 

danışılmış,  HİV  test  və  HİV/AİDS  zamanı  ilk  yardım  mövzusunda  müzakirələr 

keçirilmişdir.  HİV/AİDS  xəstəliyi  ilə  yaşayan  insanlar  və  bu  insanlara  qarşı 

diskriminasiyanın  azaldılması  haqqında  danışılmış,  müxtəlif  sorğular  və  oyunlar 

keçirilmişdir.  Treyninqdə  Azərbaycanda  epidemiya  ilə  bağlı  yaranmış  vəziyyətdən, 

yoluxmuş  insanların  rəsmi  və                  qeyri-rəsmi  statistik  məlumatlar  barəsində, 

treynerlərdən asılı olan fəaliyyətlər sahəsində müzakirələr aparılmışdır.  

 

 

Kampaniyaların proqramı: 



 

 

Əvvəl 2 saatlıq HİV/AİDS haqqında informasiya xarakterli maarifləndirmə işləri 

aparılmışdır. Keçirilən kampaniyalara region kampaniyaları olmuşdur. Bütün Regional 

Mərkəzlərdə  regiona  daxil  olan  rayon  bölmələrindən  könüllülər  iştirak  etmişdir.  Hər 

regionda  kampaniyalar  könüllülərin  yürüş  ilə  başlamış,  daha  sonra  isə  əvvəlcədən 

təyin  olunmuş  ərazilərdə  “Gənclər  AİDS-in  əleyhinədir”  adlı  bukletlərin  və  tibbi 

qoruyucu  vasitələrin  paylanılması  ilə  davam  etdirilmişdir.  Tədbirin  davamında 

mövzuya  aid  rəsm  müsabiqəsi  və  viktorinalar  keçirilmişdir.  Müsabiqədən  sonra  rəsm 

əsərlərinin  sərgisi  keçirilmişdir.  Rəsm  müsabiqəsi  və  viktorina  qalibləri  AzQAC 

tərəfindən  kiçik  hədiyyələr  ilə  mükafatlandırılmışlar.  Kampaniyaların  iş  planlarına 

uyğun  olaraq  AzQAC  tərəfindən  lentə  alınmış  “Özünü  qoru”  adlı  AİDS  videoroliki 

nümayiş  etdirilmişdir.  Bütün  gün  ərzində  davam  etmiş  kampaniya  geniş  konsert 

proqramı və diskoteka ilə yekunlaşmışdır. Respublika ərazisində fəaliyyət göstərən bir 

çox QHT-in əməkdaşları aksiyada iştirak etmişlər.  

 

 

 



 

Nailiyyətlər: 

 

 

İl ərzində proqram çərçivəsində 125 treyner hazırlanıb. 

 

Kampaniyalarda ümumilikdə 4000-dən artıq insan iştirak etmişdir. 



 

Sessiyalarda il ərzində 35364 nəfər maarifləndirilmişdir.  

 



Ай 



Маарифлянлярин

 сайы  


(Няфяр)

 

Киши 



 

Гадын 


 

1. 


Йанвар

 

1440 



730 

710 


2. 

Феврал


 

2100 


1060 

1040 


3. 

Март


 

2656 


1411 

1245 


4. 

Апрел


 

2565 


1348 

1217 


5. 

Май


 

3310 


1690 

1620 


18 

 

 



 

 


Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin