Innovatsion loyihaning mohiyati va ahamiyati Innovatsion loyihalarni baholashning asosiy mezonlari

Loyihaning hayotiylik davri bosqichlari

Инвестиция олди фазаси		Инвестицион фаза
Лойиҳанинг инвестиция олди тадқиқотлари ва режалаштириш	Ҳужжатларни ишлаб чиқиш ва амалиётга татбиқ этишга тайёрлаш	Савдо-сотиқ амалга ошириш ва шартномалар имзолаш	Лойиҳани амалиётга татбиқ этиш	Лойиҳани якунлаш
Башоратни ўрганиш (прогнозлаш)	Лойиҳа қидирув ишлари режасини ишлаб чиқиш	Шартномалар тузиш	Лойиҳани амалга ошириш режасини ишлаб чиқиш	Ишга туширишга тайёргарлик ишлари
Бошланғич фикрлар шартлари таҳлили ва лойиҳа	Техник – иқтисодий асослаш, топшириқларни ишлаб чиқиш	Қурилмани йетказиб бериш шартномаси	График ишлаб чиқиш	Обйектни ишга тушуриш
концепциясини ишлаб чиқиш
Инвестицияни лойиҳа олди асослаш	ТИА тасдиқлаш, келишиш ва експертизадан ўтказиш	Пудрат ишлари шартномаси	Ишларни бажариш	Натижалар таҳлили ва манбаларини жалб этиш
Жойлаштириш: ўрнини танлаш ва келишув	Топшириқни лойиҳалаштиришга бериш	Режа тузиб чиқиш	Мониторинг ва назорат	Фойдаланиш
Екологик асослаш	Ишлаб чиқаришни келишиш ва тасдиқлаш	-	Лойиҳа режасига тузатма киритиш	Ишлаб чиқаришни ривожлантириш ва таъмирлаш
Експертиза	Инвестициялаш юзасидан якуний қарор қабул қилиш	-	Бажарилган ишларга ҳақ тўлаш	Лойиҳани ёпиш

Investitsion g‘oyani shakllantirish bosqichlari – bu o‘ylangan harakat rejasidir. Bu bosqichda investitsiya obyyekti va subyekti aniqlanadi.
Investitsiya subyekti – investitsiyadan foydalanuvchi xo‘jalik yurituvchi subyektlardir.
Investitsiya obektlariga quyidagilar kiritishimiz mumkin:
yangi mahsulot ishlab chiqarishga mo‘ljallangan qurilayotgan, kengaytirilayotgan va rekonstruksiya qilinayotgan korxonalar, bino, imorat – inshootlar;
-alohida vazifani hal etishga qaratilgan qurilish kompleksi va rekonstruksiya qilinuvchi obyyektlar. Bu yyerda investitsiya kiritiladigan obyyekt yangi turdagi mahsulot ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yadi.
Investitsion loyihalarda quyidagi investitsiya shakllari qo‘llaniladi:

• 
  pul mablag‘lari va unga tenglashtirilgan maqsadli jamg‘arma, oborot mablag‘lari, qimmatbaho qog‘ozlar masalan aksiya yoki obligatsiya zayem, garov kredit va hokazolar;
  
• 
  yyer;
  
• 
  imorat, inshoot, mashina va qurilmalar, o‘lchov asboblari va boshqalar;
  
• 
  pul yekvivaliyentiga yega bo‘lgan mulk huquqi.
  

Amaliyotda investitsion loyihalar imkoniyatlarini tadqiq qilishda quyidagilar ko‘zda tutiladi:

• 
  yeksport va importni hisobga olgan holda oldindan mahsulot (xizmat)ga bo‘lgan talabni o‘rganish;
  
• 
  mahsulotni bazis, joriy va bashorat qilingan narxi darajasini baholash;
  
• 
  qatnashchilar tarkibi va loyihani amalga oshirishni tashkiliy – huquqiy shakllari yuzasidan takliflar tayyorlash;
  
• 
  oldindan tijorat samaradorligini baholash va umumlashgan normativlar bo‘yicha ko‘zlangan investitsiya hajmiga baho berish;
  
• 
  texnik iqtisodiy asosnoma bo‘yicha oldindan bahoni tayyorlash.
  
• 
  investitsion imkoniyatlar natijasi asoslarini tasdiqlash.
  
• 
  loyiha qidiruv ishlari shartnoma hujjatlarini tayyorlash.
  

Investitsion imkoniyatlarni tadqiq etishning maqsadi – bu imkoniyatli investor uchun investitsion takliflarni tayyorlash hisoblanadi. Agar bu yyerda investorda ehtiyoj yo‘q bo‘lsa, unda barcha ishlar ishlab chiqaruvchi hisobiga to‘g‘ri keladi.