İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ ________________________ 168 ____________________________
QEYD :
Troya atı ziyanverici proqram olasada
(viruslardan fərqli olaraq) və özünüçoxaltmaq qabiliyyətinə
malik deyil. Troya atı faydalı funksiya yerinə yetirən
proqramların altında gizlənməklə özünü maskalayır. Beləliklə,
virusunun yayılması bir-başa istifadəçi ilə bağlı olur, çünki o
belə virusları İnternetdən istifadə edərkən öz kompüterinə
“çəkmiş” olur. İstifadəçi İnternetə qoşulanda və ya sistem
resurslarından istifadə edəndə “troya atı”nı işə salan kimi
lazım olan səlahiyyətləri ona verir. Oxucunun nəzərinə
çatdırmaq lazımdır ki, bu tip virusun geniş yayılmış özəyi
texniki ədəbiyyatlarda
bekdor (backdoor) adlanır və özək
pisniyyətli istifadəçinin sistemə ziyanvermə məqsədlə istifadə
etdiyi proqramdan ibarətdir (bəzi hallarda pisniyyətli
istifadəçi sistemi tam nəzarətdə saxlaya da bilir).
1989-cu ildə həm də antivirus proqram təminatına əks
təsir göstərən The Dark Averger adlı ilk virus yaradılır. Bu virus
antivirus proqramının kompüteri yoxladığı müddət ərzində yeni
faylları yoluxdururdu.
1990-cı il mayın 4-də Amerikanın “And içmə” məhkəməsi
virusun müəllifi Morrisə 2 il azadlıqdan şərti məhrum etmə,
400 saat məcburi ictimai əmək və 10 min dollar məbləğində
cərimə cəzası kəsdi.
1990-ci ilin əvvəlində Chameleon adlandırılan ilk polimorf
virus meydana gəldi. Bu texnologiya tez bir zamanda stels-
texnologiya (Stealin) və zirehləmə (Armored) ilə uzlaşdırılmaqla
yeni viruslara antivirus paketlərə müqavimət göstərə bilmək
imkanı yaradırdı. 1990-cı ilin ikinci yarısında Frodo və Whale
adlı iki stels-virus yaradıldı. Bu virusların hər ikisində həddən
artıq mürəkkəb olan stels alqoritmlərdən istifadə edilmişdi. 9
Kilobaytlıq Whale proqramında əlavə olaraq şifrələmənin bir
