Impact of intersections on effective road safety

Academic Research in Educational Sciences 
Volume 3 | Issue 2 | 2022
ISSN: 2181-1385 
Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,12
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-2-512-519 
SJIF: 5,7 | UIF: 6,1 
 
 
 
 
515
 
February, 2022 
https://t.me/ares_uz Multidisciplinary Scientific Journal 
kesishmalaridan o‟tish davomoda aynan xavfli vaziyat yuzaga keladi, ikki tomondan 
harakatlanayotgan avtomobil haydovchilarining oldini kim birinchi o‟tish mumkinligi 
bo‟yicha ikkilantiruvchi qaror paydo bo‟ladi. Bu holatda ikki haydovchining ham 
qarori birinchi bo‟lib harakatlanish bo‟lsa, albatta bu to‟qnashuvni keltirib chiqaradi. 
Ushbu holatning qanchalik ko‟p darajada bo‟lishi q
1 
ga bog‟liqdir. 
Chorrahalardagi ziddiyatli nuqtalarning xavflilik darajasi, ushbu chorrahadagi 
harakat miqdoriga bog‟liq bo‟lib, kesishmadagi harakat miqdori K
i
ga bog‟liq bo‟lib 
avtomobillar oqimining ortishi bilan harakat xavfsizligining ta‟minlanish ehtimoli 
ham pasayib ketadi. 
Ziddiyatli vaziyat soniga qarab yo„l bo„lagining xavflilik darajasi quyidagicha 
baholanadi (1-jadval): 
1-jadval 
1 mln.avt.km to„g„ri keladigan 
ziddiyatli vaziyatlar soni, K yo„l 
bo„lagining xavflilik darajasi 
210 
kam 
xavfli emas 
210-310 
kam xavfli 
310- 
460 
xavfli 
460 ko„p 
juda xavfli 
Avtomobillarning 
chorrahalardagi 
harakatini 
xavfsiz, 
optimal 
va 
tirbandliklarsiz tashkil etilishi, tartibga soluvchi vositalarga ham bog‟liq bo‟lib, ularni 
transport harakatini tavsiflovchi asosiy koʼrsatkichlarga mos va ularning barcha 
xususiyatlarini hisobini olgan holda ishlab chiqish, qo‟llanilishi juda muhim 
hisoblanadi. 
Ziddiyatli vaziyat soni avtomobil yo„llarida asosan amaliy kuzatuvlar natijasida 
aniqlanadi. Avtomobilning harakati davomida kritik holatni yuzaga keladigan 
ziddiyatli vaziyatlar soni quyidagicha [2.0] aniqlanadi: 
K
1
=0,44K
1
+0.83K
2
+K
3
(1.4) 
bu yerda: K
1
- 1 km yo„l bo„lagida 1 soat davomidagi kichik ziddiyatli 
vaziyatlar soni; K
2
- xuddi shunday holatda o„rtacha ziddiyatli vaziyatlar soni; k
3
- 
xuddi shunday holatda kritik ziddiyatli vaziyatlar soni. 
Uzun bir xil geometrik elementga ega yo„l bo„laklarini hisoblashda YTH sonini 
1 million avtomobil-kilometrga nisbati bilan o„lchanishi qabul qilinib
Harakatlanuvchi laboratoriya mavjud hollarda k
1
, k
2
, k
3
koeffitsiyentlar qiymati 
ko„ndalang manfiy tezlanishlar (3.7-jadvalda keltirilgan) ko„rsatkichlari yordamida 
aniqlanadi. Nisbiy halokatlilik koeffitsiyenti quyidagicha topiladi: 
I = 0,1+ 0,001К 
bu yerda: К - 1 mln.avt.kmga to„g„ri keladigan 
ziddiyatli vaziyat soni, К= К
I
• 10
6
/N• L ; N - harakat miqdori, 
avt/sutka, L - yo„l bo„lagining uzunligi, km. 

---