Nofaol metod orkali bilimlarni ajratib olishda asosiy rolni ekspert bajaradi, bilimlar buyicha muxandis esa ekspertaing real ish jarayonida tadbik etgan doida va uslublarini kayd etib boradi yoki ekspert tomonidan kerakli deb baxolanganlarnigini yozib oladi. Faol metodlarda esa aksincha, tashabbus bilimlar buyicha mudandisda buladi, u ekspert bilan uyin, dialog, intervyu kabi turli usullar yordamida mulodotda buladi. Nofaol metod bir karashda odsiy tuyular, lekin uz navbatida bunday metod bilimlar buyicha muxadisdan ziyraklik, ekspertaing bilimlar okimini anik taxlil kila olish, bilimlarning kerakli kismlarini annkdab olish kabi kunikmalarni talab kiladi Ekspertga qanday talablar qo’yiladi?
EKSPERT TIZIMLARI TARKIBI. BILIMLAR BAZASI. ETni asosini Feygenbaum, S. Osuga, R. Forsaytlar kuyishdi. Ekspert tizimi uning kismlari bilan uzining uzviy boglikligini k^rsatadi: •Bilimlar bazasi - BB; •Mantik chikarish mashinasi — MChM; •Ifodalash ichki tizimi - IIT; •Bilimlar bazasi takrirlagichi; •Bilimlarni egallash (Urganish) moduli.
Bilimlar muhandisiga qanday talablar qo’yiladi?
Bilimlar muxandisiga kognitiv psixologiya nukgai nazaridan kuyidagi maslaxatlarni berish mumkin:
muxandisga kulay bulgan uslubda takdim etishga ekspertni majburlamaligi kerak Yekspert bilan turli xil metodpardan foydalanish kerak, “kulf- kalit” kabi ekspertga moe metod bulishi kerak degan shartdan uzoklashish kerak.
Protseduraning bosh maksadini anik belgilab olish kerak, bu ekspert va muxandis munosabatlari va natijada xosil buladigan asosiy tushunchalarga bevosita tasir etadi.
Yekspert fikrlarini aks ettiruvchi chizmalardan kuprok foydalanish kerak. Bu muxandis xotirasida malumotlarni obrazli kurinishda saklanishiga yordam beradi