İnsan cəmiyyətinin inkişafı təbiətlə qarşılıqlı təmasda olmadan mümkün deyil

Birinci 
mərhələ-ekologiyanın 
meydana  gəlməsi  və  bir  elm  kimi 
formalaşması(XIX əsrin 60-cı illərinə qədər).    Bu mərhələdə canlı orqanizmlərlə 
onların  məskunlaşdığı  mühitin  qarşılıqlı  əlaqələri  haqqında  məlumatlar    toplan- 
mış və ilk elmi ümumiləşdirmələr aparılmışdır. )                                                                                                                                                                                                                                                                                             
 
    XVII-XVIII  əsrlərdə  bir  sıra  alimlərin  biologiyaya  aid  əsərlərində  ekoloji 
məlumatlar  təsvir  olunmağa  başlamışdır.Bu  dövrdə  A.Reomyur(1734)  və 
L.Tramble  (1744)  kimi  alimlərin  əsərlərində  ayrı-ayrı  canlılara  həsr  olunmuş 
rkoloji məlumatlara rast gəlinir.Ətraf mühitin heyvanların bədən quruluşuna təsiri 
problemi  XVIII  əsrin  ikinci  yarısında  fransız  təbiətşunası  J.Büfonun  (1707-1788)  
 

---

3 
 
əsərlərində  öz  əksini  tapmışdır.Rus  alimləri    İ.İ.Lepexinin,A.F.Middendorfun,                           
S.P.Kraşennikovun,isveç  alimi  K.Linneyin  ,alman  alimi  Q.Yegerin  və  s. 
tədqiqatlarında  ekoloji  yanaşma  tərzinin  elementləri  müşahidə  olunmağa 
başlamışdır. 
    Məhz,bu  mərhələdə  birinci  təkamül  təlimlnin  müəllifi  J.B.Lamark  (1744-1829) 
ilk  dəfə  insanın  təbiətə  təsirinin  neqativ  nəticələri  barədə  xəbərdarlıq 
etmişdir.O,qeyd  edirdi  ki,insan  yaşadığı  mühiti  tamamilə  yararsız  hala  saldıqdan 
sonra özü-özünü məhv etməyə məhkumdur.Bundan başqa,J.B.Lamark hesab edirdi 
ki,xarici mühitin təsiri canlıların təkamülünün əsas səbəbidir.