İnformatikanin əsaslari

Formatlaşdırmanın növləri. Disklərin formatlaşdırılmasının 2 növü vardır: tam və cəld formatlaşdırma. Tam formatlaşdırma həm fiziki, həm də məntiqi formatlaşdırmanı əhatə edir. Tam formatlaşdırma disketdəki informasiyanı pozur. Cəld formatlaşdırma isə

¹⁴¹ Drag&Drop -götür apar və qoy qalsın
¹⁴² FAT - File Allocation Table – Faylların yerləşmə cədvəli
¹⁴³ Windows NT-də FAT32 ilə yanaşı, daha genişimkanlı NTFS adlı fayl sistemindən istifadə edilir.
115

yalnız kök kataloqu və faylların yerləşmə cədvəlini təmizləyir. Bu halda disketdəki informasiya pozulmur.
Sərt disklərin məntiqi quruluşu çevik disklərin məntiqi quruluşundan xeyli fərqlənir. Burada ünvanlaşdırılan element bir neçə sektorun birləşməsindən yaradılan klasterdir. Klasterin ölçüsü FAT cədvəlinin tipindən və sərt diskin tutumundan asılıdır. FAT16

cədvəli
₂16
65536
klaster ünvanlaşdıra bilir. Böyük həcmli disklər üçün klasterin ölçüsü

olduqca iri olur. Çünki sərt diskin informasiya tutumu 150 Qbayta çata bilir. Məsələn, 40Qbayt həcmi olan diskdə klasterin ölçüsü 640 Kbayt (40 Qbayt / 65536 = 655360 bayt = 640 Kbayt) təşkil edir.
Fayl klasterlərin də tam sayında yerləşir. Məsələn, ―informatika‖ sözü yazılmış mətn faylı 11 bayt həcmə malik olsa da 150 Qbaytlıq sərt diskdə 640 Kbaytlıq 1 klasterdə yerləşir. Bu o deməkdir ki, böyük tutumlu sərt diskə kiçik həcmli faylların yazılması yaddaşdan pis istifadə edilməsi ilə nəticələnir. Bu problemi FAT32 cədvəlindən istifadə etməklə qismən həll etmək mümkün olur. Çünki bu halda klaster 8 sektoru birləşdirir ki, bu da cəmi 4 Kbayt həcmə malik olur. İnformasiyanın etibarlı saxlanması üçün FAT cədvəli 2 nüsxədə yaradılır. Windows ƏS-də FAT16 cədvəlini FAT32-yə çevirən xüsusi xidməti proqram vardır.