Imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlashda ota-ona

ADABIYOTLAR TAHLILI 
Nuqsonli bola oilasining alohida muammolari Bogdanova, T.A. , Shoumarov 
G.B., Dobrovolskaya, A.I., Zaxarova, I.Y. Levchenko, Mamaychuk I.I., Martinova 
V.L., Pyatakova G.V., Mastyukova YE.M., Mishina G.A., Raku A.I., Semago M.M., 
Skvorsova I.A., Osipenko T.N., Spivakovskaya A.S., N.B. Shabalina, A.R. Sharipova, 
N.N. Shkolnikova, V.V., Yurtaykina boshqalar tadqiqotlarida yoritilgan. Bizning 
respublikamizda Nurmuxamedova L.SH. ―Oilada nogiron farzandni tarbiyalashning 
pedagogik xususiyatlari mavzusida tadqiqot ishini olib borgan bo‘lib, uning tadqiqoti 
ota-ona va nogiron farzandni tarbiyalashning pedagogik holatlarini o‘rganish va 
pedagogik tavsiyalar ishlab chiqishga bag'ishlangan.
METOD 
“SWOT-tahlil” metodi. 
1
http://ilmiy.bmti.uz/blib/files/116/Maxsus%20pedagogika.pdf 

---

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/ 
 
Volume–13_Issue-1_September_2022
 
47 
Metodning maqsadi quyidagilardan iborat : mavjud bo‘lgan nazariy va amaliy 
bilim, tajribalarni tahlil qilish, taqqoslash natijasida mazkur muammoni yechimini 
topishga mo‘jjallangan. Hamda bilimlarni mustahkamlash, takrorlash, baholashga, 
mustaqil hamda tanqidiy fikrlashni, nostandart tafakkurni shakllantirishga qaratilgan. 
,,Imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlashda ota-ona va maktabgacha ta’lim 
tashkiloti hamkorligini SWOT tahlilini quyidagi jadvalda ko‘rishimiz mumkin. 
S 
Imkoniyati 
cheklangan 
bolalar bilan ishlashda ota-ona 
va 
maktabgacha 
ta’lim 
tashkiloti hamkorligini kuchli 
tomonlari. 
1.
Ta’lim olishi osonlashadi.
2.
Tarbiyachi va bolalar o‘rtasidagi 
muloqat yaxshilanishi. 
3.
Teng huquqlilik hissini tuyadi. 
4.
Bolalar ijtimoylashadi. 
W 
Imkoniyati 
cheklangan 
bolalar bilan ishlashda ota-ona 
va 
maktabgacha 
ta’lim 
tashkiloti 
hamkorligi 
zaif 
tomonlari. 
1. Bolalarning maktabgacha ta’lim 
tashkilotida 
o‘rtoqlari 
tomonidan 
kamsitilishi mumkin. 
2.Tarbiyachi 
imkoniyati 
cheklangan 
bolalar 
bilan 
ishlashda 
yetarli 
pedagogik 
mahoratga 
ega 
bola 
olmasligi. 
O 
Hamkorlikning
imkoniyatlari. 
1.
Axloqiy fazilatlar shakllanishi 
2.
Ta’lim oladi va boshqa bolalar bilan 
teng huquqli bo‘ladi 
3.
Ijtimiy munosabatlar yaxshilanishida 
T 
Hamkorlikning to‘siqlari. 
Imkoniyati cheklangan bolalar bilan 
ishlashda 
imkoniyati 
cheklangan 
bolaga nisbatan ko‘p e’tibor berilishi 
oqibatida sog’lom bolalar chetda 
qolishi mumkin. Shuning uchun 
hamkorlik tartibini to‘g’ri yo‘lga 
qo‘yish kerak. 
Yuqoridagi jadvaldan ko‘rinib turibdiki imkoniyati cheklangan bolalar bilan 
ishlashda ota-ona va maktabgacha ta’lim tashkiloti hamkorlik faoliyatda hamda 
bolalarning talimiy faoliyatida hamda bolalarning ta’limiy jarayonida muhim 
ahamiyat kasb etadi. Imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlashda bola ijobiy 
xususiyatlarga ega bolishi va hamkorlikni to‘g’ri yo‘lga qo‘yish ota-ona va 
tarbiyachining pedagogik mahoratiga bog’liq. 
Imkoniyati cheklangan-bu so‘zga to‘xtaladigan bo‘lsak o‘z nomiga monand 
shaxsning ma’lum bir ishni bajarishga imkoniyati yo‘q osha ishni bajarishga ojiz. 
Bugungi kunda bizning yurtimizda ham bunday shaxslar soni ko‘pgina. Bizning 

---