Influence of confucianism, taoism and buddhism on the social
Yüklə 70,14 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Builders of The Future
ISSN: 2181-2705 https://kelajakbunyodkori.uz/ 172 qilib, yapon hukmdorlari bu juda kuchli kuch bilan hisoblashishlari kerak edi. Ammo 1868-yilda Meydzi restavratsiyasi davrida yangi hukumat buddizmga qarshi kuchli pozitsiyani egalladi va buddizmning syogunlar bilan mustahkam aloqalari tufayli butun mamlakat boʻylab buddizmni yoʻq qilish va sintoizmni yuksaltirish harakati paydo boʻldi. Faqat Ikkinchi Jahon urushidan keyin buddistlar soni o‘sishni boshladi, ammo bu Meidji qayta tiklanganidan beri Sintoga ko‘proq homiylik ko‘rsatayotgan davlatning alohida qo‘llab-quvvatlashi bilan bog‘liq emas edi. Bu bugungi kungacha davom etmoqda, buddizm sintoizmdan keyin ikkinchi eng mashhur dindir, ammo davlatning o‘zi Buddaning ta’limotidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aholiga nisbatan kamroq ta’sir qiladi[9]. Agar biz buddizmning siyosiy an’analarga ta’sirini alohida ko‘rib chiqishga harakat qilsak, biz bir qator qiyinchiliklarga duch kelamiz. Bu, birinchi navbatda, buddizmning “dunyodagi hayot”ga munosabati bilan bog‘liq. Biroq, buddist ta’limotida davlat siyosatiga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan ikkita element mavjud: Chakravartin va Dxarma tushunchasi. Chakravartin – o‘z kuchi, mardligi va fazilatlari bilan mamlakatda tartibsizlikni yo‘q qiladigan, tartib o‘rnatuvchi, adolat o‘rnatuvchi davlat hukmdorining nomi. Xitoyda ham, Yaponiyada ham bu tasvir qadim zamonlardan buyon har ikki mamlakat tomonidan hurmat qilinadigan va hurmatga sazovor bo‘lgan kuchli hukmdor figurasiga juda mos edi. Siyosat uchun bir oz ahamiyatli bo‘lmagan ikkinchi daqiqa - bu karma tushunchasi va harakatlar uchun qasos. Bu tamoyil buddistlar hayotining ko‘plab sohalarini boshqaradi va siyosat bundan mustasno emas. Ushbu qonunga muvofiq yaxshi hukumat nazariy jihatdan mamlakatda tinchlik va farovonlikka erishish imkonini beradi. Lekin, aslida, har ikki davlatda juda kam sonli hukmdorlar o‘z siyosatini shu qonun asosida olib borishga harakat qilganlar. Demak, hozircha Konfutsiylik ham, Buddizm ham davlat siyosatiga bevosita ta’sir ko‘rsatmaydi. Biroq, ikkala din ham davlatlarning siyosiy an’analariga juda chuqur singib ketgan[10]. XULOSA Konfutsiylikda bu ta’sir ongda xalqning hokimiyatga bo‘lgan chuqur hurmati va hokimiyatning o‘zi odamlarni insonparvar va munosib boshqarishga intilishining mustahkamlanishi bo‘lib, buddizm nuqtai nazaridan u kuchli hokimiyatning ramzi hisoblanadi. Bularning barchasi Xitoy va Yaponiya siyosatiga u yoki bu darajada ta’sir ko‘rsatmoqda. Yüklə 70,14 Kb. Dostları ilə paylaş:
|