Inflyatsiya va unga qarshi kurashish yo‘llari Reja

O’zbekistonda inflyatsiya sur’atlari

2020 yil oktabr – 2021 yil sentabr
01.01.2017 y. – 01.10.2021 y.

2. Inflyatsiyaning turlari

1. Talab inflyatsiyasi

Bunda tovarlarni ishlab chiqarish ularga bo‘lgan talabni qondira olmaydi. Natijada tovarlarning narxi oshib ketadi.

Talab inflyatsiyasi pullar taklifining keskin oshib ketishi natijasida yuzaga keladi. Ayniqsa, urush davrida talab inflyatsiyasi kuchayadi. Chunki, korxonalarning asosiy qismi urush olib borish uchun zarur bo‘lgan mahsulotlarni ishlab chiqarishga o‘tkaziladi.

Inflyatsiyaning turlari

2. Chiqim (taklif) inflyatsiyasi

Chiqim (taklif) inflyatsiyasi tovarlarni ishlab chiqarish uchun zarur bo‘lgan xarajatlarning oshib ketishi bilan bog‘liq.

Tovarlarni ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lgan va ularning tannarxining asosiy qismini tashkil qiluvchi ikki xarajat turi mavjud. Bularning birinchisi xom-ashyo va materiallar sotiib olish xarajatlari bo‘lsa, ikkinchisi ish haqi xarajatlaridir.

Inflyatsiyaning turlari

3. Mo‘tadil (normal) inflyatsiya

Xalqaro valyuta fondi ekspertlarining xulosasiga ko‘ra, agar inflyatsiyaning yillik darajasi 3 foizdan oshmasa, bu mo‘tadil inflyatsiya hisoblanadi.

Yevrohudud mamlakatlari uchun inflyatsiyaning yillik sur'atini 2 foizdan oshishiga yo‘l qo‘ymaslik talabi qo‘yilgan.

Inflyatsiyaning turlari

4. Sudraluvchi inflyatsiya

Bunda tovarlar va xizmatlarning baholari sekin va past sur'atlarda o‘sib oradi. Ko‘pchilik ekspertlarning fikriga ko‘ra, sudraluvchi inflyatsiya sharoitida baholarning yillik o‘sish sur'ati 5 foizdan 10 foizgacha bo‘ladi.

Inflyatsiyaning turlari

5. Yo‘rg‘alovchi inflyatsiya

Bunda baholarning yillik o‘sish sur'ati 10 foizdan 50 foizgacha bo‘ladi.