Ilm-fan muammolari yosh tadqiqotchilar talqinida

“Ilm-fan muammolari yosh tadqiqotchilar talqinida” 
mavzusidagi 9-sonli respublika ilmiy konferensiyasi
 
210 
qolmasligi uchun, 2 ta qalinroq kiyimni avvaldan tayyorlab qo‘ying va undan qaysi 
birini kiyishni xohlashishini so‘rang. Bu davrda uning fikri bilan hisoblashishingiz 
krizis davrini osonroq o‘tishiga yordam beradi. 
5. Farzandingizni tinchlantirish yo‘lini toping. Bolalar xarakteri turlicha bo‘lgani 
uchun bu borada umumiy maslahat berish qiyin. Shuning uchun farzandingiz g‘alva 
qilgan vaqtda har xil usullarni sinab koring. Fikrni chalg‘itish ham ko‘p bolalarda 
yordam berishi mumkin. Masalan, qayergadir borishni xohlamagan farzandingizga – 
mehmonga qanday kiyim kiyib borishni xohlashi haqida tanlov berishingiz asosiy 
masaladan chalg‘itishi mumkin. Yoki qo‘lini yuvishni xohlamaganida, qaysi sovun 
bilan yuvishni xohlashi kabi tanlovlar. 
6. Yo‘q deyishni ham biling. Yig‘lab, o‘jarlik qilayotgan bolaga odatda faqat jim 
bo‘lishi uchun hamma narsaga ruxsat berib yuboramiz. Lekin, hatto krizis davrini 
boshidan kechirayotgan farzandimizga ham asosiy qoidalarni buzmasliklarida qat’iy 
turganimiz ma’qul, toki u yoshligidan oilaviy qoidalarimizni bilsin. 
7. Farzandingizga ko‘proq mehr va e’tibor bering. Bizning madaniyatda 3 yosh 
krizisi davri bolaning aka yoki opa bo‘lgan davriga to‘g‘ri kelib qoladi, natijada ota-
ona mehri va e’tibori yetishmasligi krizis davrini o‘tishini sekinlashtiradi yoki bola 
ruhiyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Agar sizning tug‘ruqdan keyingi depressiya 
davringiz katta farzandingiz krizis davriga to‘g‘ri kelsa, o‘zingizni qo‘lga olib, sokin 
bo‘lishga harakat qiling. 
Farzandingiz o‘jar va boshqarib bo‘lmas yoki, aksincha, o‘zi hech narsaga 
intilmaydigan bo‘lib qolmasligi uchun uning fikri va xohishi ahamiyatli ekanini 
ko‘rsating. 
Kichkintoyning mustaqillikka bo‘lgan harakatini baqirish, so‘kish, urish orqali 
to‘xtatishga harakat qilmang. Bu tarzda uning o‘jarligini sindirmoqchi bo‘lishingiz 
farzandingiz sizni eshitmay qo‘yishiga yoki o‘ziga ishonchi sinishiga olib kelishi 
mumkin. Bu o‘tkinchi davr farzandingizning alohida shaxs sifatida rivojlanishining 
birinchi bosqichi. Ota-onalar bu davrda o‘zlarini qo‘lga olib, har qanday holatda ham 
ularni yaxshi ko‘rishini amalda ko‘rsatishi juda muhim. 

---